خبرگزاری مهر - گروه استانها: همدان بخش اعظمی از سهم تولید سیر کشور را دارا است به نوعی که روستای «سولان» در شهرستان همدان بیش از ۶۰ درصد از تولید سیر استان را از آن خود کرده است؛ سیر محصول پایدار استان همدان است و به لحاظ طعم و مزه محصول همدان برتری خاصی نسبت به سایر نقاط کشور دارد.
حتی سیر خشک همدان با سابقه‌ای طولانی در بین مصرف کنندگان داخلی و خارجی، علاوه بر سبد خانوارها در سبد خرید شرکت‌های تولید دارویی و بهداشتی نیز قرار گرفته و به عنوان محصولی راهبردی در کشور مورد توجه است؛ اما این در حالی است که در چند سال اخیر همواره شاهد نوسان و افزایش و کاهش نرخ سیر در همدان بوده‌ایم که در دو وضعیت پیش آمده باز هم دستان سیرکاران خالی بوده و این دلالان سیر بوده‌اند که سود را به جیب زده‌اند و قیمت را بالا برده‌اند.
سیر همدان مدتی است که چشم دوخته به صادرات، افزایش تولید را در پیش گرفته و در این زمینه، شاهد صادرات سیر به کشورهایی چون عراق، گرجستان، ترکمنستان و سایر کشورهای هم جوار نیز بوده‌ایم اما گویی امسال این چراغ خاموش مانده و این در حالی است که باید پذیرفت با معرفی سیر همدان زمینه‌های اشتغال و رشد اقتصادی در همدان فراهم می‌شود.
البته مادامی که سیر همدان فاقد بسته بندی، برچسب و سورت بندی مناسب و بدون برند به کشورهای دیگر فرستاده شود، نمی‌توان از آن انتظار ارزآوری مناسب را داشت ضمن اینکه حال که شاهد شیوع ویروس کرونا و تأثیرات آن بر صادرات هستیم به راستی که صادرات بدون برند و برچسب و بی توجه به پروتکل‌های بهداشتی جایگاهی ندارد؛ با این حال، در داخل استان همدان نیز هم چنان جای خالی سردخانه، کارگاه بسته بندی، واحدهای فرآوری و صنایع تبدیلی سیر به چشم می‌خورد و همانا که خارج شدن سیر همدان از انزوا، نیازمند توجه مسئولین استانی به این محصول است بدین ترتیب، در این راستا برآن شدیم تا با حجت الله حیدریان، مدیرعامل شرکت تعاونی سیرکاران و صیفی کاران همدان گفت و گویی ترتیب دهیم تا وضعیت برداشت و بازار فروش سیر همدان را جویا شویم که در ادامه آن را می‌خوانید:
خبری از صادرات سیر همدان نیست
حجت الله حیدریان در گفت و گو با خبرنگار مهر با بیان اینکه هم اکنون برداشت سیر در همدان به اتمام رسیده است، عنوان کرد: سیرهای برداشت شده همدان همگی در انبارها هستند.
مدیرعامل شرکت تعاونی سیرکاران و صیفی کاران همدان ضمن ابراز ناراحتی با بیان اینکه در همدان واحد فرآوری مناسبی در زمینه سیر وجود ندارد، عنوان کرد: سال‌های گذشته، صادرات سیر را در برنامه‌هایمان داشتیم اما هم اکنون از صادرات هم خبری نیست.
وی در تشریح علت این موضوع، علاوه بر وضعیت پیش آمده بر اثر شیوع ویروس کرونا، عنوان کرد: قیمت هر کیلو سیر همدان بین ۷ هزار تومان تا ۱۵ هزار تومان است که کیلویی ۱۵ هزار تومان مربوط به سیرهای صادراتی است اما در حال حاضر، شاهدیم که سیرهای همدان داخل انبارها هستند.
حیدریان در این راستا با بیان اینکه عامل اصلی اینکه سیر همدان صادر نشده است، صادرات سیر از چین است، گفت: بازار فروش سیر همدان در کشورهایی چون پاکستان ترکیه و افغانستان بود اما هم اکنون، شاهدیم که کشور چین به این کشورها سیر صادر کرده و این موضوع موجب شده تا در همدان خبری از صادرات سیر نباشد.
۴۵ هزار تُن سیر همدان در داخل انبارها دپو شده است
مدیرعامل شرکت تعاونی سیرکاران و صیفی کاران همدان میزان برداشت سیر در همدان را در سال گذشته برابر ۵۵ هزار تُن اعلام کرد و افزود: در سال جاری، میزان برداشت سیر همدان برابر ۵۰ هزار تُن است که هم اکنون ۴۵ هزار تُن آن در داخل انبارها قرار دارد.
وی ضمن ابراز تأسف ادامه داد: هر کیلو سیر برای کشاورزان آن ۶ هزار تومان تمام شده و اگر جلوی صادرات آن گرفته شود و راه آن باز نشود، سیرکاران همدانی متضرر خواهند شد.
حیدریان در پاسخ به اینکه آیا برگزاری جشنواره سیر را در سال جاری شاهد خواهیم بود یا خیر؟ عنوان کرد: به سبب شیوع ویروس کرونا نمی‌توان این جشنواره را در روستاها برگزار کرد چراکه استقبال از این روند بسیار کم خواهد بود، بدین سان می‌طلبد تا از سوی مسئولان استان در این زمینه شاهد حمایت باشیم و سازمان جهاد کشاورزی در این زمینه یاری گر برگزاری جشنواره سیر همدان باشد تا بتوان از این طریق، فروش سیر را ممکن کرد.
وی با بیان اینکه چند بار برای راه اندازی واحد بسته بندی سیر اقدام کرده‌ایم، گفت: متأسفانه در این زمینه وام‌های با سود ۲۰ و ۲۲ درصد اعطا می‌شود و تعاونی در این زمینه امکان ورود را ندارد اما اگر حمایت‌ها در این راستا، مناسب باشد می‌توانیم برای راه اندازی چنین واحدی پای کار بیاییم تا امروز، با چنین مشکلاتی روبرو نباشیم.
مدیرعامل شرکت تعاونی سیرکاران و صیفی کاران همدان در بخش پایانی صحبت‌های خود اصلی ترین مانع از درآمدزایی و عامل خالی ماندن دستان سیرکاران همدانی را سیرهای چینی دانست و تاکید کرد: در صورت عدم حمایت‌ها، سیرکاران همدان با ضررهای بسیاری مواجه خواهند شد.
در ادامه بررسی این موضوع با ابوالقاسم سوزنچی، رئیس خانه کشاورز استان همدان نیز به گفت و گو نشستیم تا مشکلات پیش پای محصول سیر را در همدان بررسی کنیم که در ادامه آن را می‌خوانید:
سیر همدان؛ قربانی بی توجهی به بازار هدف و نبود سردخانه
ابوالقاسم سوزنچی در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه صادرات محصولات کشاورزی دچار مشکل شده است چرا که برگشت پول آن مسئله شده است، گفت: سال گذشته، خرید سیر مناسب بود بدین سان سیرکاران همدانی نیز ترغیب به کشت بیشتر این محصول شدند و باید به فروش این محصولات توجه ویژه ای شود.
رئیس خانه کشاورز استان همدان با بیان اینکه مشکل دیگری که سر راه محصول سیر وجود دارد، این است که نگهداری سیر بسیار مشکل است، عنوان کرد: سردخانه‌ها از پذیرش این محصول خودداری کرده و پذیرش سیر ندارند.
بیشتر فرآوری‌های سیر در همدان به صورت دستی و سنتی در روستاهای سولان و مریانج انجام می‌شود وی در خصوص وضعیت فرآوری سیر همدان نیز تشریح کرد: متأسفانه بیشتر فرآوری‌های سیر در همدان به صورت دستی و سنتی در روستاهای سولان و مریانج انجام می‌شود به نوعی که یا سیر را به صورت دستی و سنتی جلوی آفتاب خشک و تبدیل به پودر سیر می‌کنند یا اینکه آن را تبدیل به ترشی می‌کنند که این وضعیت بازار هدف خاصی برای فروش ندارد.
رئیس خانه کشاورز استان همدان در بخش پایانی صحبت‌های خود با تاکید بر اینکه سیر همدان کیفیت خاصی دارد، عنوان کرد: متأسفانه در این زمینه روی بازار هدف مطلقاً کاری نکرده‌ایم.
در پایان، گفتنی است؛ در سند راهبردی و عملیاتی توسعه استان همدان بر لزوم ایجاد واحدهای بسته بندی و صنایع تبدیلی سیر و ایجاد نمایشگاه، فروشگاه و بازارچه‌های دائمی محصول کشاورزی سیر، تاکید ویژه ای شده اما به راستی نه تنها هنوز چرخ صنایع تبدیلی و فرآوری در همدان لنگ مانده بلکه خبری از نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌های دائمی در این زمینه هم نیست.
فرآوری سیر، ساخت پودر و اسلایس سیر، ساخت دارو بر اساس پایه سیر، برندسازی سیر همدان و ورود آن به بورس همه و همه می‌تواند یاری گر کشاورزان و سیرکاران همدانی باشد از سویی، فرآوری سیر، ساخت پودر و اسلایس سیر، ساخت دارو بر اساس پایه سیر، برندسازی سیر همدان و ورود آن به بورس همه و همه می‌تواند یاری گر کشاورزان و سیرکاران همدانی باشد و چرخ توسعه استان با همین فرآیندها می‌تواند به حرکت در بیاید.
یکی از زمینه‌هایی که در استان همدان همواره به آن تاکید می‌شود، اشتغال زایی، درآمدزایی و صادرات است اما گویی سیر همدان هم چنان اسیر دست دلالان و سیر چینی باقی مانده و هر ساله قرار است شاهد متضرر شدن سیرکاران و در نهایت، کشت کمتر و کمتر این محصول در همدان باشیم.
به راستی در این مسیر، با توجه به اینکه سیر همدان در کیفیت دارای شهرت جهانی است و همدان در زمینه تولید سیر دارای رتبه اول کشوری بوده و از دیر باز با توجه به ویژگی‌های جغرافیایی و ذخایر ژنتیکی، به عنوان یکی از قطب‌های تولید این محصول در کشور مطرح بوده و سهم به سزایی در تولید ناخالص داخلی کشور داشته، آیا زمان آن نرسیده تا حمایت‌ها را در بازار فروش مناسب این محصول، فرآوری، بسته بندی و صادرات آن با قوت بیشتری دنبال کنیم و فرش‌های قرمز را برای سرمایه گذاران این عرصه پهن کنیم و دستِ حمایتمان را به سمت آنها دراز کنیم تا بتوان سیری بازار پسند را برای صادرات آماده کنیم.