خبرگزاری مهر، گروه استانها – آناهیتا رحیمی: راه یکی است اما این بار با عابرانی متفاوت؛ افرادی که دنیا را با چشم دل می‌نگرند و از ایمن نبودن مسیر پیش رو، ناچار به برداشتن قدم‌های آهسته‌تری هستند. در زیر پوست همین شهر نفس می‌کشند؛ شهری که سال‌هاست ساز مخالف را با آن می‌نوازد و تحفه‌ای جز راه‌های نا ایمن برای آنان به ارمغان نیاورده است.
دنیای متفاوتی را تجربه می‌کنند و به دلیل اینکه شهر، آماده آنان نیست از ساده‌ترین حقوق شهروندی محروم هستند اما برای اینکه نشان دهند معلولیت محدودیت نمی‌آورد، خودشان دست به کار شده‌اند تا حضورشان در جامعه کمرنگ نباشد.
۷ هزار و ۵۵۰۰ نفر تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند
مدیر کل بهزیستی استان آذربایجان شرقی در گفت و گو با خبرنگار مهر، کل تعداد معلولین تحت پوشش بهزیستی استان را ۷ هزار و ۵۵۰۰ نفر اعلام کرده و افزود: ۱۰ هزار و ۴۴۴ نفر افراد دارای معلولیت بینایی هستند که ۸ /۱۳ درصد کل معلولین تحت پوشش را شامل می‌شوند.
فرگل صحاف ادامه داد: از این تعداد گفته شده ۵/ ۱۶ درصد معلولیت خیلی شدید، ۵/ ۳۰ درصد معلولیت شدید، ۲ /۳۳ درصد معلولیت متوسط و ۹ / ۱۹ درصد معلولیت خفیف هستند.
وی افزود: ۲۰ درصد افراد دچار معلولیت بینایی که تحت پوشش هستند تحصیلات دانشگاهی داشته و ۸ هزار و ۹۷۷ نفر آنان مستمری بگیر دائم هستند.
۶۴ درصد نقایص بینایی در دوره جنینی رخ داده است
به گفته مدیر کل بهزیستی استان آذربایجان شرقی، نقایص بینایی ۶۴ درصد از افراد دارای معلولیت بینایی در دوره جنینی رخ داده است که در راستای جلوگیری از بروز این مشکل، هر ساله برنامه‌های غربالگری افراد مشکوک به کم بینایی انجام می‌گیرد.
۶۴ درصد از افراد دارای معلولیت بینایی در دوره جنینی رخ داده است که در راستای جلوگیری از بروز این مشکل، هر ساله برنامه‌های غربالگری افراد مشکوک به کم بینایی انجام می‌گیرد
صحاف در رابطه با لزوم مناسب سازی محیط شهری برای نابینایان به خبرنگار مهر پاسخ داد: در این راستا همواره مکاتباتی با تمامی ارگان‌ها به خصوص شهرداری کلانشهر تبریز انجام می‌گیرد که چندین آئین نامه در کمیته‌های مناسب سازی از سوی ارگان‌ها ارائه می‌گردد.
برگزاری کمیته‌های مناسب سازی در کلانشهر تبریز
وی در ادامه افزود: جلسات کمیته‌های مناسب سازی در تمام فصول سال با نظارت استانداری برگزار می‌شود و به هر حال به دلیل تأمین اعتبار، برنامه‌ها به درازا کشیده شده اما برخی از همین برنامه‌ها با اعتبار کم می‌تواند انجام یابد.
وی به بهره‌مندی یک هزار و ۸۶۵ نفر نابینا از خدمات غیر مستقیم اشاره کرده و افزود: علاوه بر این ۶۱ نفر نیز از خدمات مراکز روزانه بهره مند بوده و گفتنی است که ۱۶۷ نفر دانشجوی نابینا در سطح استان وجود دارد که کمک‌های سازمان بهزیستی نسبت به میزان معلولیت، متمایز است.
توانمند سازی افراد نابینا
صحاف، هدف اصلی بهزیستی برای افراد نابینا را توانمندسازی دانسته و به خبرنگار مهر گفت: دو مؤسسه موجود نیز فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی، آموزش و آگاه سازی فعال هستند تا این افراد نیز با حضور در جامعه احساس پوچی نکرده و از خدمات مراکز روزانه نیز بهره‌مند شوند.
وی بیان کرد: در نهضت تأمین مسکن طی سال جاری، ۳۷ مورد مسکن به افراد نابینا اعطا شده است و هم چنین ۲۴۴ مورد نیز وام اشتغال در اختیار افراد نابینا قرار داده شده است.
برنامه‌های غربالگری همه ساله انجام می‌گیرد
به گفته مدیر کل بهزیستی استان آذربایجان شرقی، در برنامه‌های غربالگری انجام گرفته در سال ۹۸، ۱۵۹ هزار نفر شناسایی شده‌اند که ۷ /۵ درصد به پزشکان ارجاع شده که از این تعداد، ۴/ ۳ درصد به عنوان بیمار شناخته شده‌اند و علاوه بر تأمین ۴۵ میلیون تومان هزینه جراحی برای ۱۵ نفر، صد میلیون تومان هزینه کمک درمانی برای ۵۰۰ نفر نیز تأمین شده است.
برگزاری کلاس‌های آگاه سازی در سراسر استان
وی با تأکید بر وجود کلاس‌های آگاه سازی در سراسر استان افزود: مهم‌ترین حق و حقوقی که برای نابینایان از سوی تمامی ارگان‌ها خواستار هستیم این است که قانون جامع حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت، اختصاص ۳۰ درصد از پست‌های سازمانی به افراد نابینا و دارای معلولیت است که با برگزاری آزمون به کار گیرند.
صحاف در پایان با اشاره بر لزوم همکاری تمامی ارگان‌ها گفت: تمامی ارگان‌هایی که در قانون حمایت از افراد معلول وجود دارند باید کمک کنند تا کلانشهر تبریز مناسب برای افراد معلول باشد.
نابینایان، تنها مناسب سازی محیط شهری را جزو اصلی‌ترین مشکلات خود نمی‌دانند بلکه مناسب سازی فرهنگی را نیز مؤثر می‌دانند.
شهروندان مناسب با جایگاه و توانایی نابینایان رفتار کنند
یکی از نابینایان در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: بزرگ‌ترین مشکلات، تنها مناسب سازی از سوی دولت نیست بلکه برخی از موارد نیز باید فرهنگ سازی شده و تمام شهروندان نیز از آن حمایت کنند.
مهدی رفعتی ادامه داد: سطح شهر از هر جهت نامناسب برای رفت‌وآمد نابینایان است و تنها مناسب سازی صورت گرفته کفپوش‌های حسی زرد رنگ است که در بسیاری از موارد، مانعی بر روی آنها ایجاد شده و یا به دلیل عدم برجستگی مناسب و جنس نامرغوب چندان مؤثر نمی‌باشد.
مدیر عامل مؤسسه فرهنگی هنری نابینایان بصیر: به عدم مناسب سازی وسایل حمل و نقل عمومی اشاره کرده و افزود: استفاده رایگان معلولین و نابینایان از وسایل حمل و نقل عمومی در کلانشهر تبریز اجرا نشده است و در تلاش هستیم تا این قانون اجرایی شود.
وی در پایان گفت: نابینایان و معلولین انتظار دارند که شهروندان مناسب با جایگاه و توانایی آنان برخورد کنند چرا که اکثر آنها نیز امرار معاش کرده و صاحب خانواده هستند.
متأسفانه اقدامات مفیدی در خصوص مناسب سازی صورت نگرفته است
نایب رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تبریز در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: مناسب سازی فضای شهری برای نابینایان به خصوص پیاده راه‌ها، همه ساله در بودجه لحاظ شده و جزو سیاست‌های اصلی شورای شهر کلانشهر تبریز است اما و تکمیلی در این خصوص انجام نگرفته و بیشتر اقدامات تقلیدی و غیر تخصصی می‌باشد.
مناسب سازی فضای شهری برای نابینایان به خصوص پیاده راه‌ها، همه ساله در بودجه لحاظ شده و جزو سیاست‌های اصلی شورای شهر کلانشهر تبریز است
سونیا اندیش ادامه داد: در برخی از پیاده‌راه‌ها سنگ فرش خطوط ویژه نابینایان وجود دارد اما اقدامات صورت گرفته ناقص است
وی افزود: متأسفانه علیرغم تأکید بر بهسازی معابر، اقدامات تخصصی انجام نیافته است؛ در حال حاضر تنها نابینایان نیستند بلکه هیچ امکاناتی در مراکز اداری و ساختمان پزشکان برای معلولان و نابینایان تعبیه نشده است.
به گفته عضو شورای اسلامی کلانشهر تبریز، تمامی این‌ها برنامه‌هایی هستند که همه ساله در برنامه شورا و بودجه شهرداری کلانشهر تبریز لحاظ می‌شود اما تا کنون به صورت تکمیل یافته انجام نگرفته است.
وی توضیح داد: عوامل مختلفی در این رابطه دخیل هستند و از این رو باید از افراد متخصص در این حوزه استفاده گردد چرا که افرادی که در این موضوع اشرافیت کامل ندارند و در رابطه با مسائل و مشکلات رفت و آمد افراد نابینا درک کافی ندارند به طور یقین در طراحی نیز به شکل یک فرد بینا عمل خواهند کرد.
لزوم استاندارد سازی وسایل حمل و نقل عمومی در کلانشهر تبریز
اندیش اضافه کرد: ایستگاه‌های مترو تا حدودی برای استفاده افراد نابینا استانداردسازی شده است اما در کنار این، وسایل حمل و نقل عمومی و ایستگاه‌ها نیز باید برای استفاده نابینایان و افراد دارای ویلچر مناسب سازی شود البته تمامی این‌ها برنامه‌هایی اسaت که تدوین شده و اجرای آن زمان بر خواهد بود.
وی در پایان به خبرنگار مهر گفت: بر مبنای جلسات صورت گرفته در کمیسیون حمل و نقل، مقرر شده است تا بودجه‌هایی برای سال آتی در نظر گرفته شود تا با حضور این افراد در کمیته‌های فنی، تمامی طراحی‌ها بر مبنای خواسته آنان انجام گیرد.
عضو هیأت مدیره جامعه نابینایان استان در گفت و گو با خبرنگار مهر، مناسب سازی فرهنگی و فکری را لازمه مناسب سازی محیط شهری برای نابینایان برشمرده و افزود: مناسب سازی شهری زمانی اتفاق خواهد افتاد که مناسب سازی فکری و فرهنگی ایجاد شده و افکار عمومی نیز به این باور رسیده باشند.
اصول مناسب سازی در شهرک‌های تازه تأسیس شده و هم‌چنین ساختمان سازی‌های جدید مورد توجه قرار نگرفته و با وسیع‌تر شدن شهرها نیز، رفت و آمد برای افراد نابینا مشکل ساز می‌شود
عزیز زاهدی ادامه داد: با وجود تشکیل یافتن جلسات مختلف در این رابطه تا کنون ثمربخش نبوده و تنها در حد گفت‌وگو در جلسات باقی مانده و تنها درصد کمی اعمال شده است.
عضویت ۷۰۰ نفر در جامعه نابینایان آذربایجان شرقی
وی با اشاره بر عضویت ۷۰۰ نفر در این مرکز به خبرنگار مهر گفت: جامع نابینایان استان در سال ۱۳۶۰ تأسیس شده و در کنار ارائه آموزش و کلاس‌ها در زمینه اشتغال نیز فعالیت‌هایی انجام می‌گیرد.
وی توضیح داد: اصول مناسب سازی در شهرک‌های تازه تأسیس شده و هم‌چنین ساختمان سازی‌های جدید مورد توجه قرار نگرفته و با وسیع‌تر شدن شهرها نیز، رفت و آمد برای افراد نابینا مشکل ساز شده است.
با مناسب سازی محیط شهری، نابینایان و افراد معلول به دیگران متکی نمی‌باشد، این را هیأت مدیرها جامع نابینایان استان گفته و افزود: عدم مناسب سازی در پل‌های هوایی و هم‌چنین در پیاده‌راه‌ها مشکلات رفت و آمد افراد نابینا و معلول را دو چندان می‌کند.
عدم مناسب سازی محیط شهری برای افراد معلول به خصوص نابینایان یکی از مشکلات چندین ساله در کلانشهر تبریز است که با وجود صحبت‌ها و مطرح کردن همیشگی این موضوع، متأسفانه تا کنون اقدام قابل توجهی از سوی مسئولین ذی ربط انجام نگرفته و در حد تشکیل جلسات و اظهار نظرهای گوناگون باقی مانده است.
این افراد نیز در این شهر زندگی می‌کنند، نفس می‌کشند و همانند سایر افراد دوست دارند در جامعه مطرح شوند و معلولیت عاملی برای کنار گذاشته شدن از جامعه نباشد اما همین بودن‌ها و مطرح شدن‌ها نیازمند رسیدگی به مشکلات این قشر و مناسب سازی محیط شهری برای آسان‌تر شدن رفت و آمد آنان است.