۱۱ پایگاه انتقال خون در شهرستانهای استان مشغول خدمات دهی هستند، از جمله اتوبوس سیار اهدای خون که به صورت دورهای در مقابل اداره فرهنگ ارشاد زیرآب، به اهدا کنندگان خون خدمات ارائه میکند.
هدف سازمان انتقال خون شامل مشارکت در مراقبت از بیماران، تأمین خون سالم و کافی، بسیج اهدا کنندگان داوطلب، همکاری با بیمارستانها در حل مشکلات انتقال خون و گسترش شبکه پایگاههای انتقال خون است. این سازمان، جمعآوری و توزیع خون و فرآوردههای آن را از طریق مراکز اهدا خون در سراسر کشور بر عهده دارد.
مصرف کنندگان اصلی خون و فرآوردههای آن در ایران شامل بیماران تالاسمی، بیماران مبتلا به انواع هموفیلی، بیماران دیالیزی، بیماران نیازمند به جراحیهای بزرگ (مثل جراحی قلب، کلیه، مغز استخوان و زنان)، مبتلایان به بیماریهای خونریزی دهنده، نوزادان مبتلا به زردی ناشی از ناسازگاری خون مادر و جنین، پیوند اعضا، سوختگیهای شدید، کم خونیهای مزمن و انواع سرطان به ویژه در مرحله شیمی درمانی هستند.
اهداکنندگان مستمر داوطلبانی سالمتر از دیگر اهداکنندگان هستند زیرا اهمیت خون سالم را درک میکنند. همچنین احتمال پاسخگویی اهداکنندگان مستمر به اهدای خون در مواقع اضطراری بیشتر است.
اهدا خون، اهدا زندگی
غربالگری پزشکی که شامل مصاحبه پزشک و انجام معاینات ساده (اندازهگیری وزن، فشار خون، نبض و درجه حرارت بدن) با هدف تأیید صلاحیت پزشکی اهداکننده برای اهدای خون است.
پرسشهایی از طرف پزشک، در مورد تاریخچه پزشکی مطرح میشود که پاسخگویی دقیق و صحیح به این سوالات، منجر به ارتقای سلامت خونهای اهدایی و حفظ سلامت خود فرد اهداکننده، در حین اهدای خون خواهد گردید.
آزمایش غلظت خون که با نظر پزشک مستقر در واحد اهدای خون، آزمایشات سادهای برای اندازهگیری هموگلوبین خون و غلظت آن انجام میگیرد.
هر فردی که خون اهدا میکند، یک معاینه فیزیکی ساده و تست خون کوتاه قبل از دادن خون انجام میدهد. در نتیجه این امکان وجود دارد که فرد بتواند نگرانیهای سلامتی ناشناخته را به عنوان بخشی از فرآیند اهدای خون تشخیص دهد.
مشارکت خیر خواهانه فرهنگ و ارشاد سوادکوه برای دادن مکان برای کارهای اداری پایگاه اهدای خون
اهدا خون، اهدا زندگی
حداقل وزن برای اهدای خون باید ۵۰ کیلوگرم باشد
خونگیری که شامل استریل کردن ناحیه چین آرنج، ورود سوزن خونگیری، دریافت خون و خارج کردم سوزن است.
شیوع ویروس کرونا سبب شده تا بسیاری از افراد از ترس ابتلاء به بیماری، مراجعه کمتری به مراکز انتقال خون داشته باشند. در حالی که مراکز انتقال خون ضمن رعایت پروتکلهای بهداشتی تاکید دارند کرونا یک بیماری تنفسی است و اهدای خون خطری را برای افراد اهدا کننده نخواهد داشت.
در ایران ۹۰ درصد اهداکنندگان خون گروه خونی مثبت داشته و تنها ۱۰ درصد اهدا کنندگان خون دارای گروه خونی منفی هستند.
سرگیجه، احساس ضعف، سبکی سر و تهوع از جمله عوارضی است که بلافاصله پس از اهدای خون ممکن است رخ دهد و معمولاً زیاد طول نمیکشد.
پلاسما درمانی این روزها به عنوان روشی برای شکست کرونا شناخته میشود. افراد بهبود یافته از بیماری کرونا میتوانند برای اهدای پلاسما به آنجا مراجعه کنند.
اهدای خون هنگامی رخ میدهد که یک فرد سالم به طور داوطلبانه مقدار مشخصی از خون خود را در یک مرکز انتقال خون هدیه میکند.
کل مرحله خونگیری از زمان خوابیدن روی تخت تا خارج کردن سوزن خونگیری، حدود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول میکشد.
در ایران ۹۰ درصد اهداکنندگان خون گروه خونی مثبت داشته و تنها ۱۰ درصد اهدا کنندگان خون دارای گروه خونی منفی هستند.
زنان باردار در حین زایمان، نوزادان و به خصوص نوزادان نارسی که به زردی دچار می شوند، نیازمند خون هستند و از طرفی بیماران مبتلا به سرطان که تحت شیمی درمانی یا اشعه درمانی قرار دارند هم از مصرف کنندگان خون و فرآورده های خون هستند.
خون اهدا شده پس از انجام آزمایشهای غربالگری و تأیید سلامتی به منظور تهیه فراوردههای خونی مورد استفاده قرار میگیرد، یا از طریق بانک خون مراکز درمانی به افراد دیگر تزریق میشود.
با اهدای یک واحد خون میتوان جان سه نفر را نجات داد؛ از یک واحد خون، گلبول خون فشرده گرفته میشود که در جراحیها کاربرد دارد، پس از آن پلاکت گرفته میشود که به مصرف بیماران سرطانی میرسد، پلاسمای خون نیز در بیماران کبدی و سوختگی استفاده میشود.
بسیاری از بیماران دیگر مانند بیماران تالاسمی و هموفیلی نیز ناگزیرند برای بهره مندی از یک زندگی به نسبت طبیعی برای تمام عمر به شکل منظم خون یا فرآورده های خون دریافت کنند.
وجود ذخیره منظمی از خون ضروری است چرا که عمر گلبول قرمز فقط ۳۵ روز و پلاکت ۳ روز پس از اهدای خون است و بعد از این مدت نمیتوان از آن استفاده کرد.
حجم خون جمعآوری شده در اکثر کشورها، ۴۵۰ میلی لیتر یعنی کمتر از ۱۰ درصد حجم کل خون است (یک فرد بالغ به طور متوسط ۵/۴ تا ۵/۵ لیتر خون دارد).
اهداکنندگان مستمر داوطلبانی سالمتر از دیگر اهداکنندگان هستند زیرا اهمیت خون سالم را درک میکنند. همچنین احتمال پاسخگویی اهداکنندگان مستمر به اهدای خون در مواقع اضطراری بیشتر است.