خبرگزاری مهر، گروه استانها- بهرام قربانپور: قرائت قرآن یکی از مهم‌ترین اعمالی است که انجام دادن آن در ماه مبارک رمضان توصیه شده است. انسان‌ها با درک درست و تدبر در آیات قرآن می‌تواند به خوشبختی در دنیا و سعادت در آخرت دست یابند.
به همین منظور گفتگویی با حجت الاسلام احمد ربانی نژاد کارشناس مسائل دینی و فقهی و مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه در سپاه رشت درباره اهمیت و جایگاه قرآن انجام شد که بخش اول این گفتگو روز گذشته با عنوان وجود شکاف میان ساختار و نظام آموزشی و آموزه‌های قرآنی در خبرگزاری مهر منتشر و امروز ادامه این گفتگو منتشر می‌شود.
*کارهای پژوهش محورانه در خصوص قرآن صورت گرفته است؟
همانطور در مطالب قبل عرض کردم کارهایی به صورت تخصصی با موضوعیت قرآن و تبیین مفاهیم ارزشمند قرآنی انجام می‌شود که قابل تحسین است ولی کافی نیست. وقتی مدعی پرچم داری نظام اسلامی و جهان اسلام هستیم باید برنامه‌های تبلیغی و معرفتی ما در حد بسیار بالاتری باشد و گستره جغرافیای جهانی را در بر بگیرد.
وقتی از نسل جوان صحبت می‌کنید یعنی افرادی که در فضای جامعه اسلامی متولد شدند و رشد کردند و در چنین فضایی آموزش دیدند. وقتی نسل جوان از بدو تولد در فضای جامعه اسلامی رشد و تعالی پیدا کرده است بنابراین باید تفکرات و اندیشه‌هایش بر این اساس شکل بگیرد اما اینگونه نیست.
عمده ترین دلیل انشقاق نسل جدید با مفاهیم اسلامی و قرآنی، نبود نظام آموزشی بر مبنای تعالیم قرآنی است و می‌طلبد در حوزه نظام آموزشی تحولی اساسی با محوریت قرآن و مفاهیم قرآنی صورت گیرد.
جدایی و دوری جامعه انسانی با مفاهیم اسلامی و آموزه‌های قرآنی سبب شده تا علم در راستای تهدید و تخریب بشریت استفاده شود اگر علم آموزی، دانشمند پروری و نخبه پروری همراه با تعالیم قرآنی و آموزه‌های اسلامی باشد یقیناً در راستای سعادت و خوشبختی و رفاه اجتماعی بشر حرکت خواهد کرد.
علاوه بر نظام آموزشی بلکه نظام اداری و اجرایی ما نیز باید سمت و سوی قرآنی به خود بگیرد. نظام اداری و اجرایی زمانی می‌تواند بر اساس قسط و عدل گام بردارد که ساختارش بر اساس مفاهیم قرآنی شکل گرفته باشد.
فرهنگ قرآنی باید در لایه‌های مدیریتی و بین مدیران نهادینه شود تا جامعه‌ای عدالت محور و قرآنی داشته باشیم.
*عملکرد فعالیت‌های فرهنگی و هنری در باب ترویج قرآن در استان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هنر یکی از نقاط دست آویز است و در این زمینه دردهای گفته و نگفته فراوان وجود دارد. بسیاری از ملل مختلف با ابزار هنر و رسانه از هیچ خود، اسطوره سازی می‌کنند اما در جامعه اسلامی کتاب ارزشمند و گنجینه بزرگی چون قرآن داریم که در آن مفاهیم و محتوای ارزشمند گنجانده شده ولی بهره برداری کافی نشده است.
قرآن میراث ارزشمند و گرانبهایی است که از جانب خداوند به بندگانش نازل شده و به عنوان کلید و دروازه سعادت بشری به شمار می‌رود اما هنوز نتوانستیم از آن بهره لازم را ببریم. از قرآن به عنوان ثروت گرانقدر و بی کران لایزال الهی و وسیله دست یابی به سعادت بشری استفاده نشده است. آثار هنری انگشت شماری برای ترویج فرهنگ قرآنی تولید شده که ارزشمند است اما در مقابل دریای بی کران عظمت و بزرگی قرآن، این آثار به چشم نمی‌آید.
امروز می‌بینیم دیگران از جنگ جهانی که برای ملت‌ها شوم و نامبارک است و خودشان آن را پدید آوردند و ظلم‌های فراوانی به ملت‌ها و مردم روا داشتند، به وسیله ابزار هنر و رسانه به گونه‌ای این واقعه شوم را خوب و ارزشمند جلوه می‌دهند که گویا جز مفاخر و اساطیر ارزشمند آنها به شمار می‌رود و طوری ذهنیت‌ها را تغییر دادند که جنگ به جای اینکه مایه ننگ آنها باشد به مایه افتخار آنها تبدیل شده است، اما در مقابل می‌بینید که هنرمندان و دست اندرکاران فرهنگ و هنر ما با داشتن ثروت عظیمی چون قرآن، از محتوا و مفاهیم ارزشمند آن در آثار و قالب‌های مختلف هنری خود استفاده نمی‌کنند و از این گوهر ارزنده غافل هستند.
اگر تورقی به تاریخ شعر و ادب و هنر ایران اسلامی بزنید افراد و آثار فاخر و ارزشمندی را می‌بینید که موفقیت‌هایشان، الهام گرفته از قرآن و مفاهیم قرآنی بوده است از سعدی گرفته، حافظ و مولانا و دیگر ادبا و مفاخر گذشته و معاصر ایران با بهره گیری از مفاهیم قرآنی، ایراد اثر کردند و جاودانه شدند.
هنرمندان گذشته از عنصر هنر برای قرآن و از قرآن برای هنر استفاده کردند و برای ایران اسلامی ثروت آفریدند و ماندگار شدند و لذا می‌طلبد هنرمندان نسل حاضر برای جاودانه شدن خود، از قرآن بهره بگیرند.
وقتی به آثار زنده یاد سلحشور که از مفاهیم قرآن بهره گرفته شده نگاه می‌کنید، در آن دریایی از محتوای پیدا و پنهان نهفته است و اگر هزاران سال هم بگذرد تازگی و طراوت محتوایی خود را از دست نمی‌دهد، جای خالی از این دست آثار در سینما و تلویزیون ما بسیار محسوس و ملموس است.
سینماگران و اهالی سینما و تلویزیون باید از قرآن در تولید آثار بهره بگیرند معتقدم قرآن به شدت می‌تواند به کمک سینما و تلویزیون بیاید و بار محتوایی غنی و گوهر باری به آثار ببخشد. تهاجم فرهنگی دشمن سبب شده تا سبک زندگی ما غیر قرآنی باشد و زندگی افراد بر مبنای فرهنگ غیر قرآنی شکل گرفته است، چرا که جای ترویج سبک زندگی قرآنی در مدارس، دانشگاه‌ها، تلویزیون، سینما، تئاتر و دیگر مراکز اثرگذار ما خالی است.
دشمن از قرآن و مفاهیم قرآنی بر علیه قرآن استفاده می‌کند، از محتوای قرآنی در آثار سینمایی و رسانه‌ای خود استفاده می‌کند و آن گونه که مد نظر فرهنگ و سبک زندگی خود آنها است به خورد مردم می‌دهد.
*برای ترویج سبک زندگی قرآنی چه کار باید کرد؟
وقتی از قرآن صحبت می‌کنیم و معتقدیم که قرآن کتاب زندگی ماست و وقتی می‌بینیم که سبک زندگی ما با قرآن فاصله دارد بدان معناست که قرآن وارد زندگی ما نشده است.
زمانی یک زندگی شکل می‌گیرد و یک دختر و پسر تصمیم به ازدواج می‌گیرند تا یک زوج شوند و به زیر یک سقف بروند در ابتدای این وصلت، طبق رسم ایرانی و اسلامی، با یک جلد کلام الله مجید زندگی خود آغاز می‌شود و سر سفره عقد نیز قرآن گذاشته می‌شود و وقتی که ازدواج کردند و خواستند وارد خانه زندگی خود شوند نیز ابتدا با قرآن وارد خانه می‌شوند؛ این بدان معناست که قرآن در تمام لحظات شکل گیری زندگی آنها حضور و نقش دارد و این بعد ظاهری قرآن است اما آیا در باطن هم قرآن در تمام لحظاتشان جاری و ساری است!؟
تمام تنش‌ها، اضطراب‌ها، کشمکش‌ها، استرس‌ها، دعوا و درگیری‌های زناشویی که بیشترشان منجر به طلاق می‌شود، ناشی از عدم حضور و درک باطنی قرآن در زندگی زوجین است.
*کج روی های احتمالی در جامعه و بروز فساد و ناهنجاری‌های اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی ناشی از چیست؟
در تکمیل مطالب قبل عرض کنم امروزه ریشه بسیاری از کج روی‌ها، فساد مالی و اخلاقی، ناهنجاری‌های اجتماعی و فرهنگی و خشونت به خاطر فاصله گیری با قرآن و مفاهیم قرآنی است. اگر قرآن در تمام لایه‌های مدیریتی، آموزشی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی و همچنین سبک زندگی افراد حاضر باشد و از مفاهیم ارزشمند آن بهره گرفته شود، مدینه فاضله شکل می‌گیرد.
*محافل انس با قرآن تا چه اندازه در معنویت بخشی جامعه مؤثر است؟
محافل انس با قرآن در هر سطح و اندازه‌ای که باشد کار بسیار ارزشمندی است اما در هر سطحی که باشد، همان اندازه اثرگذار است نه بیشتر. این محافل مقدمه است اصل نیست، اصل عمل به قرآن است. عمل به قرآن زمانی تحقق پیدا می‌کند که روخوانی، روان خوانی، حفظ و تفسیر قرآن را فرا بگیرید و سپس مفاهیم قرآن را درک کنید و در آن تدبر و تأمل کنید و سپس حال و هوای درونی و بیرون خود را با قرآن تطبیق دهید اگر حال و هوایتان قرآنی بود که مسرور باشید اگر نه، خودتان را به آن حال و هوا برسانید.