خبرگزاری مهر - گروه دین و آیین- فاطمه علی آبادی: بحث حضور زنان در ورزشگاه‌ها مدتهاست که محل گفتگوست. اینگونه موضوعات، مباحث نظری محض و فارغ از جنبه‌های عملی و عینی نیستند. حوزه عمل در این مسائل نیز شخصی و فردی نمی‌باشد. حضور زنان در ورزشگاه‌ها، نه فقط در میان تحلیلگران و اندیشه ورزان، که در میان کنشگران اجتماعی و سیاسی نیز مخالفان و موافقانی دارد. مخالفان و موافقانی که هر یک، جانبی از بحث را گرفته و از سویی به مسأله نگریسته‌اند.
یکی از مسائلی که در این میان احساس نیاز می‌شود این است که مسائلی از این دست، چرا در فضایی آرام و به دور از تنش، تعیین تکلیف نمی‌شود. سوال اینجاست که ظرفیت‌های فقه برای گشایش در مسائلی که مورد اختلاف است، چیست؟ بر همین اساس و برای پاسخ به این پرسش با آیت الله ابولقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه و رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم به گفتگو پرداختیم که حاصل آن را در ادامه می‌خوانید:
*یکی از مواردی که حضرتعالی در دروس خود به آن اشاره دارید استفاده از خرد خردمندان است. اعتنا به این مفهوم در حل مسائل کشور چقدر ضروری است؟
از جمله مسائلی که در کشور داریم می‌توان به یک نمونه آن مانند ورود بانوان به ورزشگاه‌ها اشاره کرد که در روزهای گذشته به یک مشکل تبدیل شده بود؛ این مسائل ناشی از وجود پنج آسیب و ناهنجاری است.
آسیب نخست آن است که افراد غیر متخصص وارد ساحت‌های فقهی و اظهار نظر می‌شوند؛ آنان ظاهراً نیازی به تخصص احساس نمی‌کنند و یا توهم تخصص دارند.
دومین ناهنجاری مربوط به مسائلی می‌شود که ساحت‌های مختلف فقهی، سیاسی، اجتماعی و امنیتی دارند. در اینجا بدون اینکه اجازه داده شود فرهیختگان و بزرگان در یک فضاهای غیر هیجانی مطلب را بررسی کنند آن مسائل را به صحن جامعه و به قول معروف به کف خیابان می‌کشانند و متأسفانه امروز این مساله مشکل عام کشور شده است.
سومین آسیب مربوط به رها کردن ریشه‌ها، علت‌ها و جلب نظر به معلول‌های آنی و موقت است.
چهارم؛ رفتار نامناسب است؛ حال افراد غیر متخصص وارد شدند، ساحت‌ها را ندیدند و ریشه‌ها را رها کردند؛ سپس مشکلی که پیش می‌آید می‌بینیم که تعریفی مناسب برای مقابله با این مشکل وجود ندارد. بر همین اساس یک رفتار نامناسب رخ می‌دهد که در این صورت از دین، نظام، کشور و مردم هزینه پرداخت می‌شود. بنابراین چنین رفتارهایی هم هزینه بر است و هم سرمایه سوز.
پنجم؛ با مسائل بدبینانه برخورد می‌شود. گاه مشاهده می‌شود که می‌گویند اگر فلان حادثه رخ بدهد چه می‌شود و چه اتفاقی رخ می‌دهد؛ در حالی که آن اتفاق می‌افتد و عکس آن تحلیل‌ها عمل می‌شود؛ نمونه آن را می‌توان برگزاری مسابقات ورزشی در شب عاشورا قرارداد. مطابق گزارش‌ها این بازی برگزار شد، هیچ حریمی هتک نشد و به عاشورا نیز احترام گذاشته شد؛ این در حالی بود که بعضی مخالف جدی برگزاری این بازی در آن شب بودند. راه درمان مشکلات آن است که مسائل کشور را فرهیختگان با خرد خویش حل کنند. و هر راهی غیر از این بیراهه و سرمایه سوز است.
* در چنین مواقع و مواضعی باید چه کار کرد؟
در چنین مواقعی حاکمیت وظیفه دارد. سوالی که در اینجا وجود دارد این است که آیا حاکمیت در برابر خواست بخشی از مردم هیچ مسؤولیتی ندارد؟ و هیچ زمینه و امکاناتی را نباید ایجاد کند؟ باید ده‌ها سال بگوید، نداریم! دست ما خالی است! تحریم هستیم و بودجه در جاهای دیگر مصرف شود؟!
*آیا گشایش‌های فقهی منضبط در این زمینه وجود دارد؟
قطعاً وجود دارد! گاهی وقت‌ها مسأله‌ای مطرح و یا حکمی صادر می‌شود، گویا افراد می‌خواهند آن را حداکثری ببینند و احتیاطهایی به گمان خود داشته باشند، در حالی که گشایش‌های فقهی منضبط وجود دارد که می‌توان بر اساس آن گشایش‌ها، از پیش آمدن برخی مسائل پیشگیری کرد.
*آیا بروز و ظهور هیجانات خصوصاً هیجانات زنان مثلاً در ورزشگاه حرام است؟
صرف ابراز هیجان تا وقتی مفسده انگیز نباشد، حرام نیست. در اینجا ضمناً باید توجه داشت چه کسی باید مفسده انگیز بودن را تشخیص دهد؟ وقتی افرادی اظهار نظرهایی در این باره دارند، تا چه میزان مساله را کارشناسی کرده‌اند؟ دراین‌باره باید خیلی از مسائل و عناوین اولی و ثانوی را در نظر گرفت؛ آنگاه حکم به منع و حرمت داد.
* در مبانی اسلامی، حرکت در چارچوب قانون چقدر ضرورت دارد؟
هیچ حرکتی نباید خارج از چارچوب قانون باشد. خروج از قانون جز ضرر و خسارت برای کشور، مردم و نظام نتیجه‌ای ندارد.