شكست عباس ميرزا :
درچنين روزي در سال 1227 هجري قمري ، عباس ميرزا وليعهد فتحعلي شاه قاجار از قواي روسيه شكست خورد.
پس از مسافرت سرجان ملكم و سرگور اوزلي به ايران ، فتحعلي شاه قاجار مجبور به صلح با روسيه شد . علت اين امر را نيز مي توان در انعقاد معاهده دوستي ميان دو كشور انگلستان و روسيه دانست فلذا انگلستان در اين ميان واسطه صلح ميان ايران و روسيه شده بود. در اين حال نيز سپاه ايران به دستور عباس ميرزا، فرمانده سپاه ايران در كنار رود ارس اردو زده بود و خود را براي حمله به رو سها آماده مي كرد . در اين حال و در زماني كه وليعهد به شكار رفته بود روسها ناگهان به سپاه ايران حمله ورشدند و سربازان را مجبور به عقب نشيني از تبريز كردند . پس از اين شكست ميرزا ابوالحسن خان ايلچي براي مذاكرات صلح روانه سن پترز بورگ شد . روس ها نيز كه در گير با ناپلئون بودند ، صلح را پذيرفتند . سال بعد اما ننگين ترين معاهده ميان ايران و روسيه به امضا رسيد . معاهده گلستان را مي توان از پيامدهاي همين شكست دانست .
آغاز رسيگي به شكايت ايران :
در چنين روزي در سال 1946 ميلادي و پس از آغاز فعاليت سازمان ملل متحد و همچنين شوراي امنيت سازمان ملل ، موضوع شكايت ايران از شوروي در مورد خود داري شوروي از تخليه آذربايجان ، در دستور كار شوراي امنيت قرار گرفت . شوروي پس از اشغال ايران در زمان جنگ جهاني دوم ، به قول هاي پيشين خود عمل نكرد و همچنان نيروهاي خود را در منطقه
آذربايجان نگهداشت .
تحصن روحانيان در مسجد دانشگاه تهران :
درچنين روزي در سال 1357 هجري شمسي روحانيان بر جسته كشور در مسجد دانشگاه تهران ، در اعتراض به بستن فرودگاه مهرآباد ازسوي دولت بختياربراي جلوگيري از ورود حضرت امام خميني ره به ايران تحصن كردند . دراين تحصن روحانيان سرشناسي مانند آيت الله طالقاني ، آيت الله بهشتي ، استاد مرتضي مطهري ، دكتر باهنر و دكتر مفتح حضور داشتند. تحصن روحانيون در دانشگاه تهران باز تاب بسيار مطلوبي در جامعه داشت و سبب شد هر روز بيش از روز پيش دانشگاه تهران و خيابان هاي ا طراف شاهد حضور پرشور و خشمگنانه گرو ه هاي مختلف مردم براي پشتيباني از متحصنان باشد و اين كه همه خواستار باز گشايي فرودگاه ها براي باز گشت رهبر كبير انقلاب اسلامي از پاريس به تهران مي شدند. پيش از اين نيز گفته شده بود كه حضرت امام ره در پاريس بختيار را پذيرفته است كه در همين روز حضرت امام خميني(ره) با ارسال پيامي اين شايعه ها را تكذيب كردند : "آنچه كه ذكر شده است كه شاپور بختياررا در سمت نخست وزير من مي پذيرم ، دروغ است، بلكه تا استعفا نكند او را نميپذيرم چون اورا قانوني نميدانم... من با بختيار تفاهمي نكرده ام و آنچه كه سابق گفته است كه گفتگوي بين او ومن بوده دروغ محض است. ملت بايد موضع خود را حفظ كنند و مراقب توطئه ها باشند . " در همين روز نظاميان رژيم پهلوي با محاصره مردم در نقاط مختلف دست به كشتار مردم بي دفاع زد ند. بر اساس گفته برخي روز نامه ها در اين روز 35 نفر در تهران و 50 نفر در نقاط ديگر كشور به شهادت رسيد ند.
تدوين نحوه بازگشت امام خميني ره :
در چنين روزي در سال 1357 ه ش در جلسه اي با شركت ژنرال قره باغي و ژنرال مقدم از ارتش و ساواك ومهندس بازرگان و يدالله سحابي معاون او از نهضت آزادي ، درباره بازگشت امام خميني ره به كشورووضعيت شوراي سلطنت گفتگو كردند . كميته استقبال از امام خميني نيز كه براي حضور ايشان در كشور برنامه ريزي مي كرد در همين روز مركز استقرار ايشان پس از ورود به كشور را مدرسه رفاه قرار داد . اين كميته مامور حفظت از حضرت امام نيز بود .
تهديد توخالي ژنرال قره باغي :
در اين روز در سال 1357 همچنين قره باغي عضو شوراي سلطنت اعلام كرد چنانچه امام خميني ره به خواست خود اقدام به تشكيل دولت كند ارتش مداخله خواهد كرد . وي گفت نيروهاي مسلح بيش از اين از كساني كه از سربازان مي خواهند پيمان شكني كنند ، چشم پوشي نخواهد كرد . اين سخنان در حالي گفته مي شد كه بسياري از سربازان با رهاكردن ارتش و فرار ار سرباز خانه ها به آغوش مردم بازگشته بودند و خواستار نابودي رژيم پهلوي بودند .
گريز مخفيانه :
در چنين روزي در سال 1980 ميلادي شش نفر از كاركنان لانه جاسوسي آمريكايي مخفيانه از ايران گريختند . چهارمقام كنسولي و دو زن در ميان اين افراد بودند كه در جريان تسخير لانه جاسوسي ، از در عقب ساختمان كوچكي كه در آن بودند فرار كردند . اين افراد نزديك به سه ماه پنهان شدند ودر اين مدت از سوي ديپلمات هاي كانادايي محفاظت مي شدند . افراد يادشده از گذرنامه هاي آماده كانادايي استفاده كردند و به عنوان ديپلمات به كشور خود بازگشتند .
در گذشت آيت الله غروي اصفهاني :
درچنين روزي در سال 1361 هجري قمري آيت الله غروي اصفهاني از بزرگترين علماي قرن چهاردهم قمري در نجف بدرود حيات گفت. محمد حسين غروي اصفهاني در روز دوم محرم سال 1296 ه ق ديده به جهان گشود . وي پس از طي تحصيلات مقدماتي نزد پدر در سال 1314 ه ق رهسپار حوزة بزرگ نجف شد در آنجا از محضر استاداني چون شيخ حسن تويسركاني ، آية الله سيد محمد طباطبايي فشاركي ، حاج آقا رضا همداني ، آية الله آخوند خراساني امهات فقه و اصول را فراگرفت و فلسفه را نزد استاداني چون حكيم محمدباقر اصطهباناتي شيرازي و شيخ احمد شيرازي آموخت . آن عالم رباني پس از فراگيري علوم آل محمد به تدريس و تاليف روي آورد و در اين مسير آثار چندي از خود به يادگار نهاد كه از ميان آنها مي توان به الاجتهاد و التقليد و العداله ، اصول علي النهج الحديث ، الطلب و الارادة عند الامية و المعتزلة و الاشاعرة ( در اصول ) ، حاشيه بر رساله قطع شيخ انصاري ، نهايةالدرايه في شرح الكفاية( در چهار جلد)، كتاب الاجارة، صلاة الجماعة، صلاة المسافر ، حاشية كتاب المكاسب حاشيه بر كتاب الطهارة شيخ اعظم انصاري ، سه منظومه دربارةاعتكاف، روزه و نماز جماعت ، الوسيلة توضيح المسائل به زبان عربي ، ذخيرة العباد ، توضيح المسائل فارسي ( در فقه ) ، تحفةالحكيم ، رسالة في اثبات المعاد الجسماني ، حاشيه بر اسفار ملاصدرا (در فلسفه ) و...اشاره كرد . همچنين از ميان شاگردان بر جسته ايشان مي توان از سيدمحمد حجت كوه كمري ، سيد حسين طباطبايي بروجردي ، سيد محمد هادي ميلاني ، سيد ابوالقاسم خويي ، آقا ميرزا كاظم دينوري تبريزي ، علامه سيد محمد حسين طباطبايي ، شيخ محمدرضا مظفر ، سيد محمدتقي آل بحرالعلوم نام برد . سرانجام آن عالم رباني در پنجم ماه ذيحجه سال 1361 ه ق به ديار حق شتافت . پيكر پاكش را در آستان قدس علوي، زير ايوان طلاي مولا جنب منارة شمالي در مقبرة كوچكي در كنار مقبرة علامه حلي به خاك سپردند.
در گذشت سيد حسن تقي زاده:
در چنين روزي در سال 1348 ه ش سيد حسن تقي زاده در گذشت . تقي زاده بيش از 90 سال در قيد حيات بود . وي از فعالان در جريان مشروطه خواهي بود و پس از فتح تهران در سلك رهبران حزب عاميون در آمد .وي در ميان رهبران اين حزب و در كنار افرادي چون سيد رضا مساوات ، سليمان ميرزا و وحيدالملك جاي گرفت . اين حزب در مقابل حزب اعتداليون ديدگاههاي راديكالي داشت . سيد حسن تقي زاده نخستين كسي بود كه شعار استعماري جدايي دين از سياست را سرداد و در اين خصوص خواستار جدايي نهاد دين از حكومت شد . نقش تقي زاده به عنوان يكي از رهبران انقلاب مشروطه و مهمترين نظريه پرداز ترقيخواهي ايران در آغاز اين قرن و همچنين به عنوان نخستين نماينده سنت روشنفكري، روزنامه نگار ي در جامعه ايراني قابل تامل است . او نشريه كاوه را به عنوان يك نشريه سياسي در جريان جنگ جهاني اول تحت كميته نجات ملي ايران منتشر مي ساخت تا احساسات ضد روسي و موافق با آلمان را در ميان ايرانيان تقويت كند . وي با استفاده از نويسندگاني چون محمد قزويني ، حسين كاظم زاده ، محمد علي جمال زاده ، و رضا تربيت بر انديشه دشمني روس ها به ايران تاكيد مي كرد . اين دوره از نشريه كاوه مدت چهار سال انتشار يافت . پس از آن و پس از يك دوره فترت تقي زاده انتشار دوره دوم مجله كاوه را به صورت يك مجله علمي و ادبي و با هدف ترويج تمدن اروپايي در ايران شروع كرد . او در مقاله اي مشهور در مجله كاوه خلاصه انديشه خود را بيان مي دارد :" قبول و ترويج تمدن اروپا بلا شرط و قيد و تسليم مطلق شدن به اروپا و اخذ آداب و عادات و رسوم و تربيت و علوم و صنايع و زندگي و كل اوضاع فرنگستان بدون هيچ استثناء ( جز از زبان ) راه كاميابي است ....ايران بايد ظاهرا و باطنا ، جسما و روحا فرنگي مآب شود وبس ." (كاوه شماره يك و 2 ، 1920 )
" تجدد پديده اي است غربي ؛ راه نجات ايران قبول اساسي اين جريان در عين حفظ جنبه هاي مثبت و ماندني فرهنگ ايران است. مي گفتند در اين رهگذر بايد فرهنگ و ادب ايران را نيك بشناسيم ؛ جنبه هاي مضر و منفي اش را طرد و ترك وجنبه هاي مثبت آن را پاس بداريم. اگر خود و غرب را به درستي بشناسيم ، نه مرعوب تجدد خواهيم شد و نه بي رويه مفتون خود خواهيم ماند. حفظ زبان فارسي يكي از كليدهاي پيروزي در اين تلاش و حفظ هويت ملي ايران است." در بررسي افكار تقي زاده گفته مي شود كه وي بعد ها ازچنين انديشه اي تا حدي عدول كرد و به تعديل تفكر غربزدگي خود پرداخت . وي در جريان بست نشيني مشروطه طلبان در سفارت انگليس در تهران از مشوقان اين جريان بود وخود نيز در سفارت انگليس به ديگران پيوست واز پلوي سفارت فيض برد .
تصويب آيين نامه اجرايي قانون مطبوعات :
در چنين روزي در سال 1365 آيين نامه اجرايي قانون مطبوعات تصويب شد . در سي ام فروردين سال 1379 قانون جديد مطبوعات به تصويب نمايندگان مجلس شوراي اسلامي رسيد كه ناسخ قانون و آيين نامه قبلي بود . بر اساس مواد 47 و 48 قانون آيين نامه اجرائي اين قانون ظرف حداكثر شش ماه توسط وزارت و فرهنگ ارشاد اسلامي تهيه و به تصويب هيئت وزيران مي رسد .همچنين اين قانون از جمله در مورد نحوه تشكيل هيئت نظارت و هيئت منصفه از تاريخ تصويب لازم الاجرا است و نيز از تاريخ تصويب آن كليه قوانين مغاير با آن از جمله لايحه قانوني مطبوعات مصوب 25/5/1358 شوراي انقلاب لغو گرديد.
در گذشت پطر كبير :
در چنين روزي در سال 1725 ميلادي پطر كبيردر گذشت . پطر از تزارهاي مشهور روسيه و از خانواده رومانوف ها بود . او را بنيانگذار روسيه جديد مي نامند . وي تلاش هاي بسياري براي عظمت و قدرت اين كشور كرد .جنگ او با پادشاه سوئد از مشهور ترين جنگ هاي روسيه است . پطر كبير شهر سن پترزبورگ را در سال 1705 ميلادي به عنوان پايتخت جديدي بر ساحل رود نوا بنا كرد . در سال 1712 پطر كبير پايتخت را از مسكو به سنتپترزبورگ منتقل كرد. او علاقه اي به شهر مسكو نداشت چرا كه كشته شدن عمو و مشاوران مادرش را در جريان يك كودتاي درباري در مسكو به چشم ديده بود.
كشف نپتون :
در چنين روزي در سال 1613 ميلادي گاليليو گاليله سياره نپتون را كشف كرد.
انقلاب در نيكاراگوئه :
در چنين روزي در سال 1978 ميلادي باقتل چامورو ناشر روزنامه لاپرانزا در نيكاراگوئه ، مراحل انقلاب دراين كشور سير سريع تري يافت . واقعه گروگانگيرى 27 دسامبر 1974" جبهه ساندينيست براى رهايى ملى" يكي از عوامل فروپاشي ديكتاتوري سوموزا در نيكاراگوئه بوده است . گروگانگيرها گروه كوچكى بودند كه به منزل يكى از بازرگانان معروف نيكاراگوئه كه در آن به افتخار « شلتون» سفير آمريكا، مجلس جشنى برگزار بود، حمله بردند و جمع زيادى از ميهمانها و دوازه نفر از خانواده « سوموزا» را گروگان گرفتند . اين رويداد، براي ديكتاتور "سوموزا " گران تمام شد وى براى كنترل مجدد اوضاع، ضمن اعلام حكومت نظامى و سانسور كا مل مطبوعات، افراد گارد ملى را به تعقيب چريكها اعزام كرد . به فاصله چند ماه، دامنه درگيرى و مخالفت با ديكتاتور سراسر نيكاراگوآ را فراگرفت و جنگهايى موسوم به «جنگ آزادى» گسترش يافت . در اين ميان ترور سردبير « روزنامه لاپرنزا» (روزنامه مخالفين ديكتاتور) منجر به شعله ور تر شدن دامنه حذف ديكتاتوري در اين كشور شد . سرانجام سوموزا در هفدهم ژوئيه 1978 كشور را ترك كرد و دو روز بعد، نيروهاى « ساندينيست» وارد پايتختشدند و بقاياى گارد ملى را دستگير كردند . اين «جنگ آزادى» با كشته شدن پنجاه هزار نفر به پيروزى رسيد . ديكتاتوري ساموزا مانند همه ديكتاتوران آمريكاي لاتين وبلكه جهان از حمايت بي چون وچراي دولت آمريكا برخودار بود و به واسطه اين پيشتيباني هرگونه نداي آزادي خواهي را در نيكاراگوئه سركوب مي كرد و آمريكا نيز مشغول چپاول سرمايه هاي ملي اين كشور بود . البته آمريكا پس از پيروزي ساندينيست ها نيز دست از حركات و تحريكات ضد انقلابي برنداشت و با حمايت تسليحاتي و تبليغاتي وابستگان خود در اين كشور مانع از تحقق اهداف مردم اين كشور براي آزادي شد و ساندينسست ها به ناچار تن به انتخاباتي دادند كه يكي از مخالفان انقلاب كه وابستگي تمام عياري به آمريكا داشت رييس جمهور شد .
استقلال يوگسلاوي :
در چنين روزي در سال 1930 دولت يوگسلاوي مستقل و در اين كشور رژيم سلطنتي اعلام شد .
تولد جان باركلي :
در چنين روزي در سال 1582 ميلادي جان باركلي شاعر اسكاتلندي به دنيا آمد . "آرجنيس " عنوان مهمترين اثر است .
تولد ژان باپتيست پيگال :
در چنين روزي در سال 1714 ميلادي ژان باپتيست پيگال مجسمه ساز فرانسوي به دنيا آمد . "پسر با كبوتر" عنوان مهمترين اثر اوست .
تولد اوزاكي كويو :
كويو شاعر، نويسند ه و رمان نويس بر جسته ژاپني در چنين روزي در سال 1869 ميلادي به دنيا آمد . وي هايكو هاي بسيار زيبايي از خود به يادگار نهاده است . "قلب " عنوان مهمترين اثر ادبي اوست .
تولد سوزان سونتاگ :
سوزان سونتاگ نويسنده ، كارگردان و رمان نويس بر جسته آمريكايي در چنين روزي در سال 1933 ميلادي به دنيا آمد .
"نيكوكار " عنوان مهمترين اثر اوست وي در سال 1966 ميلادي جايزه پل را از آن خودكرد . سونتاگ از نويسندگان سرشناس و مخالف سياست هاي جنگ افروزانه و مداخله جويانه آمريكا در كشورهاي مختلف است . وي هم اكنون منتقد جدي سياست هاي دولت بوش دررويكرد نظامي گري در جهان از جمله تجاوز به عراق و افغانستان و محدود كردن آزادي هاي مدني درداخل كشورش است.
در گذشت شارلماني :
در چنين روزي در سال 814 ميلادي شارلماني امپراطور آلمان و روم در گذشت . وي بين سالهاي 800 تا 814 ميلادي بر روم حكمراني مي كرد . او در سن 71 سالگي در گذشت .
تولد آرتور نورنبرگ :
در چنين روزي در سال 1912 "آرتور نورنبرگ "دانشمند و زيست شناس آمريكايي در بروكلين به دنيا آمد . وي پس از اتمام تحصيلات ، كرسي استادي در رشته ميكروبشناسي دانشكده پزشكي" سنت لوييس" را به خود اختصاص داد . وي در سال 1959 ميلادي برنده جايزه نوبل شد.
تصرف شانگهاي :
در چنين روزي در سال 1932 ميلادي شانگهاي چين به تصرف ژاپني ها در آمد.
در گذشت هنري چهارم :
در چنين روزي در سال 1547 ميلادي پادشاه هنري چهارم در گذشت . پسرش ادوارد پنجم جانشين او شد.
شكست فرانسه :
در چنين روزي در سال 1871 ميلادي فرانسه در جنگ فرانسه و پروس ، تسليم پروسي ها شد .
پايان حكومت بر كوبا :
در چنين روزي در سال 1909 ميلادي ايالات متحده آمريكا به كنترل مستقيم كوبا پايان داد .
اشغال هلسينكي :
در چنين روزي در سال 1918 ميلادي بلشويك ها هلسينكي فنلاند را به اشغال خود در آوردند .
رسميت سقط جنين :
در چنين روزي در سال 1935 ميلادي ايسلند به عنوان نخستين كشوري شناخته شد كه سقط جنين را قانوني اعلام كرد .
متفقين در چين :
در چنين روزي در سال 1945 ميلادي و در طول جنگ جهاني دوم نيروهاي متفقين از جاده دوباره باز شده برمه به چين رسيدند .
ساخت نخستين راكتور خصوصي :
در چنين روزي در سال 1958 ميلادي ساخت نخستين راكتور هسته اي توريوم - اورانيوم در آمريكا آغاز شد .
نجات ژنرال :
در چنين روزي در سال 1982 ميلادي نيروهاي ضد تروريستي ايتاليا ژنرال جيمز ال دوزيه را نجات دادند . وي چهل و دو روز قبل توسط بريگاد هاي سرخ ربوده شده بود .
گروگان گيري در مانيل :
در چنين روزي در سال 1998 ميلادي مردان مسلح در مانيل فيليپين حد اقل چهار صد نفر ا ز كودكان و معلمان يك مدرسه را براي چندين ساعت در يك مدرسه ابتدايي به گروگان گرفتند .
اشغال بنغازي :
در چنين روزي در سال 1942 ميلادي نيروهاي آلماني بنغازي را در ليبي به اشغال خود در آوردند .
بمباران برلين :
در چنين روزي در سال 1944 ميلادي 683 فروند بمب افكن بريتانيايي بر فراز برلين پرواز و اين شهر را بمباران كردند .
روز دموكراسي در رواندا :
در چنين روزي در سال 1961 رواندا اعلام جمهوري كرد . به همين مناسبت همه ساله چنين روزي به عنوان روز دموكراسي در اين كشور گرامي داشته مي شود .اين كشور در هجدهم سپتامبر سال 1962 به عضويت سازمان ملل متحد در آمد. اما با اين حال هنوز جنگ هاي قومي و قبيله اي در اين كشور هر از گاهي در مي گيرد . در سال 1994 دوگروه اصلي قومي در اين كشور دست به قتل عام يكيديگر زدند . مردم رواندا ششم خرداد سال گذشته ميلادي براي شركت در يك همه پرسي در زمينه قانون اساسي اين كشور كه هدف از آن ايجاد تعادل ميان دمكراسي رو به پيشرفت در رواندا و سركوب افراط گرايان قومي است، به پاي صندوق هاي رأي رفتند. همه پرسي قانون اساسي رواندا به منظور جلوگيري از تكرار قتل عام سال 1994 ميلادي اين كشور و همچنين پايان دادن به اختلافات ميان اكثريت قومي «هوتو» و اقليت «توتسي» انجام شد. در قتل عام سال 1994 يك ميليون تن در مدت چند روز در رواندا كشته شدند.
تولد هندل :
درچنين روزي در سال 1684 ميلادي هندل از بزرگترين آهنگسازان جهان در آلمان به دنيا آمد. وي بيشتر قطعاتي را براي
نواختن ارگ در كليسا ها نوشته است . او در سال 1759 ميلادي در گذشت.