به گزارش خبرگزاری مهر، محمود طغرایی اظهار کرد: روستای تاریخی کنگ در شهرستان طرقبه شاندیز و در ۲۰ کیلومتری غرب شهر طرقبه، در مسیر نغندر و در کنار دره رودخانه کنگ قرار دارد.
مسئول ثبت آثار تاریخی و فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی ادامه داد: بافت تاریخی این روستا با معماری بومی که دارد از ویژگی‌های منحصر به فردی برخوردار است و تحت تأثیر عوامل مختلف طبیعی هم‌چون رودخانه و شیب طبیعی زمین و در مسیر رخدادهای تاریخی و مهاجرت‌های اقوام مختلف، در بیش از ۷۰۰ سال گذشته در این منطقه ایجاد و با استفاده هوشمندانه از مصالح بوم آورد محلی مانند سنگ و چوب توانسته است در طول زمان به حیات فعال روستایی خود ادامه دهد.
وی تصریح کرد: در روستای کنگ، تکیه سفلی، قبرستان تاریخی و مزار موسوم به مزار شیخ عبدالله در ۵ کیلومتری ضلع غربی روستا در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
طغرایی تصریح کرد: همچنین وجود بناهای تاریخی شناسایی شده از جمله قلعه گبری کنگ و محله بندی بافت تاریخی که هم‌چنان به همان اسامی قدیمی و براساس اقوام مهاجر قدیمی آن نامیده می‌شود و توجه به عناصر طبیعی مانند اقلیم، جهت تابش آفتاب، جهت وزش باد و پلکانی بودن خانه‌های قدیمی دو، سه و گاه چهار طبقه (اشکوبه) از جمله ارزش‌های کالبدی میراث معماری این روستای کوهستانی تاریخی است.
مسئول ثبت آثار تاریخی و فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی اظهار کرد: پوشش‌های سنگ چینی شده دیوارهای بار بر، اندود کاه گلی بدنه‌های داخلی و خارجی بخش‌های مسکونی با ترکیبی از پنجره‌های مربع شکل و ایوان‌های چوبی زیبا، چشم اندازی دل نشین و با صلابت از این بافت پلکانی به‌وجود آورده است.
وی گفت: شکل گیری الگوهای متنوع با بیش از هفت الگوی کلی که دقیقاً منطبق بر نیاز مالکان خانه‌های روستای کنگ طراحی و ساخته شده، نیز در نوع خود بسیار جالب بوده و گویای دانش و مهارت سنتی معماری بومی روستا در سده‌های گذشته است.
طغرایی افزود: برگزاری آداب و رسوم سنتی و رواج میراث‌فرهنگی ناملموس ارزشمند مذهبی و ملی در این روستا هم‌چون آئین علم گردانی و تعزیه خوانی ماه محرم سنتی و همچنین پاسداشت جشن نوروز و چهار شنبه‌سوری، بخش هویتی فرهنگی این روستا است که واجد توجه است.
مسئول ثبت آثار تاریخی و فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی ادامه داد: وجود طبیعت بکر، رودخانه و باغات سر سبز و چشم انداز زیبای آن، ظرفیت منحصر به‌فردی را برای حضور گردشگران و طبیعت گردان در این روستا به‌وجود آورده است.
وی یادآور شد: وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با ثبت ملی این محدوده بافت روستایی، در نظر دارد به منظور انجام اقدامات حفاظتی از این اثر ارزشمند تاریخی، فرهنگی، با همکاری سایر نهادهای دولتی و مردمی نسبت به مستند سازی فنی، برنامه‌ریزی استحکام بخشی خانه‌ها و معابر، اقدام در امور حفاظتی و اجرای برنامه‌های عملیاتی مرمتی، زمینه مناسب زندگی روستاییان را فراهم کرده و موجب پاسداری از میراث فرهنگی و کالبدی یکی از کهن‌ترین روستاهای کشور شود. حمایت از سرمایه گذاری در گردشگری به منظور توسعه فضاهای اقامتی و پذیرایی سنتی، یکی دیگر از روش‌های باز زنده سازی و پایداری این بافت تاریخی است که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.