به دنبال انتقاد رئیس جمهوری از روند چاپ و انتشار چک پول در کشور، طهماسب مظاهری رئیس کل بانک مرکزی بخشنامه ای جدید در این باره صادر کرد.

به گزارش خبرنگار مهر، در بخشنامه اخیر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به مدیران عامل کلیه بانکهای دولتی آمده است: بر حسب دستور رئیس کل بانک مرکزی، تحویل چک پول های منتشره به بانکهای متقاضی منوط به رعایت ضوابط مندرج در بخشنامه شماره مب/1382 مورخ 8/6/1385 می باشد. از این رو خواهشمند است دستور فرمایید واحدهای ذی ربط در آن بانک ترتیبی اتخاذ نمایند تا بخشنامه مذکور به طور دقیق اجرا شود.

همچنین در این بخشنامه تاکید شده که بانکها برای انجام کلیه اقدامات لازم در خصوص چاپ و انتشار چک پول، هماهنگی های لازم را با اداره نشر اسکناس و خزانه بانک مرکزی به عمل آورند.

مظاهری همچنین در گفتگو با مهر اظهارامیدواری کرد که سال آینده مسئله چک پول که به صورت جایگزینی برای اسکناس درآمده، حل شود تا دیگر چک پول کاربرد اسکناس را نداشته باشد و کاربرد خود را به عنوان چک مسافرتی پیدا کند.

بازگشت به عقب

در بخشنامه شماره مب/1382 مورخ 8/6/1385 بانک مرکزی آمده است: بانکها موظف هستند قبل از انجام هر گونه اقدامی در زمینه سفارش این اوراق، موافقت بانک مرکزی با چاپ اوراق مزبور را اخذ نمایند. پس از صدور مجوز مذکور، بانکها می توانند سایر مراحل انتشار چک پول ( از جمله واریز وجوه و عوارض مختلف به حساب های دولت و ...) را طی نمایند.

به منظور کنترل تقاضاهای واصله، بانکها در درخواست خود علاوه بر تصریح نوع چک پول (ایران چک، بانک چک)، مبلغ اسمی، ترکیب و مقدار درخواستی از هر یک از انواع چک پول، سال انتشار و نام چاپخانه ای را که مقرر است اوراق مزبور را به چاپ برساند؛ قید نماید.

بانکها به هیچ وجه مجاز نیستند از چک پولها برای خرید اموال منقول، غیر منقول، سهام، اعطای تسهیلات و ... استفاده نمایند.

همچنین هنگام فروش این اوراق، لازم است مشتری نسبت به تکمیل اطلاعات شخصی خود (شامل نام، نام خانوادگی، آدرس، شماره تماس، امضا و ...) بر روی اعلامیه فروش اقدام نماید. متصدی بانکی نیز باید اقدام به تکمیل بندهای مربوط به اوراق فروخته شده (شماره سریال، نوع و مبلغ اوراق و ...) بر روی اعلامیه مزبور نماید.

متصدی بانکی، پس از تطبیق مشخصات تکمیل شده از سوی مشتری ( در برگه فروش) با مدارک رسمی و معتبر شناسایی وی، اقدام به اخذ امضای وی بر روی برگه فروش می نماید (هویت مشتری باید به طور دقیق و مناسب از سوی تحویلدار احراز شود)

لازم است متصدیان بانکی پیش از ضرب مهر و درج تاریخ بر روی چک پول ها و ثبت شماره آنها، امضای اول مشتری را بر روی اوراق مزبور اخذ نمایند. انتقال انواع چک پول به اشخاص ثالث پس از امضای دوم خریدار در محل تعبیه شده امکان پذیر است.

بانکها لازم است پس از خرید چک پول، بلافاصله لاشه آن سوراخ، ابطال و از گردش خارج شده، از ارائه مجدد آن به مشتریان اجتناب گردد.

انتقاد رئیس جمهوری

به گزارش مهر، دکتر محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری اخیرا گفته است: بانک‌های دولتی از تغییر رییس کل بانک مرکزی و به خاطر تضعیف نهاد نظارتی، سوء استفاده کرده و چک پول‌های وسیعی چاپ کردند و منابع را به سمت بازرگانی و خدمات سوق دادند که در نتیجه سهم بخش بازرگانی و خدمات از 4 درصد سال 83 ، به 48 درصد رسید. چک پول‌هایی هم که چاپ شد عمدتاً خلاف قانون بود.

در حالی که طبق مجوز قانونی بانک‌ها می‌توانند 40 درصد دارایی نقدی خود را چک پول چاپ کنند، این میزان در بعضی از بانک‌ها تا 200 درصد رسید. در 6 ماهه اول بانک‌ها می‌توانستند با چک‌پول 24 هزار میلیارد تومان قدرت خرید ایجاد کنند اما عملاً این مبلغ بر 120 هزار میلیارد تومان رسید در حالی که کل معاملات ما 270 هزار میلیارد تومان است و در نتیجه حدود 70 درصد قدرت خرید، تولید شد که برخلاف قانون و خیانت به کشور بود

رئیس قوه مجریه خاطر نشان کرده است: این خلق پول ازطرف بانک‌های دولتی اتفاق افتاد واین منابع به سمت کالاهای بازرگانی و خدمات سوق پیدا کرد که به یکباره نقدینگی سنگینی را به بازار تحمیل کرد.