به گزارش خبرنگار مهر، در حالی که این روزها مجموعههای "روزگار قریب" و "شهریار" بر محور دو شخصیت برجسته ماندگار و معاصر کشورمان در اوج توجه و نقد قرار گرفتهاند، مرور آثاری که حول محور شخصیتهای حقیقی معاصر و تاریخی در حال ساخت، تولید یا پیشتولید است میتواند جذابیت خاص خود را داشته باشد.
همواره سخن از این است که سرزمین ایران مهد دلیران، نامآوران، شعرا، علما، دانشمندان، هنرمندان و ... برجسته حتی در ابعاد جهانی بوده و هست. یکی از گزینهها برای ثبت و ماندگاری تاریخی این شخصیتها به ویژه نها که مربوط به گذشتههای دورند، آوردن زندگیشان به میان مردم و در واقع عینی کردن آنها برای کسانی است که شاید انگیزهای برای مطالعه و مراجعه به تاریخ نداشته نباشند. ضمن تأکید بر این وجه که دراماتیزه کردن زندگیهای واقعی میتواند مخاطب را علاقمند به پیگیری کند.
فرج الله سلحشور پشت صحنه "حضرت یوسف (ع)"
این رویکرد از این جهت هم میتواند اهمیت پیدا کند که دیدگاههای خاص دوره یا زمان خاص زندگی این شخصیتهای برجسته را در تعامل با زمان حال قرار داده و آنچه را امروز در مناسبات و روابط و زندگی مدرن از یادمان رفته، یادآوری و برجسته کند. به علاوه این ثبت برای رجوع آیندگان به آثار و استناد به واقعیتی که از فیلتر ذهنی سازندگان به تصویر درآمده، میتواند اهمیت خاص خود را در تلفیق واقعیت با درام داشته و نمایشی سلیقهای را بر بستر مستند برجسته کند.
تلویزیون جمهوری اسلامی ایران هم همانطور که در گذشته به این مهم توجه کرده و روی خوش نشان داده، جز مجموعههای اشاره شده چند پروژه مرتبط آماده پخش یا در حال تولید و پیشتولید دارد که مرور آنها میتواند دورنمای امسال و یکی دو سال آینده سیما را در رویکرد به شخصیتهای برجسته تاریخی یا معاصر روشن کند.
"حضرت یوسف" به نویسندگی، کارگردانی و تهیهکنندگی فرجالله سلحشور داستان قرآنی زندگی این پیامبر را از زمان تولد تا میانسالی با موضوعاتی چون حسادت برادران یوسف به او، فروخته شدن به عنوان برده، توجه زلیخا به او، زندانی شدن حضرت یوسف، به عزیزی مصر رسیدن و ... روایت میکند.
فیلمبرداری این مجموعه 40 قسمتی از اوایل خرداد 83 شروع شد و پس از پایان فیلمبرداری در سال گذشته و اتمام مراحل فنی قرار است از تیرماه روی آنتن شبکه یک برود. این مجموعه به شیوه 35 میلیمتری فیلمبرداری شده و به همین دلیل مراحل فنی آن زمانی بیشتر از معمول برده و جلوههای رایانهای ویژه دارد.
در "حضرت یوسف" حدود 180 بازیگر حضور دارنند که کتایون ریاحی در نقش زلیخا، مصطفی زمانی در نقش یوسف (ع)، محمود پاکنیت در نقش حضرت یعقوب (ع)، فرشته سرابندی، جعفر دهقان، فرامرز مهرجو، زهرا سعیدی، مریم بخشی، سودابه علیپور، کورش زارعی و امیرحسین مدرس از آن جملهاند. مجید میرفخرایی مدیر هنری، مرحوم رسول احدی مدیر فیلمبرداری، فرهاد علیزادهآهی طراح صحنه، سعید ملکان طراح چهرهپردازی و پیمان یزدانیان آهنگساز این پروژه هستند.
"مختارنامه" به کارگردانی داوود میرباقری و تهیهکنندگی محمود فلاح داستان زندگی و قیام مختار ابوعبیده بن ثقفی را روایت میکند. ساخت این مجموعه که به شیوه 35 میلیمتری فیلمبرداری میشود، از سال 82 آغاز شده و امسال وارد پنجمین سال تولید شد. این پروژه تلویزیونی به زودی در شهرک سینمایی دفاع مقدس آغاز به کار مجدد میکند.
در "مختارنامه" فریبرز عربنیا نقش مختار را بازی کرده و رضا کیانیان، اکبر زنجانپور، حسن پورشیرازی، سیدجواد هاشمی، رضا رویگری، عنایت شفیعی، ژاله علو، فرهاد اصلانی، فریبا کوثری، نسرین مقانلو، پرویز پورحسینی، مهدی فخیمزاده، انوشیروان ارجمند، حبیب دهقاننسب، جعفر دهقان، داود رشیدی، ولی شیراندامی، محمد صادقی، حسین محب اهری، مهرداد ضیایی و سیامک صفری از دیگر بازیگران هستند.
تولید این پروژه به دلیل شرایط جوی، لوکیشنهای متعدد و هزینههای بالا در مقاطعی متوقف شد که حرفهایی هم درباره بدهی یک میلیاردی آن و توقف مجموعه مطرح شد اما رئیس مرکز سیمافیلم آنها را تکذیب کرده و از ادامه تولید خبر داد. البته هنوز خبری از تاریخ دقیق پایان فیلمبرداری این مجموعه در دست نیست.
"شیخ بهایی" با نام قبلی "آشیانه سیمرغ" به کارگردانی شهرام اسدی روایتگر زندگی شیخ بهایی در سه مقطع کودکی، نوجوانی و کهنسالی است. ساخت این مجموعه در 32 قسمت از اوایل دهه هشتاد بر اساس طرحی از محسن دامادی آغاز و در سال 84 به پایان رسید.
قرار بود این مجموعه سال 86 پخش شود که معاون سیما از حذف 15 قسمت و تبدیل کردن آن به یک مجموعه 17 قسمتی به دلیل رعایت نکردن برخی ضوابط و استانداردها و ریتم کند مجموعه خبر داد. در این مجموعه علی نصیریان، خسرو شکیبایی، فاطمه گودرزی، دانیال حکیمی، سپنتا سمندریان، لادن مستوفی، کورش تهامی و رویا تیموریان بازیگران اصلی هستند.
نقش دوران کهنسالی شیخ بهایی را نصیریان بازی میکند و شکیبایی و گودرزی نقش پدر و مادر او را بر عهده دارند. مجید انتظامی آهنگساز، بهرام زند مدیر دوبلاژ، مجید میرفخرایی طراح صحنه، محمدرضا شرفالدین مسئول جلوههای ویژه، محمود طایفه مدیر تولید و حبیبالله کاسهساز تهیهکننده "شیخ بهایی" هستند. این مجموعه هم اکنون در مرحله تدوین نهایی است.
"نردبامی بر آسمان" به کارگردانی محمدحسین لطیفی روایتگر زندگی غیاثالدین جمشید کاشانی ریاضیدان و منجم شهیر ایرانی است. حامد عنقا فیلمنامه را بر مبنای طرحی از لطیفی، سیدسعید رحمانی و خودش نوشته است. این نخستین مجموعه تلویزیونی است که به روش HD تصویربرداری میشود و نقش غیاثالدین را وحید جلیلوند بازی میکند.
تولید این مجموعه پس از چند بار تعویق از 15 فروردین 87 آغاز شده و به زودی گروه برای ادامه تصویربرداری عازم منطقه خجیر در شرق تهران میشود. فرامرز قریبیان، لاله اسکندری، اکبر عبدی، داریوش کاردان، انوشیروان، برزو و بهار ارجمند، عباس امیری، شبنم قلیخانی، کمند امیرسلیمانی، شهرام قائدی، علیرضا کمالینژاد، زهرا سعیدی و مجید یاسر از دیگر بازیگران مجموعه هستند.
ابراهیم غفوری مدیر تصویربرداری، ایرج رامینفر مدیر هنری، محسن بابایی طراح چهره پردازی، یعقوب غفاری دستیار کارگردان، امیرعباس لطیفی برنامهریز و سیامک نیازی صدابردار از دیگر عوامل تولید مجموعه تلویزیونی "نردبامی بر آسمان" هستند.
"حضرت موسی (ع)" با فیلمنامهای که پنج بار توسط حجتالاسلام بهمنپور نویسنده مجموعههای "اصحاب کهف" و "مریم مقدس" و شهریار بحرانی بازنویسی شده و شادمهر راستین بازنویسی نهایی را انجام داده از سال 84 هنوز به تولید نرسیده است. محسن علیاکبری تهیهکنندگی این مجموعه ساخته نشده را به عهده دارد که زمانی خبرها حاکی از انتخاب یک کارگردان خارجی، رایزنی با کمپانی چینه چیتا و فیلمبرداری در ایتالیا و مصر بود که هنوز این وعده به هر دلیلی محقق نشده است.
"سلمان فارسی" با فیلمنامهای از رضا کاشانیاسدی و بازنویسی عباس اکبری به زودی در شبکه الکوثر تولید میشود. این مجموعه روایتی از زندگی یکی از صحابه حضرت رسول اکرم (ص) است که معاون سیما در اردیبهشتماه خبر داد در دستور کار معاونت سیما قرار گرفته و سال آینده تولید آن شروع میشود. داوود میرباقری سال گذشته به ساخت این مجموعه ابراز علاقه کرده بود اما هنوز درگیر "مختارنامه" است.
"پروین اعتصامی" با فیلمنامهای به نام "خانم کوچیک" در مرحله تبدیل شدن از کتابی به همین نام نوشته سهیلا علویزاده به یک مجموعه 13 قسمتی است. این فیلمنامه به زندگی شاعره معاصر ایرانی میپردازد و قرار است پوران درخشنده آن را برای سیما فیلم بسازد. روند داستان فیلمنامه دوران کودکی اعتصامی تا نوجوانی و تحصیل در مدرسه آمریکاییها را دربر میگیرد.
"اقبال لاهوری" با فیلمنامه عباس نعمتی در مرحله بازنویسی بسر میبرد. مرحله تحقیق و نگارش این مجموعه دو سال به طول انجامید و قرار بود به تهیهکنندگی علیرضا شجاعنوری در 13 قسمت 45 دقیقهای در سیما فیلم تولید شود. اما اخیراً تهیهکننده این مجموعه تغییر کرده و به گفته معاون سیما یکی از اولویتهای ساخت مجموعههای تاریخی در سال جدید است. روایت این مجموعه حول محور شخصیت این فیلسوف نامی اهل پاکستان میگذرد.
"شهید مطهری" فیلم یا مجموعهای است که دبیر دومین جشنواره حکمت مطهر از ساخته شدن آن خبر داده است. همچنین انیمیشن تلویزیونی "معلم عشق" با هدف به تصویر کشیدن گوشههایی از زندگی و فعالیت استاد شهید مرتضی مطهری در مرکز صبا در حال تولید است. این فیلم انیمیشن به نویسندگی داود سالک و کارگردانی شهرام خوارزمی و مریم سعیدی سعی کرده به جنبههای علمی شخصیت شهید بزرگوار مطهری بپردازد که اهمیتی ویژه برای نسل جوان و نوجوان دارد.
در خلاصه داستان انیمیشن "معلم عشق" آمده است: بهروز، دانشجویی جوان که به تازگی عضو گروه فرقان شده، برای اثبات وفاداری به گروه مأموریت ترور استاد مطهری را میپذیرد. در پی تحقیقات بهروز در زادگاه استاد مطهری (شهر فریمان)، او شیفته استاد مطهری شده و از ترور منصرف میشود.
"شهید چمران" با فیلمنامهای به قلم سیدمهدی شجاعی که در سال 86 به اتمام رسیده به احتمال زیاد در شبکه یک تولید میشود. این مجموعه از آغاز تولد شهید چمران شروع شده و با بررسی تحولات و مسیر زندگی او تا ورود به ایران به پایان میرسد.
اما جز تلویزیون، سینمای ایران هم وارد گود ساخت فیلمهای زندگینامهای از شخصیتهای حقیقی تاریخی و معاصر شده که از آن جمله میتوان به این موارد اشاره کرد: "ملک سلیمان" شهریار بحرانی روایتی از دوره پیامبری حضرت سلیمان (ع) است که بر اساس روایت قرآنی شکل گرفته و شرایط دوران زندگی آن حضرت و نحوه رسیدن به مقام پیامبری و فعالیتهایی را که برای ابلاغ پیام خود انجام داده به تصویر میکشد.
ملک سلیمان
امین زندگانی، محمود پاکنیت، حسین محجوب، مهدی فقیه، ارژنگ امیرفضلی، علیرضا کمالینژاد، الهام حمیدی، علی بکائیان، باقر صحرارودی، سیروس صابر، محمدجواد بخشیزاده، امیر مولوی و زهرا سعیدی در این فیلم بازی میکنند. حمید خضوعی ابیانه مدیر فیلمبرداری و مجتبی فرآورده تهیهکننده از دیگر عوامل فیلم هستند که تولید آن به پایان رسیده است.
"امام موسی صدر" با فیلمنامه محمدرضا گوهری از سال گذشته در مرحله تحقیق و نگارش است و کمال تبریزی به تهیهکنندگی منوچهر محمدی این فیلم را کارگردانی میکند. عوامل فنی فیلم همه ایرانی ولی بازیگران عرب هستند. شخصیت محوری داستان امام موسی صدر است که در ایران بزرگ شده و به زبان فارسی تسلط کامل دارد و کلیت داستان در چهل سال پیش میگذرد. انتخاب بازیگر این نقش میتواند چالشی خاص را برای تهیهکننده و کارگردان رقم بزند.
"ابوطالب" با فیلمنامه سیدناصر هاشمزاده، احمدرضا گرشاسبی و مهدی گمینی در مراحل پایانی نگارش بسر میبرد. این فیلم به تهیهکنندگی محسن علیاکبری و کارگردانی احمدرضا معتمدی برای دریافت پروانه ساخت ارائه شده و تابستان وارد مرحله تولید میشود. داستان فیلم به زندگی حضرت ابوطالب (ع) میپردازد و بخش اعظم آن در یکی از شهرهای سوریه که زمانی پایتخت روم شرقی بوده میگذرد و مصر و لبنان هم دیگر لوکیشنهای این فیلم هستند.