دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه های غیرانتفاعی از نخستین روزهای فعالیت خود همواره چوب انتقادی به نام شهریه را بالای سر خود احساس می کردند که توسط منتقدان در مقاطع مختلف بر سر آنها فرود می آمد و نتیجه هر صحبتی در مورد این دانشگاه ها به شهریه ختم می شد.
پس از چندین سال بحث و جدل در خصوص شهریه دانشگاه آزاد و دانشگاه های غیرانتقاعی و تصمیم هایی که در این خصوص گرفته شد با تشکیل جلسه میان وزارت علوم و مجلس هفتم تصمیم به بستن پرونده مشکلات شهریه دانشجویان یک بار برای همیشه با ایجاد یک طرح مشترک گرفته شد که همگان را به ایجاد تحولی اساسی در این زمینه امیدوار کرد.
اگرچه بحث ایجاد طرحی مشترک میان تمامی دانشگاه های غیرانتفاعی و شهریه ای از مهر ماه سال 84 و ابتدای کار وزارت علوم در دولت نهم آغاز شد اما طراحی مدل شهریه دانشگاه ها بر عهده هیئتی که اعضای آن را نمایندگانی از دانشگاه آزاد ، مجلس شورای اسلامی، هیات امناء دانشگاه آزاد، سازمان مدیریت و برنامه ریزی و وزارت علوم تشکیل می دادند از تاریخ 18 آبان 85 جدی شد.
19 آبان و تنها یک روز بعد از مطرح شدن ایجاد کمیته ای برای طراحی مدل شهریه دانشگاه ها، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اعلام کرد که مدل شهریه دانشگاه ها باید ظرف دو ماه آینده طراحی شود. عباسپور تاکید کرد که تعداد اعضای هیئت علمی، سرانه فضای فیزیکی، هرم اعضای هیئت علمی بر اساس رتبه علمی و .. شاخص هایی هستند که در مدل شهریه باید مورد توجه قرار گیرند گیرند زیرا شهریه واحدهای مختلف با یکدیگر برابر نیست.
در همان روز دکتر خالقی که آن زمان معاونت آموزشی وزارت علوم را بر عهده داشت اعلام که در جلسه طراحی مدل شهریه دانشگاه ها دانشگاه آزاد مدل شهریه ای را ارائه کرد که مورد توافق اعضای کمیته قرار نگرفت.
دو ماه موعد مقرر کمیته طراحی مدل شهریه دانشگاه ها به پایان رسید و این کمیته تنها راه حل برای فرار از پاسخگویی در این زمینه را به تمدید این موعد به دو ماه دیگر دید. طراحی مدل شهریه که قرار بود پیش از این تا تارخ 17 دی ماه 85 انجام شود به 17 اسفند 85 موکول شد.
روزها برای طراحی این مدل سپری می شدند اما به نظر می رسید که انجام این کار دشوارتر از آن چه پیش از آن عنوان می شد، بود زیرا 17 اسفند 85 نیز نه تنها مدل طراحی نشد بلکه اختلاف نظرها در طراحی این مدل باعث شد که رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس اعلام کند که این کمیته سعی خواهد کرد که تا پایان فروردین 86 دانشگاهیان و دانشجویان را از انتظار خارج کند.
29 خرداد 86: مدل سرانه دانشجویی بر اساس طرح ساماندهی شهریه در کمیسیون آموزش مجلس بررسی می شود
1 تیر 86: عباسپور: تعیین مدل شهریه توسط وزارت علوم، بهداشت و سازمان مدیرت و برنامه ریزی
26 مرداد 86: عباسپور: شهریه دانشگاه آزاد بر اساس مدل سرانه و برابر با نرخ تورم هفته آینده تعیین میشود
17 شهریور 86: بازپرداخت اضافه شهریه دانشجویان دانشگاه آزاد
22 مهر 86: جاسبی: عدم افزایش شهریه دانشگاه آزاد
اخبار و گمانه زنی ها در خصوص این که بالاخره مدل شهریه دانشگاه های غیرانتفاعی و آزاد چه موقع تعیین می شود ادامه داشت تا این که رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در فروردین ماه سال 87 با اعلام این خبر که وضعیت شهریه دانشگاه ها به عمر مجلس هفتم قد نخواهد داد و در مجلس هشتم مشخص خواهد شد، خیال همه را راحت کرد.
عباسپور به این نکته نیز اشاره کرد که: "مدل شهریه دانشگاههای غیرانتفاعی در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نهایی شده و برای تصویب نهایی به صحن مجلس ارائه شد اما با توجه به حجم بالای کار در آخرین روزهای مجلس هفتم این طرح در مجلس هشتم بررسی خواهد شد."
از سوی دیگر دانشگاه آزاد نیز توسط ریاست خود اعلام کرد که این دانشگاه خواستار آن است که هرچه سریعتر وضعیت مدل شهریه مشخص شود. جاسبی تاکید کرد که: "این که برخی می گویند دانشگاه آزاد مسئله مدل شهریه را پیگیری نمی کند تا بتواند از پاسخگویی طفره رفته و هر شهریه ای که می خواهد از دانشجویان دریافت کند، یک دروغ بزرگ است."
آغاز کار مجلس هشتم شورای اسلامی نیز با اختصاص زمان برای تائید وزرای معرفی شده رئیس جمهور به مجلس سپری شد و کمیسیون آموزش و تحقیقات نیز بیشتر درگیر مسائل آموزش و پرورش شد تا بحث مدل شهریه دانشگاه ها همچنان مسکوت باقی بماند.
اما نکته قابل توجه در مدل شهریه این بود که پس از ماه ها به تعویق افتادن طراحی و تصویب این مدل به یکباره مدیر کل ارزیابی و نظارت وزارت علوم اعلام کرد که طراحی مدل شهریه دانشگاه آزاد که به عهده این دانشگاه بوده ارائه نشده است.
عامری مدیر کل دفتر ارزیابی و نظارت وزارت علوم در ابتدای مرداد ماه سال جاری اعلام کرد که افزایش شهریه دانشگاه آزاد باید به تأیید هیئت امنای این دانشگاه و وزیر علوم برسد بنابراین مدل شهریه باید به وزارت علوم ارائه شود و وزارت علوم نیز بر روی آن کار کارشناسی انجام دهد، پس از آن هرگونه تغییری در شهریه های دانشگاه آزاد قابل اجرا است.
اعلام این مسئله از سوی مسئولان وزارت علوم باعث شد که معاون پارلمانی دانشگاه آزاد اعلام کند که طراحی مدل شهریه بر عهده مجلس بوده و تنها دانشگاه آزاد مدل پیشنهادی خود را باید ارائه می کرد. کریم زارع دلیل اصلی تعلل در طراحی این مدل را مجلس شورای اسلامی و کمیسیون آموزش دانست.
بحث در خصوص این که آیا دانشگاه آزاد باید از ابتدای سال تحصیلی جدید شهریه خود را افزایش دهد یا خیر باعث شد که باب جدیدی در این زمینه که آیا طراحی مدل شهریه باید توسط مجلس انجام می شده یا دانشگاه آزاد، وزارت علوم مقصر بوده یا کمیته طراحی مدل، مدل شهریه به مجلس ارائه شده یا خیر و ... باز شود و همچنان در این میان دانشجویان و دانشگاهیان متضرر اصلی باشند.
بیش از 650 روز انتظار برای مدل شهریه ای که قرار بود 60 روزه طراحی شود باعث شده تا نه تنها وعده هایی که به دانشجویان و دانشگاهیان درخصوص سامانددهی وضعیت شهریه های آن ها داده شده بود محقق نشود بلکه دانشگاه های مختلف غیرانتفاعی و آزاد نیز از کمبود بودجه خود گلایه مند شده و دلایل رشد کند کیفی خود را به این مسئله مربوط سازند.