سازمان کنفرانس اسلامی به عنوان یکی از تاثیرگذارترین نهادهای بین المللی که 57 کشور جهان با جمعیتی بیش از یک میلیارد و سیصد میلیون نفر را در بر می گیرد، از سازمان هایی است که می تواند نقش مهمی را در بهبود اوضاع کشورهای عضو و حل مناقشات بین اعضا و همچنین بهبود صلح در جهان ایفا کند.
ضعف تاثیرگذاری به علت پراکندگی اعضا
از آنجا که سازمان کنفرانس اسلامی، نهادی اندیشه محور است و محوریت بوجود آمدن آن اعتقاد کشورهای عضو به دین مبین اسلام است، این سازمان در نزدیک کردن افکار و اندیشه های وحدانی و گسترش اخلاق در جامعه انسانی نیز می تواند نقش پررنگی را ایفا کند و منشا تحولات جدی در تقریب موحدین و اخلاق گرایان شود.
باوجود ظرفیت های بالای معنوی و مادی سازمان کنفرانس اسلامی، این سازمان در سال 88 نیز به علت وجود دخالت های خارجی و همچنین مناقشات دیرینه جغرافیایی، مذهبی و سیاسی بین اعضا، نتوانست نقش واقعی خود را در تحولات بین المللی ایفا کند و نقش این سازمان به صدور بیانیه محدود شد و حتی از دیگر سازمان های بین المللی نیز در تاثیرگذاری بر روند معادلات بین المللی ضعیف تر عمل کرد.
طرح ایجاد نیروی حافظ صلح اسلامی
از آنجا که جهان اسلام در دهه اخیر و با روی کار آمدن جرج بوش رئیس جمهوری سابق آمریکا مورد تاخت و تاز کشورهای توسعه طلب غربی قرار گرفت و افغانستان و عراق تحت اشغال نظامی ناتو به عنوان بازوی نظامی غرب در آمد و همچنین لبنان و غزه مورد تجاوز بی رحمانه و نامتناسب رژیم صهیونیستی قرار گرفت، ضرورت ایجاد نیروی حافظ صلح اسلامی به عنوان بازوی نظامی جهان اسلام هر روز بیشتر می شود و سازمان کنفرانس اسلامی در بیانیه ای خواستار تشکیل نیروی حافظ صلح اسلامی برای حل مناقشات بین کشورهای عضو و اعضا با کشورهای غیر عضو شد.
اکمل الدین احسان اوغلو دبیر کل سازمان کنفرانس اسلامی در سی و ششمین نشست وزیران امور خارجه کشورهای عضو سازمان در سوریه در اوایل سال 88 ضمن تاکید بر تشکیل نیروی حافظ صلح اسلامی، حل مناقشات بین اعضا از جمله مناقشات بین گروه های فلسطینی، مناقشات درباره قره باغ کوهستانی بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان، مناقشه سومالی، کشمیر و … را خواستار شد.
مناقشه بین گروه های شیعه و حاکمیت یمن نیز از جمله مسائلی بود که در سال گذشته، سفر دبیر کل سازمان کنفرانس اسلامی به صنعا را در پی داشت و اوغلو در سفر به این منطقه بحران زده، نسبت به تبدیل یمن به افغانستانی دیگر هشدار داد.
درخواست اصلاح ساختار شورای امنیت
سازمان کنفرانس اسلامی در سال 88 تلاش کرد به عنوان نهادی بین المللی که حدود یک چهارم جمعیت جهان را در برگرفته است، دیگر نهادهای بین المللی را نیز در جهت تکاپو برای حل مشکلات جهانی تشویق و ترغیب کند که تاکید دبیر کل سازمان کنفرانس اسلامی بر اجرای غیرتبعیض آمیز قطعنامه خلع سلاح شورای امنیت و اجرای کامل آن از جمله آنها بود.
اوغلو همچنین با اشاره به گستردگی جغرافیایی و جمعیتی و اهمیت نقش جهان اسلام در توازن قوا در جهان، خواستار نقش آفرینی سازمان کنفرانس اسلامی در اصلاح ساختار شورای امنیت شد. جمهوری اسلامی از جمله اعضای سازمان کنفرانس اسلامی است که طرح داده شدن حق وتو به جهان اسلام در جهت تقویت صلح پایدار جهانی را برای اولین بار مطرح کرد.
تقابل با اسلام ستیزی غرب و رژیم صهیونیستی
از مهمترین چالش های سازمان کنفرانس اسلامی در سال گذشته مثل تمامی سال های قبل، تقابل با غرب و رژیم صهیونیستی در موضوعاتی مثل فلسطین، توهین به مقدسات مسلمانان و حتی دخالت در امور داخلی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی بود.
توهین به مقدسات مسلمانان در غرب در سال 88 نیز مثل سال های گذشته ادامه یافت و در کنار ممنوع شدن پوشیدن برقع برای زنان مسلمان فرانسوی، ساخت مناره در مساجد سویس ممنوع شد. این اقدامات واکنش سازمان کنفرانس اسلامی را برانگیخت و این سازمان و بویژه آیسسکو(سازمان آموزشی علمی و فرهنگی وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی)، چنین اقداماتی را عامل گسترش تقابل های عقیدتی و بر خلاف موازین قانونی عنوان کرد.
در کنار اقدامات اسلام ستیزان در غرب علیه مقدسات مسلمانان، تغییر جغرفیا، معماری و فرهنگ بیت المقدس اشغالی به عنوان قبله دوم مسلمانان توسط رژیم صهیونیستی از موضوعات دیگری بود که واکنش کشورهای اسلامی و سازمان کنفرانس اسلامی را برانگیخت.
سازمان کنفرانس اسلامی در آبان ماه سال گذشته با تشکیل نشستی اضطراری نسبت به از بین رفتن اماکن اسلامی در بیت المقدس هشدار داد. اوغلو در آخرین موضع گیری های خود، ساخت کنیسه ای جدید در بیت المقدس را در اواخر سال 88 محکوم کرد.
علاوه بر تقابل با اسلام ستیزی غرب، موضوع دعوت ترکیه از عمر البشیر رئیس جمهوری سودان به عنوان یکی از اعضای این سازمان برای شرکت درنشست سران سازمان نیز جنجال آفرین شد. رئیس جمهوری سودان بر اساس دلایل مبهم آمریکا از سوی دادگاه بین المللی رسیدگی به جنایات جنگی به انجام جنایت جنگی در دارفور محکوم شده است.
معرفی اولین نماینده آمریکا در سازمان کنفرانس اسلامی
از دیگر تحولات مرتبط با سازمان کنفرانس اسلامی، انتخاب اولین نماینده آمریکا در سازمان کنفرانس اسلامی بود. رشاد حسین مشاور هندی الاصل باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا در هفتمین نشست آمریکا و جهان اسلام در دوحه قطر به عنوان نماینده کاخ سفید در این سازمان معرفی شد.
---------------------------------------
گزارش : حمدالله عمادی حیدری