به گزارش خبرنگار مهر، "شاطر مشغول گرم کردن تنور برای پخت نان صبحگاهی است، غافل از اینکه ساعاتی بعد بیش از نیمی از این نان تازه پخت باید به عنوان ضایعات دور ریز شود." این گفته بسیاری از مردم در مقابل نانوایی ها در سطح شهر است.
هنوز هم در کشور افرادی هستند که روز خود را با خرید نان از نانوایی های سنتی آغاز می کنند و ترجیح می دهند ساعتها در صف طولانی نانواییها برای دریافت نانی بایستند که علاوه بر اینکه ته دل رضایتی از کیفیت آن ندارند، بلکه مجبورند که چشم به تنور شاطر بدوزند که مبادا نان سوخته و کم کیفیت تحویل بگیرند.
این افراد حتی اگر لحظه ای به این فکر کنند که به راحتی می توانند نانی را بر سر سفره های خود بگذارند که اگرچه نام صنعتی را یدک می کشد، ولی به مراتب با کیفیت تر و آسانتر به دست آنها می رسد، قطعا گرایشاتی به سمت خرید آن خواهند داشت. اما همواره مهمترین رکن در تقابل میان سنت و صنعت، عادت به مصرف نانهای سنتی است.
عادتی که سالها سبب شده مردم وقت و هزینه خود و دولت بیشترین منابع مالی خود را صرف تامین نان و یارانه کالایی داشته باشند که علی رغم پرداخت رقم قابل توجهی از یارانه ها به آن، رضایت را نیز به همراه نداشته باشد، اما چنانچه مشتریان این نعمت خدادادی، اقبالی به نانهای صنعتی نشان دهند قطعا نه تنها نان با کیفیت تری دریافت می کنند، بلکه هزینه های آنها نیز به مراتب کاهش می یابد.
بر همین اساس، شرکت مادرتخصصی بازرگانی دولتی ایران ظرف دو سال اخیر این موضوع را در اولویت های کاری خود قرار داده است.
با اجرای صحیح این برنامه می توان امیدوار بود تا علاوه بر جلوگیری از ضایعات نان و رساندن محصول با کیفیت به دست مردم، منابع یارانه ای در جای دیگر صرف رفاه مردم شود.
اما مشکل اینجا است که نانهای صنعتی اعم از ماشینی و فانتزی که سالها است روانه سفره های مردم شده اند، هنوز نتوانسته اند به عنوان نان ملی نزد مردم جای خود را باز کنند و همچنان واژه فانتزی را یدک می کشند.
البته در این راستا دیدگاه وزارت بازرگانی نیز آن است که تولید نانهای صنعتی به معنای حذف کامل نانهای سنتی نباشد، بلکه عادت و ذائقه مردم در مصرف نانهای سنتی با شیوه پخت و طعم نانهای صنعتی به نوعی پیوند خورد که مردم آرامش خاطر گذشته را در استفاده از نانهای صنعتی- ملی داشته باشند و تنها با شیوه ای مدرن تر و با کیفیت و بهداشتی بیشتر نان را در اختیار گیرند.
اما در این میان شاید تصور بسیاری از مردم این است که نان صنعتی نانی است که به صورت سرد به دست مردم می رسد، در حالیکه گرایش و ذائقه ایرانیان به سمت مصرف نانهای گرم و به اصطلاح تازه و داغ است و به همین دلیل از مصرف و گرایش به سمت آن خودداری می کنند، در حالیکه نان صنعتی نیز قطعا ویژگیهای مورد نظر آنها را خواهد داشت.
به گفته مسئولان شرکت بازرگانی دولتی ایران، علاوه بر تولید نانهای صنعتی در واحدهای مدرن و پیشرفته، نقاطی نیز در سطح شهر تدارک دیده خواهد شد که این نان را به صورت گرم و داغ به دست مردم برسانند. ضمن اینکه این شرکت نظارت مستمری را بر روی نانهای صنعتی خواهد داشت که علاوه بر تامین سود اقتصادی برای مردم و جلب رضایت بیشتر آنها بتواند جای نانهای سنتی را بگیرد.
نان صنعتی، موضوع روز در سال 88
مجید پارسانیا، معاون وزیر بازرگانی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص برنامه های شرکت بازرگانی دولتی ایران در سال 88 برای نان صنعتی می گوید: هم اکنون متقاضیان بسیاری برای راه اندازی واحدهای نان صنعتی در کشور اعلام آمادگی کرده اند و تعدادی از آنها نیز مراحل انتهایی کار و راه اندازی واحدها را طی می کنند.
وی می افزاید: بر همین اساس، برنامه وزارت بازرگانی برای گسترش مصرف نان صنعتی در سال 88 با قوت بیشتری ادامه خواهد یافت.
به گفته پارسانیا، شرکت بازرگانی دولتی ایران قصد دارد از سال 88 نان صنعتی را موضوع روز کند و با جدیت امور مربوطه را پیگیری نماید.
به هر حال مردم باید بدانند که نان سنتی مشکلاتی اعم از ضایعات زیاد، شرایط تولید غیربهداشتی، هزینه های تولید بالا، عدم تخمیر خمیر را به همراه دارد و از همه مهمتر باید برای خرید آن ساعتها وقت خود را جلوی درب نانوایی ها و در صفهای طولانی سپری نمایند، فکر کردن به همین مسائل کافی است تا مردم را از خرید نانهای سنتی منصرف کرده و به سمت نانهای صنعتی گرایش دهد.
علاوه بر این مشکلات شناخته شده، مشکل مهم دیگری نیز در جریان تولید نان سنتی روز به روز بیشتر شده است و آن اینکه دولت بابت آرد، یارانه ی سنگینی می پردازد، ولی این یارانه در نانوایی نقش زیادی را در قیمت نان بازی نمی کند و تنها 7 تا 12 درصد هزینه تولید نان مربوط به آرد آن است، بنابراین در این معامله هم دولت ضرر می‌کند هم مردم.
به اعتقاد عامه مردم، نانهای حجیم که در کشور ما به نام نان فانتزی شهرت دارد، نان صنعتی است اما این نانها، صنعتی نیستند و البته مشکلات خاص خودشان را دارند. اگرچه مزایای آنها نسبت به نان سنتی، رعایت نکات بهداشتی در نان، تولید و تخمیر مناسب است.
به هرحال باید منتظر ماند و دید چگونه نان صنعتی جای پای خود را در سفره های سنتی مردم، پدربزرگها و مادربزرگها و نسل فعلی باز می کند.