تاریخ انتشار: ۱۳ مرداد ۱۳۸۳ - ۱۵:۱۳

خبرگزاري"مهر":فردا چهارشنبه چهاردهم مرداد سال1383هجري شمسي مقارن است با هفدهم جمادي الثاني سال 1425هجري قمري و برابراست با چهارم اوت سال2004 ميلادي

سالگرد صدور فرمان مشروطيت :

نهضت  مشروطه را به لحاظ گستردگي مباحث ، نمي توان در مقالي كوتاه مورد بحث و بررسي قرار داد . در اين وجيزه تنها نگاهي گذرا و تاريخ نگارانه  به اين نهضت خواهيم داشت .
پس از مرگ ناصر الدين شاه قاجار در هفدهم ذي القعده 1313 ه ق مظفر الدين شاه بر اريكه قدرت تكيه زد و عين الدوله را كه  مردي مستبد بود به صدارت بر گزيد . در واقع ريشه انقلاب مشروطيت را بايد در رفتار ظالمانه پادشاهان قاجار ، تعدي وتجاوز شاهزادگان و وابستگان دربار ، حكومت مستبدانه حاكمان ولايات و مداخله بي حد و حصر دول روس وانگليس در امور ايران و مخالفت مردم با آنها ونيز ارتباطاتي كه با اروپا برقرار شده بود كه سبب مشاهده پيشرفت ممالك راقيه  مي شد،  دانست .  عدم در ك صحيح مظفر الدين شاه از اصول مملكت داري و نيز با توجه به بيماري وي و عزيمت مكرر به فرنگ جهت معالجه ، اوضاع كشور روز به روز نا بسامان تر مي شد و ظلم حاكمان به تبع آن افزايش مي يافت . در اين ميان چندين حادثه  ديگر باعث شد تا حركت مردم و شورش عمومي تسريع شود . يكي از اين حوادث ماجراي موسيو نوز بلژيكي بود .وي در سال 1281 به همراه عده اي از هموطناننش به ايران آمد تا به اداره امور گمركات بپردازد . مسيو نيز تعرفه هاي گمركي را عليه بازرگانان وضع كرد و اين امر موجبات نارضايتي گسترده اي را فراهم آورد .  وي موقعي موجبات خشم بيش از حد مردم را فراهم آورد كه با انتشار عكسي در لباس روحانيت در مجلس رقص و در حال قليان كشيدن حاضر شد .  مساله ديگر بانك استقراض روسيه بود . بدين شرح كه روس ها در محل قبرسان متروكه اي در وسط بازار در حال بناي ساختمان بانك بودند كه در اثناي ساخت آن،  استخوانهاي تازه مردگان كشف شد . روس ها با بي اعتنايي اجساد استخوانها را به چاه ريختند . همچنين  مساله به چوب بستن  بازرگانان ،  در شكل گيري اين واقعه  مزيد بر علت شد . در زمان جنگ روس و ژاپن به دليل گران شدن قيمت قند ، علاء الدوله حاكم وقت تهران تعدادي از بازرگانان را كه در اعتراض به اعمال مسيو نوز تحصن كرده بودند به بهانه گران كردن قند و در واقع به قصد زهر چشم گرفتن به چوب بست . با انتشار اين خبر بازاريان مغازه ها را بستند و به عنوان اعتراض در مسجد بازار اجتماع كردند . دولت به وحشت افتاد و قول داد كه به رتق و فتق امور بپردازد . اما نه تنها اين چنين نشد  بلكه در نشست ديگري كه مردم در مسجد پاي سخنان سيد جمال واعظ نشسته بودند ، دولتيان بر سر مردم ريختند و آنها را به باد كتك گرفتند . پس از اين واقعه علماي   تهران به منظور اعتراض ،  به حرم حضرت عبدالعظيم حسني  در قم پناه برده و در آنجا تحصن كردند . در همين حين ، وعاظ در جاهاي مختلف بر منبر رفته و از استبداد حكومت عين الدوله سخن مي گفتند و خواستار تشكيل عدالتخانه در كشور بودند . در اين زمان بازار تهران به كلي تعطيل شده بود و تعداد متحصنين از ده هزار نفر تجاوز مي كرد . ديگر شهر هاي كشور نيز به اين حركت پيوستند . شاه با مشاهده احوال در صدد حل قضيه بر آمد . متحصنين خواسته هاي خود را از جمله ، تاسيس عدالتخانه ، اجراي قوانين  اسلام ، در سراسر كشور و عزل مسيو نوز بلژيكي و علاء الدوله به گوش شاه رساندند. سرانجام مظفر الدين شاه به خواسته آنان تن در داد و با آنها موافقت كرد و علما به مهاجرت صغري پايان دادند . عين الدوله كه هرگز حاضر نبود تن به خواسته مردم بدهد با گذراندن وقت و امروز و فردا كردن از پذيرش در خواست متحصنين طفره مي رفت و سعي  داشت با ايجاد اختلاف در صفوف  علما و مردم و همچنين زنداني كردن وبه  تبعيد فرستادن  فعالان غائله را ختم كند . با ا دامه اين روند و طي مراحلي ، علما خواستار خروج از تهران و عزيمت به قم شدند . بدين ترتيب آقايان علما طباطبايي و بهبهاني به همراه عده اي از مردم به قصد قم  شهر تهران را ترك گفتند  ( مهاجرت كبري ) . در ست در همين زمان اولين دسته از مردم كه حدود 50 نفر مي شدند نا آگاهانه به سفارت انگليس پناهنده شدند و در حياط سفارت بست نشستند . اين جمعيت در چند روز آينده به بيست هزار نفر رسيد . متحصنين در سفارت از شاه خواستند : علما را به تهران بازگرداند ، تضمين بدهد كه احدي شكنجه و دستگير نخواهد شد ، امنيت را در كشور برقرار كند ، دست به تاسيس عدالتخانه بزند و قاتلين مردم را تعقيب كند . همچمين در خواست هاي مهاجران به اين شرح بود : بازگشت علما به تهران  ، عزل عين الدوله  ، افتتاح دارالشوري ، قصاص  قاتلين و بازگرداندن تبعيد شدگان .
با انتشار خبر مهاجرت علما و بست نشستن مردم در سفارت انگليس ، شورش هاي پراكنده در نقاط مختلف كشور شكل گرفت و همين امر با عث شده كه شاه  به وحشت افتاده ، در چهاردهم مرداد 1285 شمسي طي فرماني ضمن عزل عين الدوله ، دولت را مامور برگزاري انتخابات و تشكيل مجلس شوراي ملي كند . متن قانون اساسي تنظيم شده توسط دولت و مجلس  كه مشتمل بر 51 اصل و بنام نظامنامه سياسي بود در تاريخ هشتم دي ماه 1258 از طرف مظفرا لدين شاه تصويب و امضا شد و شاه ده روز پس از امضا ي قانون اساسي در گذشت . 

شهادت سيد حسن آيت :
سيد حسن آيت، فرزند محمد رضا در چنين روزي در سال 1360 به دست منافقان كور دل به در جه رفيع شهادت نايل آمد . وي در سال 1317 در نجف آباد متولد شد . آيت در مرحله اول دوره نخست انتخابات مجلس شوراي اسلامي    با كسب 9/ 63 در صد آراي مردم  تهران  ، نماينده مردم اين شهر شد . او در رشته علوم اجتماعي داراي در جه  كارشناسي ارشد بود و همزمان، با تحصيل در حوزه علميه قم  تا مرحله خارج فقه و اصول پيش رفت   .

شهادت علامه عارف حسين حسيني :
علامه عارف حسين حسيني رهبر شيعيان پاكسان و نهضت  اجراي فقه جعفري  پاكستان در چنين روزي در سال 1988 ميلادي به شهادت رسيد . شيعيان پاكستان پس از شهادت اين عالم رباني در پاكستان تظاهرات گسترده اي به راه انداختند و وزير كشور پاكستان با صدور بيانيه اي ضمن محكوم كردن اين اقدام  اعلام  كرد :  توطئه گران خارجي در اين كار دست داشتند . ژنرال ضياءالحق هم طي نطقي ضمن محكوم كردن اين اقدام ، آن را توطئه دشمنان اسلام در پاكستان خواند . 
تحريك نفاذ  فقه جعفري پاكستان گروهي شيعه مذهب است كه در سال 1979 تشكيل شد. اين سازمان بعنوان يك حزب سياسي در سال 1987 ثبت شد . در سال 1984 يك جناح اصلاح طلب به رهبري عارف حسين حسيني از جناح سنتي آن جدا شد و نهضت اجراي  فقه جعفريه پاكستان را تشكيل داد . پس از عارف ، سيد ساجد نقوي رهبر اين گروه شد .

آغاز عمليات نصر هفت :


عمليات نصر هفت در چنين روزي در سال 1366 درمنطقه سردشت آغاز شد . عمليات نصر 7 با رمز مبارك « يا فاطمه الزهرا(س)» در منطقه عملياتي سردشت و با هدف در تيررس قرار دادن شهر نظامي « قلعه ديزه» ،« سد دوكان » ، قطع راه هاي ارتباطي عناصر ضد انقلاب و نيز آزاد سازي ارتفاعات « دوپازا» و « بلفت » صورت پذيرفت.  نيروهاي رزمنده سپاه پاسداران انقلاب اسلامي  عناصر رژيم بعث را از دو محور مورد تهاجم قرار دادند و در اولين گام موفق شدند  ارتفاعات 2144 و 2130 بلندي هاي « بلفت» را تصرف كنند.  در ادامه اين عمليات ،  نبرد  ميان نيروهاي رزمنده كشورمان و ارتش عراق و همچنين نيروهاي ضد انقلاب شدت بيشتري به خود گرفت و ارتفاعات 2304 و 2379 قله « دوپازا»  پس از درگيري تن به تن به تصرف نيروهاي سپاه اسلام  در آمد. طي اين درگيري ها در ارتفاعات ياد شده علاوه بر انهدام دو گردان از تيپ 18 عراق و دو گردان از لشگر 24 اين رژيم  2000 نفر از نيروهاي بعثي و ضد انقلاب كشته و زخمي شدند.  شايان ذكر است به دليل غير منظم و چريكي بودن اين عمليات، نيروهاي تحت امر سپاه ، اين نبرد را در دو مرحله انجام دادند.

پيروزي نيروهاي ويتنام در خليج تونكن بر آمريكا :

در چنين روزي در سال 1964 ميلادي ، نيروهاي ويتنام در  خليج تونكن بر نيروهاي آمريكايي  پيروز شدند .
از سال 1964 كه نبرد دراز مدت ويت مينه براي آزادي ويتنام از اشغال فرانسوي ها وارد دور تازه اي شد ه بود آمريكا به دليل موافقت با  حفظ سلطه استعماري فرانسه بر هند و چين ، به كمك فرانسويان شتافت . طرح دولت آمريكا اين بود كه در ويتنام نيروي به اصطلاح ملي تشكيل شود و سپس از جهان آزاد براي مقابله با شورشيان و نيز دفاع در مقابل طرح هاي توسعه طلبانه شوروي در خواست كمك كند . اين كشور بعد ها تلاش خود را براي  سلطه علني بر ويتنام آشكار ساخت . دو سال بعد از قرار دا د ژنو به منظور اتحاد ويتنام شمالي و جنوبي ، آمريكا به بهانه جلوگيري  از آشفتگي بيشتر، از انجام انتخابات جلوگيري كرد  و البته اين دخالت ها موجبات مبارزه عظيم طبقات مختلف را عليه آمريكا آماده مي ساخت. در جريان نبر دهاي مبارزان جنوب عليه رژيم نظامي جانشين ديم ، آمريكا اين مبارزان را ويت كنگ ( كمونيست ويتنامي ) ناميد و علنا با نيروي نظامي خود به مقابله با آنها پرداخت . در نتيجه اين عمل آمريكا هر روز بر شمار سر بازان خود مي افزود . جنگ ويتنام از رسوا ترين مراحل زندگي سياسي آمريكا بوده كه ماهيت اين دولت را بيش از پيش بر جهانيان آشكار ساخت به گونه اي كه حتي در بين اتباع آمريكايي هم مخالفت هاي  دامنه داري  را به دنبال آورد . گذشت زمان وتجاوزوحشيانه عليه ويتنامي ها ، رفته رفته پشتيباني مردم جهان رااز دفاع قهرمانانه مردم ويتنام برانگيخت . در خلال اين جنگ و خونريزي بيش از 51 هزار آمريكايي به قتل رسيدند . همچنين در ويتنام جنوبي حدود چهار صد هزار و در ويتنام شمالي   حدود نهصد هزار نفر كشته شدند . آمريكا كه دريافته بود در ويتنام كاري از دستش ساخته نيست به هر طريق ممكن مي خواست از منطقه خارج شود ، بنابراين با طرح  مذاكرات  صلح پاريس ، در سال 1968  به مذاكره با ويت كنگ پرداخت . اين مذاكرات كه چهار سال به طول انجاميد به معاهده آتش بس منجر شد . پس ازشكست و  ترك نير وهاي نظامي آمريكا از ويتنام درسال 1973   و سقوط سايگون در سوم آوريل 1975 ،  ويتنام بطور كلي از استعمار رهايي يافت .اين شكست تاريخي در زمان رياست جمهوري ريچارد نيكسون به وقوع پيوست . جنايات نظاميان آمريكايي در ويتنام از شنيع ترين پرده هاي تاريخ استعمار غربي در جهان است . دراين جنگ امپرياليسم آمريكا از تمام امكانات متعارف ونا متعارف مانند بمب هاي خوشه اي ، از بين بردن منابع طبيعي مثل جنگل ها با ريختن مواد شيميايي از طريق هواپيما براي ايجاد زمين سوخته ، ازبين رفتن و دچار نقص عضوشدن هزاران نفرويتنامي به دليل درمعرض مواد شيميايي قرارگرفتن شان ، به آتش كشيد ن دهكده ها و مزارع مردم بي دفاع و بمباران مناطق غيرنظامي استفاده كرد ،اما هرگز نتوانست اراده ملت قهرمان و شجاع ويتنام را درهم بشكند به همين دليل ، روح زنده وبلند و  تسخير نا پذير ويتنامي ها بر برقد رت واقتدار پوشالي و متكي بر توان تسليحاتي بي عاطفه آمريكايي ها پيروزشد وهيمنه ظاهري امپرياليسم درهم شكست.  

به قدرت رسيدن هيتلر :

آدولف هيتلر ، ديكتاتور ، پايه گذار و رهبر حزب ناسيونال سوسياليسم آلمان پس از جنگ جهاني اول در چنين روزي در سال 1934 به قدرت رسيد . او در جنگ جهاني نخست گروهبان ارتش ايالت باواريا بود و به سبب توطئه در سال 1923 به زندان افتاد . وي پس از رهايي از زندان به   تجديد فعاليت حزب خود  پرداخت و با پول سرمايه داران ضد كمونيست و ضد يهود و تبليغات گسترده ، هواداران بسياري را گرد آورد . اوج پيشرفت سياسي او در سال 1930 آغاز شد ، بطوري كه دو سال بعد تعداد نمايندگان حزب او در مجلس آلمان از دوازده نفر به دويست نفر افزايش يافتند . هيندنبورگ رييس جمهور وقت ،  هيتلر را به صدر اعظمي منصوب كرد واو  دو سال بعد با مرگ هيندنبورگ و تار مار شدن رقباي سياسي ، رييس جمهور آلمان شد .  هيتلر چهره واقعي خود را در زمان  تسليح سريع نيروهاي نظامي و اشغال كشور هاي ديگر از جمله اطريش ، چكسلواكي و لهستان نشان داد . در جنگ جهاني دوم نيز ارتش آلمان ، فرانسه را اشغال كرد و سريعا در سال 1941 ميلادي شوروي را مورد تجاوز قرار داد ، اما گرفتار سرماي كشنده زمستان روسيه  و دفاع سرسختانه تمام مردم از مليت هاي مختلف تحت حاكميت شوروي شد و شكست خورد و مجبور به عقب نشيني شد كه سرانجام با ورود متفقين به برلين ،آلمان نازي تسليم شد وهيتلر به همراه معشوقه اش در پناهگاه خويش خود كشي كرد. درحقيقت نظام هيتلري يكي ازنشانه هاي شكست انديشه هاي صرفامتكي به انسان غربي هاست كه از روح معنويت ماورايي و اخلا ق خداباورانه خالي است و به قدرت ازهر نوعش مي انديشد تا بتواند سيطره خويش را بر تمام هستي تسري بخشد .         

حمله همزمان  ايتاليا به چند كشور :
در چنين روزي در سال 1940  كشور ايتاليا در پي يافتن عظمت و مجد گذشته خود بطور همزمان به سه كشور سودان ، كنيا و سومالي حمله كرد  . اين سه كشور هرسه مستعمره انگلستان بود ند .

در گذشت آندرسن : 
درچنين روزي در سال 1875 ميلادي  هانس كريستين آندريس نويسنده  بر جسته دانماركي درگذشت. وي  در سال 1805 ميلادي  ديده به جهان گشود . اين نويسنده كودكان در كارنامه ادبي خود بيش از يكصد و پنجاه اثر داستاني و قصه براي كودكان به يادگار نهاده است . آثار او همگي جذاب و خواندني اند . وي در بدو امر مي خواست بازيگر شود و به همين دليل به نمايش روي آورد اما نمايش تنها بهانه اي شد كه وي به نگارش قصه براي كودكان مشغول گردد . « جوجه اردك زشت » ، «سوزن » و  «دخترك كبريت‌فروش»  از جمله مهمترين آثار اويند . 

روز ملي بوركينا فاسو :
اين كشور با مساحت 275000  كيلومتر مربع در منطقه استوايي غربي بين غنا ومالي قرار گرفته است . پايتخت آن "اوا آگادوگو" بوده و شهرهاي مهمش بوبودويلاسو و كور گو مي باشند . مردم اين كشور از نژاد موسيس بوده و زبان رسمي آنان فرانسه است . اديان رايج در اين كشور نيز اسلام وآنيميسم است . نوع حكومت اين كشور جمهوري دموكراتيك است  . بوركينا فاسو  در سال 1960 از فرانسه مستقل شد و در تاريخ بيستم سپتامبر همان سال به عضويت سازمان ملل متحد در آمد .

روز استقلال ولتاي عليا :
اين كشور ، به دوراز در ياي آزاد  و در همسايگي كشور هاي مالي ، ساحل عاج ، غنا ، توگو ، بنين و نيجر واقع شده است . پايتخت آن واگادوگوبا است . مردم اين كشور  عمدتا سياهپوست بوده و از دو تيره اصلي ولتايي و ماندينگو مي باشند . اكثر مردم آن آنيميست و چهل در صد مسلمان و پنج در صد نيز مسيحي اند . زبان رسمي آنان فرانسه است و زبانهاي محلي نيز در اين كشور رواج دارد . حكومت اين كشور جمهوري بوده و واحد پولش فرانك سي اف آ است . چنين روزي در سال 1983 به دليل وقوع انقلاب در اين كشور به روز ملي بوركينا فاسو نامگذاري شد. اين كشور در چنين روزي  در سال 1960 به عضويت سازمان ملل در آمد .

به كار افتادن نخستين چراغ راهنمايي :
نخستين چراغ راهنمايي جهان در چنين روزي در سال 1914 در شهر كليولند ايالت او هايو آمريكا نصب شد تا موجبات راهنمايي رانندگان را فراهم كند .

تـولد نيكلاس ژاك كونته :
كونته خالق خودكار جديد  در چنين روزي به دنيا آمد .

تولد پرس بيش شلي :
اين شاعر رومانتيك انگليسي در چنين روزي در سال 1792 ديده به جهان گشود ." آدونياس "عنوان مهمترين اثر اوست .

تولد گاسپار نفوئز دو آرچ :
اين شاعر اسپانيايي در چنين روزي در سال 1839 ديده به جهان گشود . " تنيسون اسپانيايي "از مهمترين آثار اوست .

تولد والتر پاتر :
پاتر نويسنده بزرگ انگليسي در چنين روزي در سال 1839 ديده به جهان گشود . "افلاطون و افلاطون گرايي " از مهمترين  آثار اوست .

تولد گونت همسان :
همسان نويسنده برجسته نروژي در چنين روزي در سال 1859 به دنيا آمد . وي در سال 1920 جايزه نوبل ادبي را از آن خود كرد .

تولد يومير آرمسترانگ :
اين آهنگساز آمريكايي در چنين روزي در سال 1901 به دنيا آمد . وي دررشته موزيك جاز آثار متعددي  به جامعه هنري  ارايه كرد ه است ." سلام دالي" عنوان مهمترين اثر اوست . 

تولد ويليم هاوارد شومان :
شومان، آهنگساز  آمريكايي در چنين  روزي در سال 1910 ميلادي به دنيا آمد ." اورتور جشنواره آمريكايي " عنوان مهمترين اثر موسيقايي اوست .

تولد ديويد راكسين فيلا پنس :
اين آهنگساز آمريكايي در چنين روزي در سال 1912 به دنيا آمد . "دوران جديد" عنوان مهمترين اثر موسيقايي اوست .