دکتر محمد بقایی (ماکان) در گفتگو با خبرنگارمهر در پاسخ به این سؤال که برای داشتن آینده‌ای درخور تاچه اندازه نیاز به فهم تاریخ فرهنگ خودمان و فرهنگهای دیگر داریم؟ گفت: تردیدی نیست که هرآینده‌ای برگذشته بنا می شود و اگر پایه‌های بنایی استوار نباشد طبیعتاً آن بنا پایدار نخواهد بود. فرهنگ هرچه محکمتر و دارای اعتبار بیشترباشد پایه‌ریزی آینده مطمئنتر و راههای وصول به موفقیت فرد و جامعه بیشتر خواهد شد. بنابراین هرجامعه‌ای که دارای فرهنگی غنی باشد اتکای به آن فرهنگ برای دستیابی به آینده‌ای روشن با موفقیت بیشتری همراه خواهد بود.
وی افزود: ولی دارا بودن فرهنگ به تنهایی برای ساختن بنایی استوار کافی نیست بلکه هرجامعه‌ای زمانی می‌تواند به آینده خود امیدوار باشد که بر فرهنگ خویش جامه عمل بپوشاند یعنی فرهنگ را به مدنیت تبدیل سازد.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه تعلیم و تربیت در پاسخ به این سؤال که آیا این جمله راقبول دارید که می‌گویند ما ایرانیان حافظه تاریخی نداریم؟ گفت: ما ایرانیان علاوه برنداشتن حافظه تاریخی دارای ضعف حافظه دربرخی موارد دیگرنیز هستیم که مهمترین آن عدم حافظه فرهنگی و سیاسی است به این معنا که فراموش کرده‌ایم دربسیاری ازحوزه ها مانند تعلیم و تربیت، تمدن، فلسفه، دین ومواردی ازاین دست دارای سرمایه‌های معتبری بوده ایم که اکنون آنها را به یاد نمی‌آوریم وگاه بسیار اتفاق افتاده است که اندیشه‌های برآمده از این خاک را بدون تأمل به دیگران منتسب می‌کنیم .
نویسنده کتاب "درجستجوی هویت ملی" تصریح کرد: به خلاف واقع آنها را فرهنگهای وارداتی می دانیم بنابراین فراموشی تاریخی موضوعی است که شامل همه زمینه‌های یادشده می‌شود.
بقایی درپاسخ به این سؤال که تاریخی دیدن امور چه کمکی به ما برای فهم تعارض سنت و تجدد و سپس حل آن می کند؟ گفت: هرجامعه‌ای که به لحاظ فرهنگی، تاریخی پربارداشته باشد طبیعتاً درقیاس با دیگرجوامع حرفی برای گفتن دارد. غنای فرهنگی سبب برخورد اندیشه‌های مشابه می شود و این همان چیزی است که ازآن به گفتگوی تمدنها تعبیر می‌شود. در این تعارض است که برتری ملتهایی که پایه‌ریز اندیشه‌های سازنده و علوم و فناوری بوده‌اند روشن می شود. بنابراین هرچه تعارض سنت و تجدد و مسائل میان فرهنگها بیشترمورد توجه محققان و پژوهندگان قرار گیرد زمینه‌های مساعد برای ایجاد هویت که ازنیازهای اولیه پیشرفت هرجامعه ای است پدید می‌آید.
این محقق و پژوهشگر اظهار داشت : ازآنجاکه کشورهایی مانند ایران ازفرهنگ و تاریخی غنی برخوردارند بنابراین تعارض سنتها با یافته های نوین که درنتیجه به گفتگوی تمدنها وتضارب فرهنگ ها می انجامد عامل مهمی برای تحکیم هویت جامعه خواهدشد. وهویت همان عامل مهمی است که سبب تحکیم فردیت استوار یک جامعه می شود که براساس آن می تواند خویشتن خویش را بیابد و آفرینندگی و خلاقیت درآن شکوفا شود.
نظر شما