دکتر سید یحیی یثربی در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد اینکه تداوم در اندیشه و تفکر تا چه اندازه نیازمند نهادهای فکری قوی است، ظهار داشت: تداوم در دوره قدیم، ادامه و تکرار مطالب موجود بود یعنی چیزی نوشته می شد آن نوشته را دوباره دیگران و نسلهای بعدی می خواندند و یا حداکثر یک حاشیه بر آن متن می نوشتند و یا در مکتب رقیبی مثل مکتب عرفان تا حدودی در مقابلش می ایستادند مثل کاری که غزالی، سهروردی و ملاصدرا کرد و بعد خود اینها تداوم داشتند یعنی تکرار مطالب این فیلسوفان تداوم در قدیم بود.
وی افزود: این تداوم هیچگونه مدیریت یا سازمان نمی خواهد. تا وقتی کسانی هستند که مطلبی می خوانند و درس می دهند و شاگردانی که مجبورند درس بیاموزند اینگونه تداوم ادامه دارد. اما این تداوم سازنده و مولد و آفرینشگر نیست . تداوم به معنی جدید کلمه، پی گرفتن یک جریان در یک مسیر پیشرونده و در یک روند تکاملی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه تصریح کرد: این تداوم نیازمند نهاد است یعنی اگر نهادهای پیگیر نباشند چنین تداومی امکان ندارد.
این محقق و پژوهشگر یادآور شد: علم فقط این نیست که در طاقچه بماند، علم آن است که وارد زندگی مردم بشود .آیا آن نتایج را وارد زنگی مردم می کنیم . ما چندسالی است که می گوییم نظریه پردازی می کنیم اما کدام نظریه را ولو به عنوان یک واحد درسی وارد زندگی مردم کردیم . یا در سیاست، قضاوت، قانونگذاری یا در صنایع دخالت دادیم.
این استاد فلسفه و عرفان اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی تأکید کرد: اینها به خاطر آن است که ما از آن نهاد مدیریتی و بهره برداری چنان که باید و شاید برخوردار نیستیم.
یثربی درباره اینکه مشکلات تفکر در ایران ناشی از فقدان نهادهای فکری قوی است نیز گفت: بله ، چون این نهادهای مدیریتی قوی و علمی نداریم الان جامعه در علوم انسانی دچار آشفتگی خطرناکی شده است. اما در علوم تجربی چون قضیه در دست غرب است یک فیزیکدان نمی تواند به دل خواه خود حرفی بزند . مسئله ها و زمینه های تحقیق ، مشخص است . در پزشکی هم همینطور. حتی در ورزشی مثل فوتبال هم چون خط در دست غرب است همینطور است .
وی افزود: اگر ما یک دارو کشف کنیم درسطح جهانی مطرح می شود. اما در علوم انسانی به مدیریت جهانی وصل نیستیم یعنی علوم انسانی غرب را نمی خواهیم قبول کنیم اما در همین حال هزار برابر از قبل از انقلاب، بدون اینکه بخواهیم تحت تأثیر علوم انسانی غرب هستیم و متأسفانه تحت تأثیر قسمت خرافی علوم انسانی غرب هستیم نه قسمت سازنده آن و این خیلی خطرناک است.
این نویسنده و مفسر قرآن با ذکر این مطلب که ما در جامعه امان دچار یک نوع آشفتگی هستیم یادآورشد: در این گروهها هم اکثر جامعه ما تحت تأثیر گرایشهای غیر عقلانی آن هواداران مسیحیت است و این برای ما و دینمان کار حساب شده ای نیست. ما هنوز منطق را نقد نکرده ایم، هنوز نمی دانیم الکندی نخستین فیلسوف اسلام چه داشت در حالی که در غرب حتی بریده بریده حرفهای ارسطو را جمع آوری و چاپ کرده و همه آن را می شناسند.
یثربی درباره پیش زمینه های پاگرفتن نهادهای فکری در جامعه گفت: پاگرفتن تمام نهادهای یک مملکت نیازمند روش علمی با مدیریتی متخصص و دلسوز است. چنین مدیریتی باید در نخستین قدم اوضاع جامعه را به نقد بکشد مشکلات را شناسایی کند بعد از آن مسئله هایش را تعریف کند و بعد تازه به این نتیجه برسد که پژوهشگرانی را برای حل این مسئله ها و مشکلات دعوت کند و در این راستا تلاش کند، آنوقت از امکانات مملکتی آنهم نسبت به کارایی اش بهره گیرد تا برپایی چنین سمینارها و پژوهشگاههایی بازده داشته باشند.
نظر شما