گرد غربت بر جشن چند هزار ساله اسفندگان/ غرب درپی فراگیر کردن ولنتاین

به گزارش خبرنگار مهر، این روزها بسیاری از جوانان و زوج های ایرانی 25 بهمن را روز تقدیر ازعشق دنیایی خود با کادوپیچ های قرمز رنگ و شکلات های خوش رنگ می دانند غافل از اینکه منشاء این روز در غرب چیست و البته نمی دانند که چنین روزی در فرهنگ ایرانی باشکل جان بخش تر و پاک تری وجود داشته و دارد.

کاش می دانستیم به فاصله چند روز، فرسنگ ها از فرهنگ گذشتگان خود عقبیم، چنانکه 14فوریه (25 بهمن ماه) روز ولنتاین، و 29 بهمن روز جشن اسفندگان یا سپندار مزگان است.

ازدواج مخفی؛ ریشه عشق غربی

در قرن سوم میلادی، کشیشی به نام والنتیوس (والنتاین)، مخفیانه عقد سربازان رومی را با دختران دل‌خواهشان و برخلاف قوانین سخت گیرانه، جاری می کرد، تا زمانی که زمامدار خبردار می شود و دستور زندانی شدن والنتاین را می دهد.

والنتاین در زندان عاشق دختر زندانبان می شود و در این میان او به جرم جاری کردن عقد اعدام می شود، و فرهنگ غرب او را به عنوان فدایی راه عشق می دانند و از آن زمان تبدیل به سمبلی برای عشق می شود .

اکنون همه ما کم و بیش این قصه را می دانیم اما کمتر کسی است که بداند در ایران باستان، روزی موسوم به روز عشق بوده است.

مهر؛ ریشه روز عشق ایرانی

جالب است بدانید که این روز در تقویم جدید ایرانی دقیقا مصادف است با 29 بهمن، یعنی تنها چهار روز پس از والنتاین فرنگی! این روز اسفندگان(سپندارمزگان) نام داشته است.

سپندارمذگان جشن زمین و گرامی داشت عشق است زمینی که بی ادعا هر چه انسان می خواهد به او می دهد، عشق و مهر، که هر دو در کنار هم معنا پیدا می کردند، در این روز زنان به شوهران خود با محبت هدیه می دهند و مردان نیز زنان و دختران را بر تخت سروری نشانده، به آنها هدیه داده و از آنها اطاعت می کردند.

زمین به مثابه مادری مهربان

سپندارمز، فرشته‌ نگاهبان زمین در ادبایت اساطیری است و زمین مادر مخلوقات.

عشقی بی‌توقع، پاک، مقدس، شکیبا، پایدار و تداوم دار با استناد به چنین تحلیلی است که معتقدیم  شایسته‌ترین روز برای نام‌گذاری روز عشق، روز " فرشته‌ سپندارمز " است.

تداوم عشق در گاه شمار ایرانی

در گاه شماری ایران باستان روز پنجم هر ماه و ماه دوازدهم هر سال سپندارمز نامیده می شده است، که نگاهبانی این روز و ماه بر عهده این امشاسپند بوده و روز پنجم و ماه دوازدهم که روز و ماه سپندارمز با هم تلاقی می کرده است، جشنی با همین نام برگزار می شده است.

از سپندارمز در اوستا با عنوان " سپنته آرمیتی " به معنای " فروتنی و بردباری مقدس " یاد شده است که در شکل معنوی اش مظهر بردباری و سازگاری است و در نمود مادی و خاکی اش نگهبانی زمین، باروری و سرسبزی به وی سپرده شده است. این ایزد همانند زمین بخشنده، صبور و فروتن است و تمثیل مناسبی برای عشق اسطوره ای ایرانیان باستان است .

لزوم حفظ منابع هویت ساز

ترویج جشن های فراموش شده ایرانی و جایگزین کردن آنها با جشن های بیگانه، که بی ریشه در حال فراگیر شدن است، حداقل تلاشی است که می توان در جهت حفظ منابع هویت ساز ملت انجام داد.

و حالا زمان آن است تا ولنتاین فرنگی را رها کرده و در جشن اسفندگان خود را قدر بدانیم.