فارس گنجینه ای از بازارهای تاریخی/ مجموعه های نفیس معماری

به گزارش خبرنگار مهر، در استان فارس آنچه بیش از همه  در بین آثار تاریخی نمود دارد، بازارها هستند که در گستره این استان پهناور قابل مشاهده است.

این بازارها هرکدام گنجینه ای نفیس از معماری را رقم زده اند که چشم هر بیننده ای را به خود معطوف می کنند.

بازار وکیل 

بازار وکیل شیراز به دستور کریم خان زند در سال 1139-1172 هجری قمری در شیراز ساخته شد که مسجد وکیل و حمام وکیل نیز هرم آثار زندیه در این مکان را کامل کرده است.

بازار وکیل شیراز در نزدیکی دروازه اصفهان تا مدخل بازارهای قدیم امتداد دارد و مشتمل بر حجره هایی با سکوی پهن در دو طرف و هفتاد و چهار دهنه طاقه های بلند است که چهار سوق بلندی در میان آن قرار گرفته که بازارهای فرعی، غربی و شرقی آن را به صورت صلیبی قطع کرده است.

قسمتهای مختلف این بازار، بنا بر کارهایی که در آن صورت میگرفته به نامهای مخصوصی خوانده می شدند از جمله بازار بزرگ، بازار بزازان، بازار ترکش دوزها، بازار علاقه بندها و ... و این بنای عظیم مرکز مهمی برای تجارت در شهر شیراز و استان فارس است.

بازار طویل خوش طرحی که از بهترین آثار کریم خان زند است و هنوز تقریبا سالم و پابرجای در شیراز باقیمانده، بنام بازار وکیل مشهور است و تصور می‌رود شهریار زند پس از ملاحظه بازار قدیمی لار از آثار زمان شاه عباس کپی طرح آن را در شیراز ریخته‌است.

تمام کارهای بازرگانی، خرید و فروش کالاهای داخلی و خارجی و مبادلات پایاپای، صدور یا دریافت حوالجات و صرافیها همگی در حجره‌های این بازار انجام می‌گرفته و در واقع بازار وکیل مانند قلب واقعی شیراز بوده و تمام امور بازرگانی در آنجا به جریان می‌افتاده‌است.

بازار جهرم خواهر دوقلوی بازار وکیل

بازار تاریخی شهرستان جهرم فارس که یکی از بناهای باارزش در این شهرستان به شمار می رود .

جهرم در 185 کیلومتری شیراز قرار دارد و از بناها و آثار مختلف تاریخی و میراثی برخوردار است. این شهرستان به واسطه وجود بناهایی نظیر غارسنگ شکنان، بازار جهرم و... ظرفیتهای مناسبی در حوزه گردشگری تاریخی دارد.

بازار جهرم یکی از بناهای تاریخی اواخر دوره زندیه در این شهرستان است. از این بنا به عنوان خواهر دوقلوی بازار وکیل شیراز نامبرده می شود.

بازار از نوع بازارهای صلیبی است که یک چهارسوق در وسط آن وجود دارد.این بنا دارای چندین کاروانسرا، مسجد و حمام متصل به خود است. حاج محمدحسین‌خان جهرمی حاکم جهرم (زاده ۱۲۵۶ هجری) این بنا را ساخته‌است.

این بازار یکی از منحصر به فردترین بناهای تاریخی است.

بازار قیصریه لار مجموعه نفیس و متنوع معماری قدیم ایران

بازار قیصریه لار در فارس به عنوان یک مجموعه نفیس و متنوع معماری قدیم ایران شناخته می شود.

بازار قیصریه در لار واقع شده‌است. این بازار یک مجموعه نفیس و پرتنوع معماری قدیم ایران است. جلوه‌های بارزی از شیوه‌ها و شگردهای معماری گذشته از پیش از صفویه تا قاجاریه در این مجموعه تاریخی دیده می شود.

بازار درحال حاضر شامل دو شبکه شمالی و جنوبی است که مدخل ورودی جنوبی آن از میدان جدید الاحداث لار شروع و به محلهای شمالی قدیمی بازار ختم می‌شود. رشته دیگر شرقی و غربی است که در تقاطع بازار شمالی جنوبی دارای یک چهارسوق وسیع است. چهارسوق به صورت هشت گوش است و در چهار گوش آن چهار باب مغازه در هر سمت احداث شده ‌است.

در اطراف چهارسوق و در پشت چهار مغازه هرسمت چهارسوق، بازاری به عرض ۳.۴متر دورتا دور ادامه دارد و به این ترتیب طرح جانبی را به وجود آورده‌ که در سایر بازارهای ایران نظیر آن دیده نمی‌شود. طول بازار شرقی و غربی 6.117 متر و طول بازار شمالی جنوبی 4.124 متر است.

جالبترین بخش بازار قیصریه لار طرح چهارسوق آن است که در نوع خود از نظر معماری منحصر به فرد است. گنبد سنگی چهارسوق دارای طرح بسیار جالبی است و ارتفاع آن از ۱۸ متر تجاوز می‌کند. این بازار که از زیباترین بازارهای تاریخی قاره آسیاست این روزها به دلیل بی توجهی مسئولان امر در آستانه تخریب قرار گرفته است.

بازار قیصریه یکی از آثار تاریخی مهم استان فارس و از بناهایی است که در حدود قرن سوم بنا شده است. در کتیبه ای به خط نستعلیق به طور برجسته بر روی سنگ نقش شده تاریخ تعمیر بازار در سال 1015ه.ق (408)سال پیش است.