عبدالجبار كاكايي : ممكن است انديشه هاي آزادي خواهانه ي سعدي لابلاي ملاحظه كاري هايش مدفون شده باشد

اين شاعر و منتقد ادبيات ، در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب افزود : تفكر آن دوره از تاريخ ، مردم را يك سويه مورد خطاب قرار داده  و پند و اندرز به آنها مي داد و روش هاي زندگي كردن را به آنها ديكته مي كرد .  

عبدالجبار كاكايي تصريح كرد : اين عصر عصر تعليم و پند و اندرز بود و عده اي تلاش داشتند يك طرفه سخن گفتن را در جامعه ترويج بدهند ، پس تفكر غزالي به نوعي در " سعدي " شكفته مي شود و پس ازهمين دوره است كه عصر جديد فرا مي رسد و پرونده ي دوره ي قبلي به نوعي بسته مي شود .

من نمي دانم تا چه ميزان مجاز هستيم كه حكمت را به معني پند و اندرز بدانيم و دوره ي ادبيات تعليمي را متاثر از عصر سلجوقي بدانيم ، اما قطعا شرايط زمانه به گونه اي بوده است كه عده اي وعظ مي كردند و عده اي ديگر هم مي شنيدند .

كاكايي

اين شاعر و منتقد ادبيات ، ياد آور شد :  من نمي دانم تا چه ميزان مجاز هستيم كه حكمت را به معني پند و اندرز بدانيم و دوره ي ادبيات تعليمي را متاثر از عصر سلجوقي بدانيم ، اما قطعا شرايط زمانه به گونه اي بوده است كه عده اي وعظ مي كردند و عده اي ديگر هم مي شنيدند ، مجالس وعظ در اين دوره از رونق خاصي برخوردار بوده و در واقع رابطه ي يك سويه ي حكومت ، علما و ... با مردم شكل گرفت و " سعدي " هم تا حدود زيادي نتيجه ي اين دوران است .

كاكايي خاطرنشان ساخت : معتقدم كه شاعران بيشتر نماينده ي اعصار خودشان هستند ، عصر سعدي عصري خاص بود و عصر ما آن ويژگي ها را ندارد و شاعر آئينه ي تمام نماي عصر خويش است .

اين شاعر و منتقد ادبيات كه در آستانه ي روز بزرگداشت سعدي با مهر سخن مي گفت ، افزود : يك نگره ي سعدي و شاعراني مانند خيام كه در پرده سخن مي گفتند ، بر مي گردد به وضعيت سياسي و اجتماعي زمان خودشان . سعدي هم اشعارش به فاكتورهاي سياسي اشاراتي دارد كه غير مستقيم است ، حتي رباعيات خيام هم گوياي عصر مقتدر و متعصب سلجوقي و وزرايي چون خواجه نظام الملك است ، ممكن است انديشه هاي آزادي خواهانه ي سعدي ، لابلاي ملاحظه كاري ها و احتياط هايش مدفون شده باشد ، البته در اين كه سعدي شاعر جامع الاطراف سده ي هفتم ماست ، ترديدي نيست ، ضمن اين كه مهمترين وجه شخصيت او در تفكرات زاهدانه ي اوست .