مهاجرت هرمزی ها به دلیل بیکاری و فقر/ لزوم توجه به اشتغال پایدار

به گزارش خبرنگار مهر، جزیره هرمز قلب خلیج فارس با جمعیت شش هزار و 500 نفری متشکل از هزار و 350 خانوار جزیره ای بسیار تاثیرگذار در طول تاریخ بوده است. این جزیره با توجه با دارا بودن بیش از 70 نوع طیف رنگی و معادن غنی خاکهای سرخ و جذابیتهای زمین شناسی به اعتقاد زمین شناسان در دنیا به بهشت زمین شناسی معروف شده است.

جزیره ای که روزگاری نه چندان دور محل ارتباط تجار شرقی و اروپایی و آفریقایی بوده است، جزیره هرمز، نگین خلیج فارس و کلیدطلایی تجارت منطقه جزیره ای که رونق اقتصادی، اشتغالزایی معادن خاک سرخ و نمک، رفت و آمد لنجهای تجاری و باربری برای بارگیری خاک سرخ و نمک این جزیره به کشورهای حوزه خلیج فارس و سایر کشورهای اروپایی، آفریقایی و آسیایی زبان زد خاص و عام بود امروزه سایه شوم بیکاری و رکود اقتصادی آن؛ مردم این جزیره را از پا درآورده است.

با روی کارآمدن دولت های نهم و دهم به واسطه شتاب کار عمرانی بارقه امیدی در دل مردم این منطقه ایجاد شد اما عدم رونق اقتصادی و معضل بیکاری بر این جزیره سایه افکنده و آنچه مردم را از فقر و تنگ دستی رهامی کند رونق اقتصادی و برطرف کردن معضل بیکاری است.

عدم توجه به موضوعات مختلف از جمله ایجاد اشتغال پایدار، بهداشت و درمان مناسب، تسهیل در عبور و مرور، ایجاد زیرساختهای گردشگری و تقویت مشاغل بومی موجب شده تا جزیره هرمز رفته رفته خالی از سکنه شود. بیکاری به عنوان یک عامل مهم در جزیره هرمز شهرستان قشم از توابع استان هرمزگان باعث مهاجرت جوانان این جزیره به دیگر نقاط استان شده است.

رئیس شورای شهر هرمز بارها نسبت به مهاجرت شهروندان هرمزی به دلیل بیکاری و عدم رونق اقتصادی تذکر و ابراز نگرانی کرد اکنون همان هشدارها که از سوی مسئولان ارشداستانی و نمایندگان مردم هرمزگان در مجلس جدی گرفته نشد آشکار شده است و در نیمه دوم سال 91، 125 خانوار از جزیره هرمز مهاجرت کرده و شاهد ادامه مهاجرت ساکنین این جزیره در سال 92 نیز هستیم با حساب سر انگشتی متوجه می شویم ماهیانه بیش از 20 خانوار، هرمز را به مقصد سرزمین اصلی ترک کرده اند.

به گزارش خبرنگار مهر، وقتی صحبت از توسعه به میان می آید، بخش ها و زیرساخت های راه، آب و برق و گردشگری یک منطقه می تواند از مهمترین مقوله های توسعه در آن منطقه باشد.

کشورهای توسعه یافته ای که زیرساخت های آنان فراهم شده است‌ اکنون بر رشد توسعه تأکید دارند اما در کشورهای در حال توسعه یا جهان سوم همچون ایران به دلیل فراهم نشدن زیرساخت های توسعه در بخش های صنعتی و تولیدی، فاصله زیادی تا نقطه آرمانی و بالندگی توسعه داریم.

با این حال جوانان جزایر محرومی همچون هرمز با مشکل بیکاری و توسعه نیافتگی منطقه دست و پنجه نرم می کنند. جزیره هفت هزار و 500 نفری هرمز نیز از این قاعده مستثنی نیست و با وجود نیروی تحصیل کرده جویای کار، به دلیل نبود زیرساخت ها و سرمایه، جوانان این دیار به شهرهای بزرگ و مناطق صنعتی شهرهای همجوار بندر عباس و میناب و رودان مهاجرت می کنند.

جوانانی که با شوق و اشتیاق تمام مشقت و سختی های دوران تحصیل را به جان خریده اند تا بتوانند با اندوخته دانش خود برای شهر خود مفید فایده واقع شوند اما بعد از گذر از دوران تحصیل و دیدن چنین وضعیت نابسامانی در منطقه، مهاجرت را بهترین عامل فرار از بیکاری می دانند.

جزیره هرمز در بن بست اقتصادی و معیشتی و میان دو غول توسعه یافته بندر عباس و قشم قرار گرفته است، بی توجهی به ظرفیت ها و پتانسیلهای طبیعی این جزیره موجب شده تا زیرساخت های توسعه آن هم آنگونه که انتظار می رود شکل نگیرد.

هرچند گذران زندگی این دیار با صیادی رقم می خورد اما خشکسالی و فقدان صید در چند سال اخیر در این جزیره باعث روی آوردن مردم این سامان به شهرنشینی و فاصله گرفتن از بخش صیادی شده است.

رئیس شورای شهر هرمز در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: با توجه به بن بست طبیعی جزیره هرمز و مسافت کوتاه این جزیره با مرکز استان، ایجاد و بهبود زیرساخت های مورد نیاز توسعه همچون الحاق هرمز به منطقه آزاد می تواند عامل برون رفت هرمز از بن بست اقتصادی و طبیعی و تبدیل شدن به یک منطقه تجاری و گردشگری شود که این زیرساختها می تواند سرمایه گذار بخش خصوصی را به جزیره هرمز بکشاند.

محمد زرنگاری همچنین خواستار استفاده از منابع و ذخایر موجود در هرمز شد و گفت: جزیره هرمز از نظر منابع و ذخایر خدادادی همچون معادن خاک سرخ، سنگ آهن و دیگر معادن غنی است و با تخصیص اعتبارات لازم و حمایت مسئولان ارشد استان و کشوری می توان از استعدادهای بالقوه همین جزیره در راستای ایجاد کارخانه های وابسته به بسته بندی خاک سرخ و ... با استفاده از دانش به روز جوانان و تحصیل کرده جویای کار این دیار، مشکل بیکاری در جزیره را برطرف کرد.

وی عنوان کرد: در صورتی که بتوان از ظرفیتها و پتانسیلهای این جزیره استفاده مناسب را برد شاهد ماندگاری جمعیت و رونق اقتصادی ساکنان جزیره خواهیم بود.

زرنگاری به عدم استقبال بخش خصوصی در بخش های گردشگری در این جزیره هم اشاره کرد و گفت: در مناطق محرومی همچون جزیره هرمز چتر حمایتی دولت باید گسترده باشد تا با دادن تسهیلات کافی به جوانان دارای علم صنایع بزرگ، از ظرفیت ایجاد این صنایع در بخش هرمز استفاده و مشکل بیکاری را ریشه کن کرد.

وی امنیت شغلی، حمایت مسئولان و کمک دولت را از راه های جذب سرمایه گذار در بخش خصوصی دانست و افزود: با توجه به نرخ بالای بیکاری هرمز نسبت به دیگر شهرستان های استان، مسئولان تلاش کنند تا زیرساخت های توسعه و زمینه ایجاد صنایع بزرگ در هرمز فراهم شود.

همچنین امام جمعه هرمز اشتغال را بزرگترین مشکل جزیره هرمز خواند و گفت: قابلیت و استعداد جوانان هرمزی زیاد است اما تا بحال در بعد اشتغال کاری انجام نشده است.

حجت الاسلام محمد کاظم مناقبیان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: با توجه به نامگذاری امسال به نام سال حماسه سیاسی ، حماسه اقتصادی و با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری در جمع مسئولان نظام، آرمان گرایی توأمان با واقعیت، دیدگاهی مهم برای رفع مشکلات به ویژه گردنه های سخت اقتصادی است اما با وجود استعداد فراوان جوانان هرمزی و سطح تحصیلات آنان، زمینه سازی و زیر ساختارهای توسعه و اشتغال زایی در هرمزی ضعیف و با توجه به واقعیت موجود، دید آرمان گرایی وجود ندارد.

مناقبان یادآور شد: آرمان گرایی مبتنی بر واقعیت می تواند گره گشای بسیاری از معضلات جامعه باشد که مسئولان باید به این مهم توجه کنند که هرمز زمینه مستعد زیادی برای توسعه در بخش های کشاورزی، صنعتی، گردشگری و اشتغال زایی برای جوانان دارد و با ایجاد زیرساخت های توسعه توسط دولت، مشکل اشتغال زایی جوانان با ایجاد کارخانجات و صنایع تولیدی مرتفع می شود.

امام جمعه هرمز توسعه در هرمز را ضعیف خواند و گفت: سرمایه گذار برای ایجاد یک صنعت یا کارخانه تولیدی در یک منطقه، نیاز به انگیزه و رغبت دارد که در هرمز با توجه به فراهم نبودن زیرساخت های اقتصادی و راه دسترسی آسان و حمل و نقل دریایی  سرمایه گذاری در این جزیره را با مشکل روبرو کرده است.

حجت الاسلام مناقبیان  گفت: دولت با فراهم کردن زیرساخت های مورد نیاز توسعه همچون کوتاه سازی راه دسترسی هرمز به بندر عباس می تواند در سرمایه گذاری و روی کار آمدن بخش خصوصی در جزیره هرمز تأثیر بسزایی داشته باشد.

وی بهترین نظام برای پیشرفت یک منطقه را نظام مختلط دانست و گفت: نظام مختلط شامل همکاری دولت با بخش خصوصی است و دولتی بزرگ است که کوچک باشد و در بحث توسعه ناظر بخش خصوصی باشد و سهم دولت در ایجاد صنایع نسبت به بخش خصوصی کمتر باشد، چرا که بخش خصوصی با این رویکرد بهتر می تواند زمینه های مختلف ایجاد صنایع و مجتمع های گردشگری و رفاهی  را ایجاد کرد.

مناقبیان اصلی ترین  عامل بن بست اقتصادی هرمز را نبود سر مایه گذاری در بحث گردشگری دانست و تأکید کرد:‌ احداث اماکن اقامتی و ساماندهی حمل و نقل و  تردد دریایی  تنها عامل خروج هرمز از بن بست طبیعی است که با اجرا و احداث این زیرساخت ها و شناساندن منابع، معادن وتجارت و پتانسیل های بلقوه گردشگری، سرمایه گذاران جذب هرمز شده و با ایجاد کارخانه ها و صنایع مختلف، ضمن اشتغال زایی و درآمدزایی برای قشر تحصیل کرده منطقه، مانع مهاجرت جوانان فارغ التحصیل به دیگر شهرها می شود.

امام جمعه هرمز گفت: توجه به بخش گردشگری و توریستی نیز می تواند راه مناسبی برای جذب سرمایه گذار باشد چرا که اگر منطقه ای توریستی باشد، می تواند صنعتی شود اما اگر منطقه ای صنعتی بود، جایگاهی برای توریستی شدن ندارد و با توجه به آثار باستانی منحصر به فرد جزیره  هرمز همچون قلعه پرتقالیها ، قصر بی بی گل، قصر صورت، برج تیرانداز، برج گلک، اسب رستم، مکتب خانه ها و جنگل حرا  و با دارا بودن کوه های رنگی با 70 طیف خاک رنگی و سواحل بکر و دست نخورده منطقه و بیش از 15 اثر باستانی، تاریخی و مذهبی در جزیره هرمز به خوبی می تواند گردشگرانی از دیگر استان های کشور و حتی دیگر کشورها به این منطقه بکشاند و همین امر باعث شناسایی جزیره و سرمایه گذاری در آن می شود.

حال با این اوصاف در خواهیم یافت که فراهم کردن زیر ساخت های هر منطقه عامل آبادانی، پیشرفت و اشتغال زایی در آن منطقه و عدم مهاجرت قشر تحصیل کرده به مناطق آباد و صنعتی خواهد بود.

----------------------------------------------

گزارش از احمد رنجبری