دکتر علی محمد صابری استاد گروه فلسفه مجتمع آموزشی تربیت دبیر پیامبر اعظم(ص) در مورد اینکه اسلام چه تأکیدی بر همنشین خوب کرده به خبرنگار مهر گفت: مقام جلیس یا همنشین در اسلام منظور همنشین خوب است، زیرا همنشین بد از عمل بد هم بدتر است. در درجه اول همنشینی با مؤمنین تأکید شده است. این تأکید نشان می دهد که مومنی اگر بخواهد نیت خیر، گفتار خیر و عمل خیر داشته باشد در کنار انسان های صالح می تواند خود را ببیند و آنها را به عنوان الگو و فردی که از هر جهت در درجه اول انسان است و در درجه دوم ایمان به حق دارد و در درجه سوم یقین به راهشان دارند و به آن مقصد می توانند برسند از اینها کمک بگیرد.
وی افزود: پیامبر (ص) می فرماید "انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق" من اصلاً مبعوث شدم که مکارم اخلاق را تمام کنم. مکارم ابتدا آمده بعد اخلاق، یعنی اول عزت و بزرگی و کرامت انسانها به عنوان الگو برای بشر به ارمغان می آورد زیرا پیامبر رحمت للعالمین است. ثانیاً عمل صالح را به بارنشاند زیرا اخلاق عمل صالح است. در جایی دیگر خداوند به پیامبر می فرماید اگر اخلاق و خلق پسندیده تو نبود این همه گرد تو جمع نمی شدند و ما هم قوم تو را که پراکنده بودند و با هم دشمنی داشتند در دلهای آنان الفت برقرار کردیم و آنها را به همدیگر نزدیک کردیم.
صابری اظهارداشت: آنهایی که دل و قلوبشان یکی است و کینه و حسادتی ندارند و نیت خالص دارند در گفتار و نیت و رفتار صادق هستند و صدق دارند مجالست با اینها در اسلام چه در قرآن و چه در احادیث پیامبر فراوان تأکید شده است. یکی از نمونه هایی که در مجالست با آنها تأکید شده بعد از مؤمنین عالمان دینی هستند. عالمان دینی به کسانی می گویند که صاحبان علم الهی هستند پس علم الهی آن نوری است که در قلب مومن است و با آن دست به مشاهده و مکاشفه مستقیم می زند. یعنی به نوعی به شهود بی واسطه دل مسلط هستند. همنشین با عالمان یعنی کسانی که صاحب علم لدنی و الهی هستند در اسلام تأکید شده است. همنشینی با تربیت یافتگان و کسانی که به تزکیه نفس و تهذیب نفس اهمیت می دهند تأکید زیادی شده است.
این استاد دانشگاه فرهنگیان تصریح کرد: در واقع جلیس بد تو را بد می کند و جلیس خوب تو را به نیکی و حسن و زیبایی و خیر سوق می دهد. در رساله حقوق امام سجاد(ع) یکی از حقوقی که برای مسلمانان قائل شده است حق همنشینی است. حق کسی که به عنوان یار و دوست برای خودت بر می گزینی. می گوید به خاطر همین محبتی که خداوند به تو می کند تو باید در گرفتاری به همنشینت کمک کنی و غم او را هم بخوری و به او محبت کنی. این همنشین تو بر تو حقوقی دارد که باید آن را ادا کنی.
این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه و عرفان اسلامی عنوان کرد: در بین مومنین و عرفا چیزی به نام تجدید بیعت داریم که به آن مصافحه می گویند. وقتی مومنین به همدیگر می رسند به یاد بیعت اولیه ای که با خدا کرده اند با همدیگر بیعت می کنند و دستهای همدیگر را فشار می دهند. این فشار دستها به همدیگر نیروی محبت را انتقال می دهد. این نیرو دلها را به همدیگر نزدیک می کند . این مسئله نشان می دهد که نسبت به برادر دینی خود نباید هیچ گونه بغض و کینه ای داشته باشیم و غم این که چرا از آنها عقب تر هستیم نخوریم.
صابری اظهارداشت: تأکیدی که بر همنشین شده بخاطر این است که از تجربیات آنها بدون دادن تاوان سختی در زندگی و همچنین از علم آنها و اخلاق و رفتار و خلق و خوی و سرشت پاک آنها استفاده کنیم. وقتی همنشین خوب در زندگی ما مستقر شد باید حقوقش را رعایت کنیم و وقتی حقوقش را رعایت کردیم آن وقت می توانیم این تجربیات فراون و علم آنها را بدست آوریم.
این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه و عرفان اسلامی در مورد اینکه رسانه هایی چون تلویزیون و ماهواره چه تأثیری بر همنشین و مصاحبت با افراد داشته است هم گفت: متأسفانه دنیای امروز دنیایی است که دینداری در آن کمرنگ شده است. در دنیای امروز به دلیل اینکه گرفتاری و مشغله زیاد که در زندگی است به بحث و موضوع همنشین خوب کمتر توجه شده است. رسانه ها مسئله جلیس خوب پیدا کردن را کمتر توجه می کنند بیشتر زندگی پر طمطراق و پر زرق و برق ثروتمندان را به نمایش می گذارند. منظور از همنشین و جلیس خوب را مطرح نمی کنند.
وی تأکید کرد: باید رسانه ها از کارشناسان خبره دعوت به عمل آورند تا در این زمینه ها میزگردهایی تشکیل دهند یا با ساختن فیلمها یا سریالهایی در این زمینه مدد رسان شوند. بحث صله رحم یکی از مباحث همنشین خوب است. صله رحم مثل همنشین پیدا کردن مواردی دارد که باید به عیادت بیماران، بزرگترها پدر و مادر بزرگها، معلمان، مؤمنین، فقرا، مساکین و کسانی که حقی بر گردن ما دارند برویم و با آنها دیداری تازه کنیم و از این زندگی ماشینی بیرون بیاییم.
این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه و عرفان اسلامی بیان داشت: رسانه ها کمتر به این مسائل توجه می کنند در روزنامه ها هم ستون اقتصادی و خبرهای سیاسی بیشتر از ستون اندیشه است. در کل هزینه های رسانه ها بسیار بالا است اما کارایی کمی دارند. باید اندیشمندان را به همنشینی و هم اندیشی درباره این موضوع دعوت کنند. و مسائل خانوادگی و اجتماعی را مثل موضوع همنشین خوب پیدا کردن را نشان دهند.
نظر شما