گره های کور بر وعده های حفاظت از محیط زیست/ گروه های زیست محیطی آذربایجان شرقی خارج از کادر رسانه ملی

به گزارش خبرنگار مهر، لزوم و ضرورت فرهنگ سازی برای حفاظت از محیط زیست بر کسی پوشیده نیست و در چند سال گذشته نیز با توجه به بروز برخی تغییرات اقلیمی و زیست محیطی و تاثیر مستقیم و غیر مستقیم آنها بر زندگی طیف گسترده ای از مردم، این موضوع اهمیت مضاعفی به خود گرفته و در این میان نقش و تاثیر رسانه ای با عنوان تلوزیون بسیار قابل توجه است، رسانه ای که به راحتی در لایه های مختلف جامعه نفوذ داشته و می تواند ابزاری بسیار کارآمد برای فرهنگ سازی در حوزه حفاظت از محیط زیست باشد، رسالتی که با عنوان تغییر نگرش ها و روندها و تاثیر بر جریانات اجتماعی، فرهنگی، و اقتصادی در کتب مرجع علوم رسانه ای به وضوح برای تلوزیون ترسیم شده است.

بر همین اساس مدیران کل، معاونان و مدیران ستادی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی و صدا و سیمای مرکز استان در نشستی مشترک به مناسبت فرا رسیدن هفته محیط زیست گرد هم آمدند تا با بررسی راه های تعامل بیشتر دو مجموعه، زمینه و بسترهای لازم را برای تقویت هر چه بیشتر فرهنگ زیست محیطی اقشار مختلف جامعه از طریق رساننه ملی و در قاب صدا و سیما فراهم کنند.

اما در این میان جای خالی سازمان های مردم نهاد و گروه های غیر دولتی فعال در حوزه محیط زیست در چنین نشست هایی بشدت احساس می شود چرا که وقتی به گفته مسوولان اداره کل حفاظت محیط زیست استان سرانه فضای سبز برای هر شهروند آذربایجانی 16 متر مربع (و بر اساس برخی آمارهای غیر رسمی 13 متر مربع) است در حالی که سرانه استاندارد برای این موضوع بین 19 تا 20 متر مربع عنوان می شود، بدون شک حضور پررنگ نهادهای مردمی در چنین جلسات و نشست های همفکری می تواند کلید حل بسیاری از مشکلات در حوزه حفاظت محیط زیست باشد، حوزه ای که بیش از دستور و آئین نامه نیازمند فرهنگ سازی است.

ضريب نفوذ و تاثير رسانه ملی نقش مهمی در پاسداري از طبيعت و حفاظت از عرصه هاي طبيعي دارد

مدیر کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی در این نشست مشترک از همکاری مناسب و سازنده شبکه استانی سهند تقدیر کرده و گفت‌: هدف از این نشست ها افزایش همكاري مشترك ميان صدا و سيمای مرکز استان  و اداره کل حفاظت محيط زيست براي توليد و پخش برنامه هاي زيست محيطي به منظور فرهنگ سازي، آموزش و تنوير افكارعمومي در حوزه محيط زيست و توسعه پايدار در عرصه ملي  به عنوان يكي از موضوعات اساسي مهارت هاي زندگي و حقوق شهروندي است.

حمید قاسمی در ادامه اظهار داشت: نقش رسانه هاي ارتباط جمعي از جمله صدا و سيما در گسترش و ارتقاي فرهنگ حفاظت از محيط زيست حايز اهميت است و می تواند تاثیر بسزایی در تغییر نگاه و رویکرد عمومی نسبت به مسایل زیست محیطی داشته باشد.

وی خاطر نشان شد: با توجه به ضريب نفوذ و تاثير رسانه ملی در ميان اقشار مختلف جامعه و همچنين تاثير آن بر ترغيب مردم و مسوولان در پاسداري و حفاظت از طبيعت و صیانت از عرصه هاي طبيعي كشور همكاري هاي مشترك اين نهاد با مجموعه حفاظت محیط زیست امری ضروري به نظر مي رسد.

قاسمی با اشاره به رویکرد اداره کل حفاظت محیط زیست در همکاری با صدا و سیمای مرکز آذربایجان شرقی تصریح کرد: تلاش می کنیم در سال آینده با تعامل مشترک بتوانیم صدا و سیمای مرکز استان را به عنوان کاندیدای دریافت جایزه ملی محیط زیست معرفی کنیم.

مدیر کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی در پایان با تقدیر از نگاه مثبت صدا و سیمای استان به مسایل زیست محیطی، از تولید و پخش تله فیلمی با موضوع محیط بانان ارسباران و با عنوان سایه های سرد از شبکه استانی سهند قدر دانی کرد.

توقعات و انتظارات از صدا و سیما برای ترویج فرهنگ حفاظت از محیط زیست بجاست

مدیر کل صدا و سیمای مرکز آذربایجان شرقی نیز در این نشست آمادگی شبکه استانی سهند را برای تولید و پخش مطالب و برنامه های زیست محیطی اعلام کرد و گفت: آماده همکاری با اداره کل حفاظت محیط زیست برای رشد و تقویت فرهنگ عمومی در زمینه های زیست محیطی هستیم.

علی نواداد خاطر نشان شد: با وجود اینکه اقدامات قابل توجهی برای تولید و پخش برنامه مرتبط با مباحث محیط زیست در شبکه استانی سهند صورت گرفته اما توقعات و انتظارات به حق از صدا و سیمای استان در بحث ترویج فرهنگ حفاظت از محیط زیست بیش از این است.

مدیر کل صدا و سیمای مرکز آذربایجان شرقی در پایان تصریح کرد: بر همین اساس از کارشناسان و صاحب نظران سازمان حفاظت محیط زیست دعوت می کنیم راهکارهای اجرایی خود را برای تعامل هر چه بیشتر جهت تولید برنامه های مرتبط با محیط زیست و ارتقای فرهنگ عمومی این حوزه به شبکه استانی سهند ارائه کنند.

در اين نشست مديران و مسوولان هر دو نهاد بر تداوم همكاري ها و بهره گيري از توانمندي هاي علمي، تخصصي، كارشناسي و فني اداره کل حفاظت محيط زيست و ظرفيت هاي رسانه اي صدا و سيمای استان در ارتقاي كمي و كيفي توليدات رسانه اي براي تحقق اهداف مشترك در حوزه "حفاظت ازمنابع طبيعي و زيست محيطي" تاكيد و براي امضا و اجرای هر گونه تفاهم نامه همكاري اعلام آمادگي كردند.

نگاه اقتصادی صدا و سیمای مرکز آذربایجان شرقی حتی به مسئله حفاظت از محیط زیست

این سخنان و وعده های همکاری در حالی مطرح می شوند که سازمان های مردم نهاد به عنوان گروه هایی کاملاً موثر در حوزه  حفاظت محیط زیست نظر دیگری در خصوص نحوه تعامل صدا و سیمای مرکز آذربایجان شرقی با حوزه محیط زیست دارند.

رییس جمعیت مردم نهاد رفتگران طبیعت آذربایجان شرقی در گفتگو با مهر، ضمن انتقاد از نگاه اقتصادی مجموعه صدا و سیما به همه موضوعات اظهار داشت: متاسفانه مجموعه صدا و سیما در هر حوزه ای با نگاه اقتصادی وارد می شود و تنها به فکر کسب درآمد از هر طریق ممکن است در حالی که موضوع محیط زیست و حفاظت از ان باید از این قاعده مستثنی باشد چرا که این مساله و پیامدهای آن به همه افراد و سازمان های جامعه مرتبط است.

عاطفه مجتهدی با اشاره به برگزاری گزینشی چنین جلسات هم اندیشی گفت: این نشست ها در حالی برگزار می شوند که صدا و سیمای مرکز آذربایجان شرقی برای پوشش و تولید هر یک دقیقه برنامه از فعالیت های زیست محیطی گروه هایی چون جمعیت رفته گران تبریز که هیچ منبع درآمدی ندارند، مبلغ هفت میلیون ریال طلب می کند و متاسفانه در معدود برنامه های تولید شده نیز با دخل و تصرف های جانب دارانه در تدوین و چینش مطالب و تصاویر به نحوی اعمال سلیقه می کنند که این برنامه ها عملاً هیچ خروجی فرهنگی ندارند و تنها کاربرد آنها پر کردن کنداکتور پخش اخبار است.

وی در ادامه تصریح کرد: این درست نیست که در همه برنامه ها حفاظت از محیط زیست را مسوولیتی بر دوش مردم جلوه دهیم در حالی که کارخانه هایی مانند واحدهای تولید ظروف یکبار مصرف بدون کمترین توجهی به مسایل زیست محیطی اقدام به تولید محصولاتی می کنند که با وجود کمترین استفاده، بیشترین آسیب را به محیط زیست وارد می کنند چرا که اکنون ظروف پلاستیکی و یکبار مصرف به عنوان یکی از معضلات جدی زیست محیطی مطرح هستند.

مجتهدی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: بر اساس ابلاغیه سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان صدا و سیما موظف است هر برنامه ای را در ارتباط با محیط زیست و حفاظت از ان را بدون دریافت هیچ هزینه ای پخش کند، موضوعی که با وجود اجرایی شدن در کلانشهری مانند تهران، تا کنون یا بدلیل ابلاغ نشدن این دستورالعمل به مراکز استانی و یا به دلیل تعلل مسوولان صدا و سیمای مرکز اذربایجان شرقی، اجرایی نشده و هر دقیقه برنامه زیست محیطی هفت میلیون ریال هزینه برای گروه هایی دربر دارد که بدون دریافت هیچ اعتباری از منابع کشور، برای صیانت از ثروت های طبیعی آن تلاش می کنند.

بکارگیری ظرفیت گروه های مردم نهاد و افزایش هزینه تبلیغات تلوزیونی با هدف تهیه برنامه های زیست محیطی

رییس جمعیت رفته گران طبیعت آذربایجان شرقی پیشنهادهایی نیز برای این موضوع ارائه و تصریح کرد: در چنین گروه هایی بخاطر ماهیت مردمی آنها، اقشار مختلف با تخصص ها و توانمندی های گوناگون وجود دارند و بر همین اساس می توان برنامه های سمعی و بصری مرتبط با حوزه محیط زیست را به بهترین شکل و با بکارگیری این ظرفیت ها تولید و در اختیار صدا و سیما قرار داد تا به این نحو از صرف بودجه این سازمان برای تهیه این برنامه ها جلوگیری کرد، موضوعی که بهانه همیشگی مسوولان صدا و سیما برای مطالبه رقم های نجومی جهت پخش برنامه های زیست محیطی است.

وی در ادامه خاطر نشان شد: علاوه بر این، صدا و سیما می تواند رقم درخواستی خود را برای انجام امور تبلیغی از شرکت هایی که عامل اصلی تولید زباله های رایج امروزی مانند کیسه های پلاستیکی و مواد یکبار مصرف هستند و مبالغ هنگفتی را برای تبلیغ محصولات خود هزینه می کنند، با عنوان هزینه امور تبلیغی برای حفاظت از محیط زیست افزایش دهد و در مقابل این مبالغ، حداقل بصورت زیرنویس و پیام های تبلیغی کوتاه نسبت به فرهنگ سازی حفاظت محیط زیست اقدام کند.

مجتهدی در پایان تاکید کرد: موضوع حفاظت از محیط زیست طفیلی نیست که در قالب برنامه های تلفیقی صدا و سیما و در لابلای مباحث غیرمرتبط بدان پرداخت شود و اگر بدنبال رشد فرهنگی در این بخش هستیم، باید با بکارگیری افراد متخصص و کارشناس در حوزه محیط زیست اقدام به تولید برنامه های تلوزیونی و رادیویی انحصاری با موضوعات مختلف زیست محیطی شود.

در پایان ذکر این نکته بجا خواهد بود که در چند ماه گذشته رویکرد صدا و سیمای مرکز آدربایجان شرقی در خصوص مساله حفاظت از محیط زیست و اطلاع رسانی و آشنایی عموم اقشار جامعه با منابع زیست محیطی و بیان چالش ها و موانع موجود در این حوزه تغییرات مثبتی داشته و تولید و پخش برنامه هایی با موضوعات مختلف زیست محیطی نیز حکایت از این موضوع دارد اما این اقدام مثبت به تنهایی چاره کار مشکلات عدیده زیست محیطی نیست و باید با نگاهی کلان به این موضوع و پذیرفتن برخی هزینه های مادی، همه وظایف را صرفاً معطوف و مربوط به بخش مردمی ندانست و با دخیل کردن سایر حلقه های زنجیره حفاظت از محیط زیست، گام های جدی در این حوزه برداشت.

به هر ترتیب باید امیدوار بود که با تداوم این رویکرد و تقویت همکاری و تعامل مجموعه حفاظت محیط زیست و صدا و سیمای مرکز آذربایجان شرقی و بکارگیری نظرات و راهکارهای پیشنهادی از سوی سازمان ها و گروه های مردم نهاد، شاهد ارتقای فرهنگ عمومی دوستی با محیط زیست در استانی باشیم که با برخورداری از منابع غنی طبیعی و زیست محیطی نیازمند همراهی اقشار مختلف از فردی خانه دار گرفته تا یک سرمایه گذار و تولید کننده ظروف یکبار مصرف با برنامه های حفاظتی است تا این منابع نه تنها به عنوان ثروتی ملی به نسل های آینده منتقل شود بلکه موجب تنعم و بهره مندی نسل حاضر از نعمات الهی نیز باشد.

---------------------------

گزارش از: حسن عبداللهی