نشريات غير دولتي دچار مرگ خاموش شده اند

علي ميرزايي در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ،  ضمن بيان اين مطلب افزود :  نمي توان كتمان كرد كه  مطبوعات  ما بعد از انقلاب به لحاظ كمي و كيفي بسيار رشد كرده است و نبايد با اتخاذ رويه اي نوستالژيك و گذشته گرا اسيرغفلت شويم و دوران گذشته را بزرگنمايي كنيم. امروز تعداد نشريات ما بسيار بيشتر و كيفيت آنها نيز در سطحي غير قابل قياس با پيش از انقلاب قرار دارد.

وي به وفور نشريات دولتي در سال هاي بعد از پيروزي انقلاب اشاره كرد و ياد آور شد : اقتصاد ما به قدري دولتي شده كه حدود 25 تا 30 درصد مطبوعات مان نيز دولتي هستند. نشرياتي هم كه با محوريت انديشه و ادبيات از اوايل دهه هفتاد پديد آمده و صاحب مخاطب خاص خود شده اند تعدادشان از 25 رقم تجاوز نمي كند . اگرچه اين آمار نيز به نسبت قبل از انقلاب به طور تقريبي پنج برابر شده است اما به لحاظ بنيه ضعيف اقتصادي كم كم دچار مرگ خاموش مي شوند.

مدير مسئول نشريه نگاه نو تصريح كرد : زماني كه يك نشريه به دلايل سياسي تعطيل مي شود، هستند عده اي كه از آنها طرفداري كنند ولي اگر نشريه اي به لحاظ مالي به ورطه سقوط بيفتد پشتيباني خاصي از آن صورت نمي گيرد .  بد نيست بدانيد در قانون بودجه سال 2004 فرانسه رقمي معادل 5/164 ميليون يورو براي كمك به مطبوعات در نظر گرفته شد كه با احتساب قيمت يورو در آن روز كه  1158 تومان بود رقمي معادل000/000/910/904/1 ريال يعني افزون بر 190 ميليارد تومان را شامل مي شود.

وي با اعلام اين مطلب كه مي بايست مطبوعات دولتي را  از جريان خارج كرد و مخارج آنها را به نشريات مستقل اختصاص داد ، اضافه كرد : متاسفانه نشريات آزاد و مستقل بيش از اينكه از محدوديت هاي سياسي آسيب ببينند از محدوديت هاي اقتصادي رنج مي برند. در چنين شرايطي، طبيعي است كه نشريات غير دولتي  به تدريج دچار مرگ خاموش شده  و كسي هم متوجه آن نيست.

ميرزايي در گفتگو با مهر ادامه داد : به نظر مي رسد ما اهالي فرهنگ هم هيچ گاه دنبال راه حل هم نرفته ايم .  به عنوان مثال پنج ، شش نشريه مي توانند براي كاهش مخارج خود از يك دفتر و سيستم اقتصادي بهره ببرند و با تعامل و همكاري سخت افزاري مشترك، نشريات خود را منتشر كنند.

مدير مسئول نگاه نو با تاكيد بر اين كه مشابه اين نشريه در يك دستگاه دولتي صاحب پول و دفتر و كاغذ و امكانات و چاپخانه است گفت : وقتي يك نشريه دولتي روانه بازار مي شود ، كار مسئولين آن نيز تمام شده است حال آنكه خصوصي ها در همين موعد بايد به دنبال راه هاي فروش نشريه شان باشند تا بتوانند زنده بمانند.

وي با صراحت خواستار تعطيلي نشريات دولتي و تبديل آنها به مطبوعات خصوصي شد و تصريح كرد : بهتر است حتي اگر به دنبال رشد و تبليغ تفكر خاصي هم هستيم ، باز هم آنها را به بخش خصوصي بسپاريم. همواره اين گونه بوده است كه اگر امكاناتي متعلق به دولت بوده، نحوه هزينه كردن ها اهميت چنداني نداشته و خرج كردن آن نيز سهل و ساده بوده است .

علي ميرزايي به عدم توجه عموم مردم به فرهنگ و محصولات فرهنگي اشاره كرد و اظهار داشت : مطابق آماري كه سالنامه آماري كشور در سال 1383 براي ارزيابي سال 82 ارائه كرده است تنها 25/3 درصد از هزينه هاي يك خانواده ايراني صرف تفريحات و خدمات فرهنگي مي شود. 

اين رقم تنها متعلق به كتاب و نشريات  نيست بلكه هزينه هاي آموزشي و اقلام آموزشي را نيز شامل مي شود. حال با توجه به هزينه تعلق گرفته ما به فرهنگ متوجه مي شويم كه خود مردم هم نمي توانند در اين رابطه قدرتي داشته باشند. اين در حالي است كه در جوامع ديگري كه از جنبه هاي اقتصادي مشابه ايران هستند به فرهنگ توجه بيشتري مي شود.

ميرزايي با انتقاد از گرايش هاي تجمل گرايانه ايرانيان اضافه كرد : ما به قالي و تجملات بيشتر احساس نياز مي كنيم تا به كتاب و نشريات . دولت بايد كمك كند تا مردم فرهنگ و نشريه توليد كنند. حضور مستقيم دولت تنها به افزايش هزينه هاي توليد فرهنگي منتهي مي شود. هزينه هاي سرسام آوري از سوي دولت در بخش فرهنگ صرف مي شود ولي هيچ كس رقم آن را نمي داند.

علي ميرزايي در ادامه گفتگو با مهر ، گفت : امروز اگر ما كه در بخش خصوصي هستيم بخواهيم كاغذ خريداري كنيم، باز هم عمده آن در اختيار دولت است. تخصيص منابع، مجوز و لغو مجوزها، ارز، صادرات و واردات و تقسيم بندي كاغذ و حتي سياستگزاري و فروش آن نيز در اختيار دولت است. به اين ترتيب مشخص است كه نشريات فرهنگي خصوصي قادر به ادامه حيات نيستند.

وي در پايان به ضعف جنبه هاي آموزشي در پرورش نيروهاي متخصص روزنامه نگاري اشاره كرد و اظهار داشت : ما قبل از انقلاب تنها سي تا چهل نشريه داشتيم و امروز رقم آن از 2500 هم گذشته است ،  اما متاسفانه نيروي انساني زبده براي آنها تربيت نكرده ايم . دستگاه هاي آموزشي نيروي انساني حرفه اي شامل نويسنده و ويراستار و ... پرورش نداده اند و  البته بسياري هم وجود دارند كه با اتكا به همت و كوشش خود ، صاحب مهارت شده و مايه اميد و دلگرمي هستند.