به گزارش خبرنگار مهر، غلامرضا ذاکرصالحی، دانشیار مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی در نشست اخلاق و آموزش عالی در کنگره بین المللی اخلاق در علوم فناوری با موضوع "بازگشت به یونیورسیته" به ارائه سخنانی پرداخت و گفت: باید سامان مجددی به مفهوم بازگشت به یونیورسیته و دانشگاه داشته باشیم.
وی با اشاره به جمله فیلیپ آلتباخ گفت: جامعه آموزش عالی اگر می‌خواهد خودش را از انحرافات آینده حفظ کند باید به صدای خودش گوش دهد. یاسپرس هم می‌گوید در غیاب روح دانشگاه زوال آکادمی اتفاق می‌افتد.روح دانشگاه چیست؟
این استاد دانشگاه در ادامه با بیان اینکه مسائل ما در حوزه آموزش عالی چیست؟ ادامه داد: پایین آوردن تابلوی فرهنگ و آموزش عالی درسال ۱۳۸۳ و تبعات آن، توده‌ای شدن بدقواره و رواج ایده بنگاه فناوری بدون در نظر گرفتن سایر زیرساخت‌ها از این گونه مشکلات است. آمدیم گفتیم دانشگاه یک بنگاه فناوری است بدون اینکه زیرساخت‌های آنها را در نظر بگیریم این اتفاق علاوه بر ایران در کشورهای دیگر هم افتاده است. هم آموزش به حاشیه رفت وهم فرهنگ دانشگاهی.
وی افزود: در سطح جهانی تنوع سنتها و عادات علمی و فرهنگی، جهان شمولی هنجارهای اخلاقی را به چالش کشیده است و این هنجارها بیشتر نقض می‌شوند تا مراعات.
دانشیار مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی با تاکید بر اینکه ماهیت گروهی و اجتماعی فعالیت‌های آکادمیک ضرورت پرداختن به اخلاق را دو چندان کرده است، افزود: فرهنگ و اخلاقیات دانشگاهی ما عمدتاً محصول آگاهی نیست بلکه محصول کردارها و رویه‌های اعمال شده از سوی نهادها، کنش‌های پی در پی اجتماعی و رویه‌های اداری و بروکراتیک است. بین صورت بندی مفهومی و اجرایی پدیده مدرنی به نام دانشگاه تاخری وجود دارد و به نهادسازی در این خصوص توجه نشده است. درعین حال شاهدیم که فرهنگ دانشجویی با دغدغه‌های غیرآکادمیک همراه شده است.
این محقق و پژوهشگر در ادامه با بیان اینکه رفتار غیراخلاقی در علم تبعاتی دارد، افزود: وقتی این تبعات دامن گیر علم شود دیگر مردم از علم حمایت نمی‌کنند در نتیجه حمایت همگانی از علم کاهش و به جای آن نظارت و کنترل‌های قانونی افزایش می‌یابد.ازطرفی این پدیده به هنجارهای اخلاقی و اجتماعی عام تر صدمه می‌زند و سطح همکاری‌های دانشگاهی را کاهش می‌دهد.
این استاد دانشگاه در بازتعریف واژه دانشگاه تصریح کرد: واژه یونیورس، یعنی کائنات، عالم، جهان کوچک. از دریچه دانشگاه به کل جهان نگریسته می‌شود. جایی که در آن حقیقت جستجو می‌شود و در آموزش عالی واژه عالی بودن دلالت بر روند تکاملی آموزش دارد. عالی بودن فقط ناظر به آموزش مرحله سوم و بعد از متوسطه نیست. نفوذ خاص و ویژگی‌های جهانی آموزش عالی است که آن را عالی می‌کند. آموزش عالی کانون هنجارهای عالی است برای بهبود کیفیت زندگی.
ذاکر صالحی در پایان با تاکید بر تقویت جنبه‌های نهادی دانشگاه گفت: وقتی دانشگاه بحران نهادی، بحران هژمونی و بحران مشروعیت دارد راهی جز تقویت جنبه‌های نهادی دانشگاه نداریم. اگر این کار را نکنیم دانشگاه تبدیل می‌شود به نهاد بروکراتیکی که صورت بخش زندگی نیست و فرهیخته و روشنفکر تربیت نمی‌کند بلکه پشت میز نشین تربیت می‌کند. بنابراین راهی جز تقویت کارکردهای هنجاری دانشگاه نداریم.
نظر شما