افزایش زنان سرپرست خانوار در گلستان/ توانمندسازی ضروری است

خبرگزاری مهر، گروه استان ها- مهین نورافروز: تنهائی، فشارهای اقتصادی، کمبود امکانات و ناتوانی در برآورده کردن خواسته های فرزندان از مهم ترین مشکلات زنان سرپرست خانوار است.

بر اساس تحقیقات انجام شده تعداد زنان سرپرست خانوار رو به رشد بوده و برنامه های حمایتی و حتی پیشگیرانه تغییر زیادی در زندگی و کاهش تعداد این افراد ایجاد نکرده است.

تامین معیشت در رأس همه مشکلات این‌ زنان قرار دارد، به طوری که ٧٠ درصد زنان سرپرست خانوار گلستانی، مشکل مالی دارند و حقوق ماهیانه برخی از آنان که دارای چند فرزند هستند، حتی کمتر از ٣٠٠ هزار تومان است.

بر اساس آمار سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گلستان ۶۶ هزار و ۵۵۳ زن سرپرست خانوار در استان گلستان وجود دارد که تعداد زیادی از آنان تحت پوشش دستگاه های حمایتی هستند.

مستمری ها کفاف تامین زندگی را نمی دهد

طبق آماری که مدیرکل بهزیستی گلستان ارائه کرده است، تامین زندگی ۱۲.۲ درصد خانوارهای شهری  و ۱۱.۸ درصد خانوارهای روستائی در استان بر عهده زنان سرپرست خانوار است.

ابراهیم غفاری با بیان اینکه سهم زنان گلستانی از جمعیت زنان سرپرست خانوار کشور ۲.۱ درصد است، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در حال حاضر تعداد چهار هزار و ۵۹۵ زن سرپرست خانوار تحت حمایت بهزیستی قرار دارند که بسیاری از آنان به دلیل طلاق و یا فوت همسر و نداشتن استقلال مالی توان اداره زندگی را ندارند.

غفاری ادامه داد: خانواده زنان سرپرست خانوار از ۵۳ هزار تومان برای یک نفر تا ۱۰۰ هزار تومان در ماه برای پنج نفر به بالا مستمری دریافت می کنند که البته این رقم کفاف تامین کامل زندگی آنان را نمی دهد.

وی با بیان اینکه تورم اقتصادی و هزینه های زندگی وضعیت مددجویان زن سرپرست خانوار را دشوارتر کرده است، گفت: مشکلات اقتصادی موجب شده تا برخی مددجویان که سال های قبل بازتوان شده اند، به دلیل افزایش هزینه های زندگی تقاضای حمایت مجدد از بهزیستی داشته باشند و از سوی دیگر تعدادی از آن ها هم به دلیل وابستگی به مستمری تمایلی به خوداشتغالی ندارند.

مدیر کل بهزیستی گلستان حمایت های مستمر این سازمان را برای کمک به زنان سرپرست خانوار پرداخت مستمری ماهیانه، بیمه های اجتماعی، کمک هزینه تحصیلی و دانشجویی عنوان کرد و افزود: در کنار این حمایت ها این سازمان کمک های غیر مستمر از جمله بهداشت، برنامه های فرهنگی، تربیتی، ورزشی، کمک هزینه حق الوکاله و دادرسی، پرداخت کمک هزینه جهیزیه و ازدواج را برای این زنان و فرزندانشان فراهم کرده است.

غفاری ادامه داد: زنان سرپرست خانوار  در صورت امکان و تشخیص کارشناسان از کمک های ودیعه و ساخت مسکن هم بهره مند می شوند.

غفاری بازتوانی و خوداشتغالی را یکی از راه های برون رفت این زنان از وضعیت نیازمندی عنوان کرد و گفت: آماده سازی شغلی با برگزاری دوره های آموزشی، مهارت های زندگی، کسب  و کار و کار آفرینی و در نهایت ارائه تسهیلات بانکی و پرداخت سرمایه کار که منجر به بازتوانی فردی و گروهی زنان سرپرست خانوار می شود، از مهم ترین خدماتی است که به این زنان ارائه می شود، اما در کنار توان افزائی،  مسئولان استانی و شهرستانی هم باید در جهت حمایت از خودکفائی این زنان ساز و کار حمایت از آنان را فراهم آورند.

وی افزود: از سوی دیگر ۲۸ گروه همیار زنان سرپرست خانوار که تعداد اعضای هر یک از این گروه ها بین پنج تا هفت نفر است، برای آموزش های اقتصادی و توانمند سازی زنان سرپرست خانوار در گلستان فعالیت می کنند.

افزایش زنان سرپرست خانوار چالشی جدی گلستان

مدیر کل امور اجتماعی استانداری گلستان هم با بیان اینکه یکی از چالش‌های جدی که در حوزه اجتماعی با آن روبرو هستیم بحث افزایش زنان سرپرست خانوار است، به خبرنگار مهر گفت: این گروه یکی از آسیب‌پذیرترین گروه‌های زنان سرپرست خانوار است که به ‌لحاظ اقتصادی و اجتماعی دستخوش آسیب‌های فراوانی هستند.

عبدالرضا چراغعلی افزود: روزانه شاهد مراجعه تعدا زیادی از این زنلن به در ادارات و نهادهایی چون استانداری، فرمانداری ها، شورای شهر، بهزیستی و کمیته امداد، برای تامین امرار معاش و درخواست وام، اجاره خانه، کار و تامین فرزندانشان هستیم.

وی ادامه داد: سالانه ۶۰ هزار زن به آمار زنان سرپرست خانوار در کشور افزوده می‌شود و این امر در استان ‌هایی چون تهران، گلستان و خراسان‌ رضوی بیشتر از سایر استان‌های کشور است، طوری است که به مرز هشدار رسیده و زنگ خطری است برای سال‌های آینده که بر اساس پیش بینی های انجام شده به بیش از پنج میلیون نفر می‌رسد.

چراغعلی گفت: زنان سرپرست خانوار افرادی هستند که مرد به ‌طور موقت و به ‌دلیل مهاجرت، مفقودالاثر بودن، متواری یا زندانی بودن، نکاح منقطع، سربازی، طلاق، اعتیاد و تصادف غایب است و زن به تنهائی مجبور به تامین زندگی خود یا فرزندانش است.

وی افزود: از سوی دیگر در میان زنان سرپرست خانوار زنان مطلقه از وضعیت سخت تری برخوردارند و باید برای آنان به عنوان  زنان سرپرست خانوار قوانین حمایتی ویژه ای وضع کرد.

چراغعلی اظهار کرد: در میان قوانین ما هیچ ‌قانونی برای حمایت از زنان مطلقه وجود ندارد، خصوصا آنکه شانس ازدواج این زنان یک نهم مردان مطلقه است و شاید بزرگ‌ترین حمایت از آن ها همین افزایش شانس ازدواج ‌شان است و البته تقدیم لایحه حذف نام همسر از شناسنامه زنان مطلقه از سوی دولت در راستای همین حمایت به تصویب رسید و چند سالی است که اجرائی می شود.

منابع اطلاعاتی زنان سرپرست خانوار ناقص است

مدیر کل امور اجتماعی استانداری گلستان با بیان اینکه منابع مطالعاتی و اطلاعاتی درباره شمار زنان سرپرست خانوار در کشورمان بسیار محدود و ناقص است، تصریح کرد: تعدادی از این زنان همچون زنان بدسرپرست، از نظر برخی سازمان‌های حمایتی در تعریف زنان سرپرست خانوار نمی‌گنجند و به همین علت با وجود سرپرست خانوار بودن، در آمارها دیده نمی‌شوند و آنچه حائز اهمیت است توانمند سازی این تعداد از زنان در جهت کاهش نیاز حمایتی آن ها است.

وی افزود: نکته قابل توجه درباره زنان سرپرست خانوار این است که درصد بالایی از این زنان تحصیلات بالا و مهارت خاصی ندارند و از طرف خانواده هم حمایت نمی‌شوند، به همین دلیل میزان آسیب پذیری زنان سرپرست خانوار افزایش می‌یابد، بنابراین اگر زنان سرپرست خانوار که تحت پوشش سازمان‌های حمایتی هستند توانمند نشوند، ممکن است با مشکلات زیادی مواجه شوند.

چراغعلی بیان کرد: چنانچه دستگاه های دولتی و بخش خصوصی زنان سرپرست خانوار را در به کارگیری نیروهای مورد نیاز، به شرط داشتن شرایط لازم، در بخش های مختلف، در اولویت برنامه های خود قرار دهند، بی شک آمار آن ها برای مراجعه به نهادهای حمایتی و خیریه ها کاهش خواهد یافت.

مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی از اجرای طرح توانمند سازی زنان سرپرست خانوار در مناطق حاشیه نشین اولویت دار استان از طریق آموزش های فنی و حرفه ای خبر داد و اظهار کرد: در جلسه کمیته اجرایی طرح توانمند سازی زنان سرپرست خانوار از طریق آموزش های فنی و حرفه ای در مناطق حاشیه نشین پنج استان اجرا شده و برای آن ۱۰ میلیارد ریال اعتبار به استان گلستان اختصاص یافته است.

وی ادامه داد: در اجرای ماده ۶ تفاهم نامه منعقده بین وزارت کشور و سازمان فنی و حرفه ای، وزارت کشور با محوریت توانمند سازی زنان سرپرست خانوار از طریق آموزش های فنی و حرفه ای در مناطق حاشیه نشین  پنج  استان کشور به اجرا در آمده است که گلستان هم از جمله این استان ها است.

چراغعلی گفت: در این جلسه ضمن تبیین مفاد تفاهم نامه فی مابین، تعهدات هر یک از دستگاه ها ابلاغ و مقرر شد بعد از اعلام مناطق حاشیه نشین اولویت دار استان و دریافت فهرست اسامی زنان سرپرست خانوار واجد شرایط توسط دستگاه های مسئول اقدامات اجرایی آغاز شود.

دستگاه حمایتی که پاسخ نداد

اگر چه تماس ها و پیام های خبرنگار مهر برای دریافت جواب سوال های مربوط به وضعیت زنان سرپرست خانوار به روابط عمومی کمیته امداد با این عنوان که قادر به پاسخگویی همه آن ها نیستیم و به دلیل کمبود نیرو در روابط عمومی فرصت پیگیری همه سوال ها را نداریم، بی جواب ماند، اما معاون حمایت و سلامت کمیته امداد امام خمینی (ره) گلستان در مصاحبه های خبری خود اعلام کرده بود که سرمایه گذاری در حوزه زنان سرپرست خانوار در استان بیش از گذشته ضروری است، زیرا مراجعه به دستگاه های خدمات رسان مرتبط از جمله این نهاد از سوی این قشر در سال های اخیر افزایش یافته است.

علی جعفری با تاکید بر شناسایی عوامل باز تولید زنان سرپرست خانوار در استان جهت ارائه خدمات بهتر به این قشر، گفته بود که این نهاد در توسعه خدمت رسانی به زنان سرپرست خانوار طرح شناسایی ظرفیت آن ها را اجرا کرده است.

افزایش آمارها تا ۱۰ سال آینده

 زنان سرپرست خانوار در حالی با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم می کنند و در برابر مخاطرات محیطی، اجتماعی و اقتصادی آسیب پذیر هستند که به گفته مشاور امور زنان و خانواده ریاست‌ جمهوری، در حال حاضر بیش از سه‌ میلیون زن سرپرست خانوار در سراسر کشور وجود دارد و آمارهای به دست آمده نشان می‌دهد که طی ۱۰سال گذشته تعداد خانواده‌های دارای سرپرست زن، نسبت به مردان ۵۸‌ درصد افزایش داشته که بیشترین دلیل آن طلاق بوده است.