به گزارش خبرگزاری مهر، دومین نشست از سلسله مناظرهها و کرسیهای آزاداندیشی با رویکرد فرهنگ سازی عمومی و تبیین ابعاد «امر به معروف مسؤولان توسط مردم»، این بار با محوریت «بسترها و موانع امر به معروف مسئولان توسط مردم در سیاست و اقتصاد»، عصرروز گذشته، سه شنبه ۲۴ اردیبهشتماه، با حضور ابراهیم رزاقی اقتصاددان و استاد ممتاز دانشگاه تهران و حسین کنعانی مقدم، دبیر کل حزب سبز ایران و عضو شورای مرکزی خانه احزاب، در غرفه ستاد امر به معروف و نهی از منکر در بیست و هفتمین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم برگزار شد.
رزاقی در این نشست، درباره مهمترین و بزرگترین منکرات موجود در حوزه اقتصادی، سیاست گذاری و در تصمیم گیری ها که باعث مشکلات معیشتی زیاد مردم شده است، گفت: به قول حافظ: کاسهی چشم حریصان پر نشد / تا صدف قانع نشد پر دُر نشد. متأسفانه از حدود ۳۰ سال گذشته تا به امروز، اقتصاد ایران به روش سرمایه داری اداره میشود.
وی با اشاره به روشهای اداره اقتصاد سرمایه داری در ایران، گفت: چند مبنا در اقتصاد ایران به روش سرمایه داری وجود دارد اعم از تبدیل زیرمجموعههای دولتی به واحدهای خصوصی، ثبات در مزد و حقوق در برابر افزایش تورم و رویکرد سوم رها سازی بازار داخل و تجارت خارج از مرزها، میباشد.
استاد ممتاز دانشگاه تهران در ادامه گفت: زمانی که کشوری امکانات مناسبی ندارد، تجارت خارجی را آزاد میکند و بر همین اساس کسانی که ثروت مناسبی جمع کرده اند میتوانند به امر صادرات و واردات روی آورند.
رزاقی: تمام تصمیم گیری دولتها حول محور سرمایه داری بوده است
وی هزینه دولتهای پس از انقلاب را تا به امروز حدود ۱۵۰۰ میلیارد دلار دانست، و افزود: در این مدت تمام راهکارها، تصمیم گیری ها و اندیشهها حول محور سرمایه داری بوده است و در دولت کنونی ما اوج افزایش فرهنگ سرمایه داری را شاهد هستیم.
رزاقی گفت: در معیارهای بین المللی ابتدا برای هر ۱۰ هزار دلار یک شغل را ایجاد میکردند اما اکنون این رقم به ۲۰ هزار دلار رسیده است بنابراین هزینه دولتها تاکنون اگر به طور مناسب و با رویکرد جهادی استفاده میشد، بیشتر از ۷۵ تا ۱۵۰ میلیون شغل ایجاد میشد.
وی با بیان اینکه ۶۶ میلیون ایرانی طبق آمار در سن کار هستند، افزود: متأسفانه در این میان تنها ۲۴ میلیون شاغل وجود دارد پس ۴۲ میلیون ایرانی که طبق آمار غیر فعال تلقی میشوند، بیکار هستند.
رزاقی با تاکید بر ایجاد ریل گذاری اقتصادی مبتنی بر سیاستهای سرمایه داری توسط دولتها، تصریح کرد: بعد از دولت سازندگی آرام آرام به شکل تهاجم مبتنی بر سرمایه داری، اقتصاد ایران شکل کنونی خود را بدست آورد. دولتهای بعد نیز این شیوه را، مبتنی بر علم روز دنیا میدانستند و هیچ گونه تغییری در این سیاستها ایجاد نکردند.
این اقتصاددان پیشکسوت با اشاره به ناشناخته ماندن سرمایه داری در اقتصاد ایران به عنوان یک منکر، گفت: طبق قانون اساسی دولت باید مسکن، بیمه، درمان و… را فراهم کند اما چیزی که به وضوح روشن است این امر اتفاق نیافتاد.
رزاقی با اشاره به اصل ۴۴ که تعاونیها را مکمل نهادهای دولتی میداند، افزود: در اصل ۴۳ هم آمده است که دولت باید برای همه اشتغال فراهم کند. عمدتاً هم ایجاد اشتغال را در قالب تعاونی مطرح میکند. در اصل ۴۴ قانون میگوید اقتصاد ایران شامل اقتصاد بخش دولتی، تعاونی و خصوصی است و بخش خصوصی را مکمل بخش دولتی و تعاونی میداند.
وی ادامه داد: اگر کل اقتصاد را بخش خصوصی بدانیم و حداکثر کردن سود را دنبال کنیم در واقع همان اقتصاد سرمایه داری را پیاده کرده ایم. در مقابل اگر اقتصاد کشور صرفاً به دست دولت باشد، اقتصاد سوسیالیستی میشود و در این بین تنها نهادی که میماند تعاونی است.
وی همچنین یکی از موانع تحقق عدالت اقتصادی و امر به معروف در حوزه اقتصادی، نگاههای اشرافی و سرمایهداری حاکم بر شریانهای حیاتی اقتصاد دانست.
کنعانی مقدم در ادامه این گفتگو با اشاره به مبحث اقتصاد سیاسی و سیاست اقتصادی، گفت: بنده با اکثر صحبتهای دکتر رزاقی موافقم و دلیل این اتفاقات را در این می بینم که اقتصاد ما سیاسی است و ما سیاست اقتصادی نداریم.
وی با اشاره به سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری، افزود: ریل گذاری اقتصادی با توجه به رویکرد اقتصاد مقاومتی مبتنی بر ابلاغیه مقام معظم رهبری، مشخص شده است و با اجرایی شدن این سیاستها، دیگر نمیتوان اقتصاد ایران را بر پایه سرمایه داری، کمونیستی و سوسیالیستی و … دانست.
کنعانی مقدم در ادامه اظهار داشت: دولتها با توجه به سیاستهایی که سبب حضورشان در رأس امور شده است اقتصاد را جهت میدهند و عموماً بر مبنای اقتصاد سیاسی پیش میروند.
دبیرکل حزب سبز ایران با اشاره به گسترش اجرای نهی از منکر از مسئولان، تصریح کرد: تاکنون بیشتر از امر به معروف در جامعه ما شاهد نهی از منکر بوده ایم. طبق نظر مراجع دین مبین اسلام، امر به معروف مقدم است بر نهی از منکر و بسیار بر این امر سفارش شده و سیاسیون بیش از نهی از منکر، به امربه معروف نیازمندند.
کنعانی مقدم در ادامه گفت: اکثر سیاسیون وقتی به نفی یک عملکرد می رسیم، جبهه گیری میکنند و در صدد مقابله بر می آیند. پس به نظر بنده باید به ارائه الگوها و راه حل های رفتاری در تمام موضوعات مخصوصاً اقتصاد روی آورد و بدین ترتیب امر به معروف را قبل از نفی کار یا عملکرد فرد اجرا کرده ایم.
وی با اشاره به ماده ۸ قانون اساسی، گفت: پیش بینی قانون گذار برای امر به معروف و نهی از منکر بسیار سنجیده بوده است مخصوصاً در امر به معروف مسئولین توسط مردم. طبق آیات قرآن کریم اگر احتمال بر کشته شدن در راه امر به معروف هم وجود داشته باشد، باید اجرا شود و این امر جهاد به حساب میآید.
کنعانی مقدم با تاکید بر رویکرد احزاب در امر به معروف، گفت: احزاب باید پل ارتباطی بین مردم و حاکمیت باشند و دیده بان مردم نسبت به اعمال حاکمیت باشند اما متأسفانه تنها در زمان رأی گیری ها توجه مناسبی به مردم دارند و با موج سواری بر علاقه مندی و احساسات مردم، پس از رسیدن به مقصود مردم را که نقش اصلی در رسیدن به قدرت را ایفا میکنند، فراموش میکنند.
رزاقی نیز درباره عملکرد احزاب گفت: احزاب واقعی در ایران وجود ندارد. به نظر بنده احزاب تشکل شده بر اساس سیاستهایی که سرمایه داران میخواهند و هزینه حزب را پرداخت میکنند.
کنعانی مقدم در ادامه با تاکید بر اینکه هیچ قدرتی بالاتر از قدرت مردم در ایران نیست، گفت: مردم ایران قدرتی دارند که ابرقدرتها در مقابل آن زانو زدند. قدرت مردم ایران در انتخاب کردن آنهاست و در مقابل گرفتن حق هیچ زمانی کوتاه نیامدند.
عضو شورای مرکزی خانه احزاب با اشاره به علم روز دنیا بر پایه چابک سازی دولتها برای کارآمد شدن، تصریح کرد: در برنامه مدون کارآمدی دولتها، فرض بر این است که مسئولین درون اتاقهای شیشهای قرار گیرند و بدین ترتیب مردم دیده بان مسئولان خود باشند و به تعبیری قبل از امر به معروف و نهی منکر شفافیت عملکرد مسئولین بتواند، دلیل مطالبه گری مردم باشد.
رزاقی با اشاره به تهاجمات فرهنگی و اقتصادی در ۳۰ سال اخیر که بر مردم تحمیل شده است، گفت: پس از اتمام جنگهای بزرگ، تمام شرکت کنندگان در جنگ توسط حاکمیت جزو مدیران طراز اول حکومت قرار میگیرند، چون این افراد بیشترین اعتقاد به مقاومت کردن را دارند. اما در ایران عکس این قضیه رخ داد.
رزاقی: در دنیا برخلاف ایران، مقاومت مردمی شدیدی در برابر سرمایه داری وجود دارد
وی در ادامه گفت: بعد از جنگ جهانی دوم در آلمان برای کارگران مسکن اجتماعی ساختند یا به کارخانه داران زمین میدادند تا برای کارگران خود خانه بسازند. اگر نگاهی غیر از سرمایه داری و منفعت طلبی شخصی وجود داشته باشد تا برای کارگر ارزش قائل شود و حداقلهایی را که در قانون اساسی آمده است انجام دهد این همه مشکلات بوجود نمیآید.
رزاقی در پاسخ به علت عدم موفقیت در مبارزه با سرمایه داری در ایران، گفت: چون در ایران بدترین نوع سرمایه داری اجرا میشود، بر خلاف بسیاری از کشورهای غربی که نگاه سرمایه داری وجود دارد و با این رفتارها مقابله میشود و قوانین محکمی برای مقابله با عملکرد اشتباه افتصاد سرمایه داری وجود دارد اما در ایران چنین چیزی اجرا نمیشود. در کشورهای غربی یک مقاومت مردمی در برابر سرمایه داری وجود دارد. همین جلیقه زردها را در فرانسه ببینید. بسیاری از آنها شاید خانه هم داشته باشند اما سطح زندگی خیلی پایین است و میدانند که علت این وضعیت نظام سرمایه داری حاکم بر کشور آن هاست.
استاد پیشکسوت اقتصاد در ادامه گفت: در ایران سرمایه داری را پیاده کردند اما نگذاشتند تشکلات کارگری منسجمی بوجود بیاید که در برابر زیاده خواهی لیبرالها و سودجوها مقاومت کند. حتی با تشکیلات مردمی ای مثل سپاه و بسیج که امکان مقاومت دارد بدترین رفتار را میکنند و دائماً و به دروغ بسیاری از مشکلات را به آنها منتصب میکنند.
رزاقی با استناد به سخنان رهبر معظم انقلاب، گفت: ایشان میفرمایند مطالبه گر باشید، و این امر درون جامعه رواج دارد و اجرا میشود که طبق اصول امر به معروف و نهی از منکر نیز میباشد. اما تأثیر مناسب را در مسئولین ندارد و با پاسخ نامناسب مسئولین مواجه میشویم.
این اقتصاددان برجسته، یکی از راهکارهای امر به معروف مسئولین را در تجمعات قانونمند دانست، و گفت: اگر بر اصول قانون اساسی، به پشتوانهی نهادهای نظامی اعم از سپاه و نیروی انتظامی، تجمعات مسالمت آمیز به دور از اتهام، افترا و نشر اکاذیب و نیز با پرهیز از خشونت و کلمات نامناسب شکل گیرد میتوان امید داشت که مسئولین خطاکار متوجه اعمال خود شوند و از مسئولیت کنارگیری کنند یا اصلاح شوند و قانون در مورد اعمال آنها تصمیم گیری کند.
رزاقی گفت: وقتی به مسئولین دولت میگوئیم این کارها را انجام دهید ادعا میکنند که توان مالی و بودجه لازم برای این کار وجود ندارد یا در اراده و در سطح اختیارات ما نیست، این دروغ محض است. با این بودجه باید ۱۵ تا ۳۰ میلیون شغل ایجاد میشد در حالی که ۱ میلیون شغل ایجاد شده است و حتی بعضی از مسئولین خانههای چندهزار متری و ۱۰۰ میلیاردی لوکس دارند در حالی که با بهانههای مختلف طرح خانههای مهر را متوقف کرده اند تا مردم نتوانند با هزینه کم خانهای با متراژ پایین داشته باشند و به کپرنشینی و زاغه نشینی و کارتن خوابی روی آوردند.
کنعانی مقدم: امربه معروف از طریق ارائه خط فکری به دولت انجام میشود
کنعانی مقدم در ادامه این مناظره در خصوص تشریح نقش احزاب در تحقق مطالبات مردم، گفت: احزاب واقعی پل ارتباطی بین مردم و مسئولین هستند. مردم مطالبات به حقی دارند اما بنده با تجمع مطالبه گری مردم مخالفم. باید گروهی با خط فکر و مشی موافق دور هم جمع شوند و خط فکری به دولت ارائه دهند، هم در روشهای سیاسی، هم ایدههای اقتصادی و هم عملکردهای اجتماعی.
کنعانی مقدم ادامه داد: احزاب با قدرت مردم اگر قدرتمند شوند، میتوانند با جدیت مسئولین را مجبور به بسیاری از کارها که مطالبه به حق و ایدههای منطقی از سوی تفکر مردم است، بکنند. مردم در زمان رأی دادن باید برنامه حزب، تفکر و نقش الگوبرداری از مطالبات خود را ببیند تا به شخص نماینده در آن انتخابات رأی دهند و پس از انتخاب هم در صورت تخطی از برنامهها حزب باید پاسخگو باشد.
وی اعلام کرد: ۲۴۰ حزب از وزارت کشور مجوز گرفتند، در دوره جدید با تغییر قانون ۱۴۰ حزب تأیید شد و ۱۰۰ حزب از جمع احزاب دارای مجوز خارج شد که کار مثبتی بود. ما در کشور به خاطر چند حزبی بودن، حزب قدرمند و کارآمد نداریم که بتواند هم اعمال فشار کند و هم حق مردم را از مسئولین بگیرد.
رزاقی درباره راه برون رفت از وضعیت کنونی با رویکرد امر به معروف و نهی از منکر مسئولین، گفت: باید جوانان جهادی، بسیجیان و سپاهیان درد کشیده که از بطن جامعه می آیند، وارد این عرصه شوند و مسئولین مربوطه این امکان را به این عزیزان بدهند تا جهادی عمل کنند و مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم را برطرف کنند.
استاد ممتاز دانشگاه تهران ادامه داد: باید دید مثبت و امید مردم را حفظ کرد. باید به تعاونیها بها داد و در دوره دفاع مقدس آن همه رشادتها در دفاع و سازندگیها و کنترل اوضاع در اقتصاد چطور انجام میشد؟ تعاونی دورههای دفاع مقدس را ببینید اجازه نمیداد یک نفر فقیر باشد اما بعد که نگاه سرمایه داری روی کار آمد همه آنها با فساد مدیران ازبین رفت و بازخواست هم نشدند. متأسفانه روح سرمایهداری در اقتصاد ایران نفوذ کرده است و با تمام توان باید روح ایران را درمان کرد.
کنعانی مقدم با اشاره به لزوم قانونمند بودن در تمام کارها، گفت: قوانین ما مستحکم و قوی هستند منتها هم به طور ناصحیح اجرا میشود، از سمت دیگر نظارت مناسب بر اجرای قوانین اعمال نمیشود، در مواقع ضرورت هم شاهد این هستیم که هیچ گونه اصلاحی بر این قوانین صورت نمیگیرد.
کنعانی مقدم: برای بهبود شرایط، نیاز به تغییر قانون داریم
دبیرکل حزب سبز ایران در ادامه گفت: ما نیاز به اصلاح قوانین در شرایط روز و با توجه به مطالبات مردم از اجرای قوانین قبلی داریم. در تمام بخشها اعم از سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و… نیاز به اصلاح قانون داریم.
کنعانی مقدم در مورد وجود نهاد صالح و پاک برای نظارت بر عملکرد مسئولین، گفت: در بیانیه رهبری در گام دوم به مسئله مبارزه با مفاسد اشاره شده است و ایشان پیش بینی کرده اند که باید یک نهاد در کشور ایجاد شود تا همه قوا را مورد نظارت، بازرسی و بررسی از نظر مفاسد سیاسی و اقتصادی قرار دهد. امیدواریم به سمت روشنگری، شفافیت و مطالبه گری با توجه به سیاستهای امر به معروف و نهی از منکر پیش برویم.
کنعانی مقدم با اشاره به یکی از اصول مهم در بحث امر به معروف و نهی از منکر، گفت: باید حواسمان جمع باشد تا تحت تأثیر جنگ روانی دشمن قرار نگیریم. ۴۰ سال است که در مقابل دشمنانمان مقاومت و پایداری میکنیم و هزینه هم پرداخت کردیم اعم از شهید و جانباز و… اما در عین حال که امر به معروف میکنیم باید مسئولین ارزشمند را دلگرم نگه داریم به خاطر وجود ملت پایدار و عزتمند.
نظر شما