به گزارش خبرگزاری مهر، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در یک بررسی کارشناسی گزارشی با عنوان «نحوه مواجهه نظام آموزشی کشور با ویروس کرونا» منتشر کرده است.
در بخش‌هایی از این گزارش آمده است: ویروس کرونا تاکنون در جهان کشورهای مختلف از جمله ایران را درگیر کرده است.
اگرچه همه اقشار و گروه‌های سنی در معرض خطر این بیماری قرار دارند، اما با توجه به جمعیت بالای دانش آموزان و دانشجویان، تراکم کلاسهای درسی و دانشگاهی، استفاده از امکانات و فضاهای عمومی و مشترک و درنتیجه آن پیامدهای سلامتی و احتمال بالای انتقال ویروس از طریق این دو گروه به آحاد جامعه، مراقبت و کنترل فضاهای آموزشی از نخستین اقدامات کشورهای مبتلا به این بیماری است.
این گزارش تجربه مواجهه نظام آموزشی کشور چین با این ویروس را مورد بررسی قرار داده است.
مواجهه نظام آموزشی چین با ویروس کرونا
آغاز شیوع ویروس کرونا در دسامبر ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین به حدی رسید که مدارس و دانشگاهها از جمله اولین نهادهایی بودند که ازسوی دولت چین تعطیل شدند.
با توجه به خطر انتقال سریع این ویروس به خصوص در مکان‌های پر ازدحام و با عنایت به حجم گسترده جمعیت دانش آموزی و دانشجویی در کشور چین، با گذشت بیش از یک ماه از تعطیلی مدارس و دانشگاهها دولت چین تاکنون نیز اجازه بازگشایی به آنها نداده است. مقرر شده این روند تا پایان فوریه ۲۰۲۰ نیز ادامه یابد.
اما سیاست دولت چین در این مدت این بوده است که «مدارس و دانشگاهها تعطیل است؛ لکن آموزش و یادگیری تعطیل نیست». بر همین اساس سازوکارهای بسیار گسترده ای برای پیشبرد امور آموزشی و تحقیقاتی با تمرکز بر بستر فضای مجازی و آموزش از راه دور طراحی و تدوین کرده اند.
طبق آمار سازمان یونسکو، نظام آموزشی کشور چین دارای حدود ۵۲ میلیون نفر در مقطع پیش از دبستان، ۱۰۲ میلیون نفر در مقطع دبستان، ۹۹ میلیون نفر در مقطع دبیرستان و ۸۹ میلیون نفر نیز در سطح تحصیلات عالی است.
این گزارش به سازوکارهای جدی دولت چین در این خصوص اشاره دارد. از جمله آنها می‌توان به تشکیل کمیته‌ای در هر دانشگاه برای پیگیری‌های فعالیت‌های آن دانشگاه درخصوص مواجهه با ویروس کرونا اشاره کرد.
این کمیته‌ها امور آموزشی، رفت و آمد دانشجویان داخلی و خارجی (تمامی دانشجویانی که در فضاهای خوابگاهی زندگی می‌کنند حق خروج از فضاهای خوابگاهی را ندارند)، بخشنامه‌های صادره و تمام اتفاقاتی که در آن دانشگاه رخ می‌دهد پیگیری، گزارش و اقدام می‌کنند. مقرر شده است تعداد روزهای تعطیل در این ایام از تعطیلات تابستان کم شود.
برگزاری کلاسهای درس در بستر فضای مجازی (ازجمله: WeChat ،Tencent Meeting ،online meeting) از دیگر سازوکارهای دولت چین است. این سازوکار به خصوص برای دروس تئوری، فعالیت‌های تحقیقاتی، پایان نامه‌ها و رساله‌ها که نیاز کمتری به فعالیت‌های آزمایشگاهی دارند، کارایی بیشتری دارد.
دسترسی رایگان به محتوای مقالات، کتاب‌ها، پایان نامه‌ها برای دانش آموزان، دانشجویان و اساتید نیز راهکار سوم است. اکثر دانشگاه‌های کشور چین جزوات آموزشی که سابقاً برای دریافت آنها نیاز به پرداخت هزینه بوده است را در این ایام به صورت رایگان در اختیار مخاطبان قرار داده است. در کنار دانشگاهها بسیاری از کتابفروشی ها، فایل الکترونیکی کتاب‌ها را به صورت رایگان در دسترس مخاطبان قرار داده اند.
بخش‌های دیگری از این گزارش به سازوکار دولت چین برای دانش آموزان پرداخته است.
این گزارش در بخش دیگری به ضرورت‌های تعطیلی مدارس و دانشگاهها در ایران اشاره دارد و در ادامه آمده است: تجربه شیوع بیماری‌هایی نظیر آنفلوانزا در مدارس و دانشگاهها نشان می‌دهد که محیط متراکم کلاسهای درسی مدارس و دانشگاهها محلی برای شیوع بیماری همچون کرونا است به نحوی که در کوتاه‌ترین زمان، این قبیل بیماری‌ها به همه افراد سرایت خواهد کرد.
یک مطالعه جدید در چین بر روی ۴۲۵ مورد مبتلایان به این ویروس نشان می‌دهد که انتقال ویروس از انسان به انسان در تماس نزدیک رخ داده است.
نکته مورد اشاره دیگر پایین بودن سطح امکانات و تجهیزات بهداشتی در مدارس و دانشگاهها و استفاده مشترک از سرویس‌های بهداشتی، سالن‌های غذاخوری، امکانات خوابگاهی، کتابخانه ها، تجهیزات ورزشی است که شیوع و گسترش ویروس کرونا در اینگونه فضاهای آموزشی را سرعت می بخشد.
این گزارش تاکید می‌کند که روش خودمراقبتی که برای پیشگیری از ابتلای به این بیماری توصیه اکید شده است، در جمعیت دانش آموزی اساساً قابل اتکا نیست. لذا علاوه بر احتمال ابتلای دانش آموزان و پیامدهای سلامتی برای آنان می‌تواند زمینه ساز انتقال ویروس به دیگر اعضای خانواده شود.
نکته مهم این است که دوره کمون بیماری ۲ تا ۱۴ روز است و علائم بیماری شامل تب، سرفه و تنگی نفس است. به تعبیری دیگر، ممکن است دانش آموز یا دانشجویی مبتلا به ویروس کرونا بوده و به سبب طولانی بودن دوره کمون، مراقبت‌های ضروری را انجام نداده باشد در حالی که ویروس کرونا طی همین دوره کمون به ویژه در جمعیت متراکم دانش آموزان و دانشجویان می‌تواند به صورت تصاعدی چند هزار فرد را آلوده کند.
پیشنهادات و توصیه‌های مراقبتی برای دانشگاه‌های ایران
این گزارش به توصیه‌های مراقبتی جدی که مراجع دانشگاهی درخصوص ویروس کرونا ارائه داده اند اشاره کرده است.
این توصیه‌ها عبارتند از: حتی الامکان از منزل خارج نشوید، در منزل از اتاق خود خارج نشوید و از سرویس بهداشتی مجزا استفاده کنید.
همه اینها در صورتی است که حدود ۱۳ میلیون دانش آموز و بیش از ۳.۵ میلیون دانشجو، یعنی جمعیتی حدود ۱۶.۵ میلیون نفر روزانه از منزل خارج می‌شوند، از وسایل و امکانات عمومی استفاده می‌کنند و بدون داشتن تجهیزات بهداشتی اولیه با دیگران ارتباط برقرار می‌کنند.
راهکارهای ارائه شده ازسوی وزارت آموزش و پرورش و وزارتین متولی آموزش عالی و آموزش پزشکی به دانش آموزان و دانشجویان بیشتر از جنس توصیه‌های رعایت بهداشت فردی همچون شست وشوی دست، عدم تجمع در یک مکان واحد، تعطیلی فعالیت‌های ورزشی، توزیع بروشورهای مورد نیاز و مواردی از این دست است.
این در حالی است که از یکسو تجهیزات مراقبت بهداشتی همچون ماسک و محلول‌های ضدعفونی کننده در مدارس و دانشگاه یافت نمی‌شود و دوم آنکه حضور دانش آموزان و دانشجویان در کلاس درس و محوطه مدارس و دانشگاهها، خود به معنای تجمع در مکان واحد است.
بنابراین چنین توصیه‌هایی به ویژه با توجه به شدت شیوع تصاعدی ویروس کرونا به هیچ وجه عملیاتی نخواهد بود.
این گزارش تصریح می‌کند: با توجه به طول دوره کمون ویروس کرونا از یکسو و در اختیار نبودن کیت‌های تشخیصی در مدارس و دانشگاهها و نیز جمعیت بالای دانش آموزان و دانشجویان، امکان رصد و پایش لحظه‌ای شیوع این ویروس در مدارس و دانشگاه وجود ندارد.
همچنین توصیه وزارتخانه‌های متولی حوزه آموزش و پرورش عمومی و آموزش عالی به خانواده‌ها مبنی بر عدم حضور فرزندانشان در مدارس و دانشگاهها در صورت بروز علائم بیماری، توصیه‌ای غیرمنطقی و کارشناسی نشده است، زیرا بروز علائم بیماری به معنای آن است که فرد بیمار دوره کمون و نهفتگی بیماری را طی کرده است و در طول آن مدت در کلاسهای درس حضور یافته است که این خود به معنای امکان انتقال بیماری به دیگر افراد است.
مضاف بر این واسپاری اختیار به خانواده‌ها در این خصوص باعث نیمه تعطیلی مدارس و عدم امکان ارائه خدمات آموزشی و ایجاد اختلاف در روند یادگیری یاددهی می‌شود.
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس راهکارهایی را با هدف کنترل و مقابله بهینه با شیوع و گسترش این بیماری در جامعه و ایجاد وحدت رویه در مدیریت نظام آموزشی کشور پیشنهاد کرده است.
بر اساس این پیشنهاد علاوه بر تعطیلی کلیه مدارس و دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی کشور تا پایان اسفندماه، برای جبران عقب ماندگی‌های تحصیلی به میزان روزهای تعطیل شده به سال تحصیلی افزوده شود.
همچنین تشکیل کمیته هماهنگی مقابله با کرونا در تمامی دانشگاهها به منظور پایش و ارزیابی وضعیت آموزشی و سلامتی دانشجویان دانشگاه و تصمیم گیری درخصوص ضرورت حضور معدود دانشجویان دارای پروژه‌های تحقیقاتی در دانشگاه و خوابگاه از دیگر پیشنهادات این گزارش است.
نظر شما