خبرگزاری مهر - گروه استانها: کشور ایران به لحاظ برخورداری از تنوع شرایط آب و هوایی و امکان تولید تقریباً تمامی محصولات کشاورزی و همچنین کیفیت بالای محصولات تولیدی، یکی از پنج کشور جهان در تولید حدود ۲۰ محصول کشاورزی و جز تولیدکنندگان عمده در این راستا است.
استان همدان نیز با داشتن ۲.۱ درصد از وسعت کشور، ۴.۴ درصد از تولیدات بخش کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده به نوعی که بالغ بر ۵.۴ درصد از تولیدات و ۴.۳ درصد از ارزش افزوده بخش کشاورزی کشور مربوط به استان همدان است.
همین امتیازات سبب شده با توجه به حجم بالای تولیدات زراعی، باغی و فرآوردههای لبنی در استان همدان ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی و زنجیره ارزش تولید بسته محصولات کشاورزی استان همدان با اولویت صادرات در سند راهبردی و عملیاتی سه ساله استان همدان مدنظر قرار گیرد.
ضرورت توسعه صنایع تبدیلی و بررسی شرایط حال حاضر رونق این صنایع برای محصولات ارزنده استان همدان از جمله سیب زمینی، کشمش، گردو، سیر و محصولاتی که همدان در تولید آنها سرآمد محسوب میشود ما را به گفتگو با مسئولان و دست اندرکاران این بخش ترغیب کرد و در این راستا بر آن شدیم تا گفت و گویی با حسن محمدی، مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی استان همدان و خسرو طالبی، رئیس انجمن ملی سیبزمینی ایران و همدان ترتیب دهیم تا نیازهای این عرصه و اقدامات صورت گرفته در این خصوص را جویا شویم.
صنایع تبدیلی محرک افزایش اشتغال و تکمیل زنجیره بازاریابی
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی استان همدان در گفت و گو با خبرنگار مهر با بیان اینکه امنیت غذایی بهعنوان فاکتور مهم جهاد کشاورزی و صنایع تبدیلی نیازهای تغذیهای جامعه را فراهم میکند، گفت: با توسعه صنایع تبدیلی میتوانیم در مسیر کاهش ضایعات و تأمین امنیت غذایی گام برداریم یعنی به نوعی غذای سالم و در دسترس را برای همگان مهیا سازیم.
حسن محمدی با تأکید بر اینکه در صنایع تبدیلی در پی به حداقل رساندن ضایعات هستیم، ادامه داد: کشاورزی موفق، صنایع تبدیلی موفقی را نیز بهدنبال دارد چراکه اگر در کنار تولید به فرآوری و عملآوری محصولات کشاورزی نیز توجه شود، فرایند تولید را تکمیل کردهایم.
وی در این راستا به تشریح هدفهای ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی اشاره کرد و افزود: علاوه بر کاهش ضایعات کشاورزی در این زمینه میتوان از افزایش اشتغال و پیشگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها، توسعه صادرات، کاهش ریسک در بخش اقتصادی و همچنین تکمیل زنجیره بازاریابی نام برد.
۲۸ درصد محصولات باغی و ۱۶.۸ درصد محصولات زراعی به ضایعات تبدیل میشود محمدی با بیان اینکه بخشی از محصولات کشاورزی تولیدی به ضایعات تبدیل میشود، عنوان کرد: ۷ درصد محصولات شیلاتی، ۶.۵ درصد محصولات دامی، ۲۸ درصد محصولات باغی و ۱۶.۸ درصد محصولات زراعی به ضایعات تبدیل میشود که در این زمینه فاصله زمانی و مکانی مراکز تولید تا کارخانهها و صنایع نیز بی تأثیر نیستند.
وی با اشاره به لزوم توجه به این بخش در سال جهش تولید، عنوان کرد: در صورت ایجاد صنایع تبدیلی، این مقدار ضایعات به چرخه تولید بازمی گردد و میتوان از این راه، به تأمین کسری نیاز داخلی پرداخت و قدمی در مسیر صادرات و در نتیجه کسب درآمد ارزی برداشت.
وی در خصوص توانمندیهای بخش کشاورزی استان همدان نیز گفت: در استان همدان شاهد تولید بیش از ۴.۹ میلیون تن محصولات کشاورزی در زمینه زراعی، باغی، دامی، شیلات و آبزیان هستیم و با تنوع تولیدات کشاورزی و قابلیت فرآوری بخش اعظم محصولات تولیدی، کیفیت برتر بسیاری از محصولات کشاورزی را شاهد هستیم.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی استان همدان ادامه داد: از سویی در استان همدان امنیت خوبی در زمینه سرمایه گذاری در بخش صنایع تبدیلی وجود دارد و موقعیت جغرافیایی استان نیز به لحاظ دسترسی به پایتخت و مرزهای غربی مناسب است و میتوان نزدیکی به بازار فروش و کانالهای صادراتی را در این زمینه از نقاط قوت استان همدان برشمرد.
وی به تولید محصولات با کیفیت سیب زمینی، انگور، گردو و گیاهان دارویی در همدان اشاره کرد و افزود: از جمله مهمترین های استان در زمینه صنایع تبدیلی میتوان به فرآوری سیبزمینی، درجهبندی و بستهبندی سیبزمینی، فرآوری انگور و بهسازی واحدهای موجود کشمش، قطعهبندی و بستهبندی و انجماد گوشت قرمز، تولید اسانس و عرقیات گیاهی، فرآوری و بستهبندی سیر و گردو، فرآوری انواع میوه و سبزی، فرآوری و بستهبندی تخممرغ، تولید انواع سالاد و غذاهای آماده مصرف، احداث و تجهیز انواع سردخانه و تولید انواع کودهای آلی اشاره کرد.
محمدی با بیان اینکه انواع فراوردههای لبنی نوین با هدفمندی صادرات در واحدهای موجود در دستور کار قرار دارد، عنوان کرد: صنایع تبدیلی کشاورزی که بیش از ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند را در سال جاری با نگاه ویژه ای پیش خواهیم برد.
احداث یک واحد فرآوری سیب زمینی با ظرفیت جذب ۴۰ هزار تن سیبزمینی و تولید ۳۰ هزار تن فرنچ فرایز و چیپس در بهار وی در این راستا به احداث یک واحد فرآوری سیب زمینی در شهرستان بهار با پیشبینی اشتغال ۱۱۰ نفر و سرمایهگذاری ۱۰۰ میلیارد تومان و جذب حدود ۴۰ هزار تن سیبزمینی و تولید ۳۰ هزار تن فرنچ فرایز و چیپس در سال اشاره کرد و گفت: این واحد هم اکنون پیشرفت فیزیکی حدود ۴۰ درصدی دارد.
محمدی از احداث بزرگترین کشتارگاه مرغ استان همدان در منطقه محروم چورمق رزن و صدور مجوز و کلنگزنی کارخانه تولید قند نهاوند نیز سخن گفت و افزود: در راستای اجرای برنامه کاهش ضایعات محصولات کشاورزی از ۲۵ تا ۳۰ درصد به کمتر از ۵ درصد برآنیم تا سردخانه و واحدهای صنایع تبدیلی را در استان همدان ایجاد کنیم.
وی با تأکید بر اینکه در امتداد این روند باید به سمت فرآوری محصولات و صادرات محوری شدن آنها پیش برویم، عنوان کرد: با این اقدامات میتوانیم شاهد ایجاد اشتغال پایدار در بخش کشاورزی استان همدان باشیم.
محمدی در بخش دیگری از صحبتهای خود به میزان تولید محصول سیب زمینی در همدان اشاره کرد و گفت: میزان تولید محصول سیبزمینی در همدان از یک سو و بارانداز بودن این استان از سویی دیگر موجب شده تا به بخش فرآوری این محصول و ایجاد سردخانهها سوق پیدا کنیم؛ بدین ترتیب ایجاد ۶۱ واحد سردخانه با ظرفیت ۲۰۵ هزار تن را جز برنامههای خود قرار دادهایم.
وی در پاسخ به اینکه در حال حاضر چه تعداد واحد فرآوری در استان همدان فعالیت دارند؟ عنوان کرد: هم اکنون تعداد ۵۹ واحد فرآوری در استان همدان پروانه بهرهبرداری خود را از جهاد کشاورزی دریافت کردهاند که میزان جذب در این واحدها بالغ بر ۱۴۸ هزار و ۸۵۰ تن محصول کشاورزی است.
ردیف بودجه برای صنایع تبدیلی تعریف شود
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی استان همدان با تأکید بر اینکه باید ردیف بودجه برای صنایع تبدیلی در صنعت تعریف شود، گفت: باید به زنجیره تولید و کشاورزی قراردادی توجه کنیم.
در ادامه پای صحبتهای رئیس انجمن ملی سیبزمینی ایران نشستیم که خسرو طالبی در گفت و گو با خبرنگار مهر بابیان اینکه در ایران سالانه، شاهد تولید ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تن سیبزمینی هستیم که سهم تولید سیبزمینیکاران همدانی از این میزان، بالغ بر یک میلیون تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن در سال است، گفت: سالانه حدود ۹۵۰ هزار تن سیب زمینی در استان همدان تولید میشود.
خسرو طالبی با بیان اینکه بسیاری از سیبزمینیکاران همدانی در زمینهای دیگر استانهای همسایه از جمله استانهای کردستان، لرستان، زنجان و کرمانشاه به فعالیت میپردازند، گفت: استان همدان از لحاظ باراندازی سیبزمینی رتبه یک کشوری را به خود اختصاص داده و بر همین اساس وجود و توسعه صنایع تبدیلی در استان همدان ضروری است و از مسئولین کشوری و استانی خواهش میکنم تا به فکر وضعیت استان همدان باشند.
در حال حاضر واحد فعالی در زمینه صنایع تبدیلی سیب زمینی در استان همدان وجود ندارد رئیس انجمن سیبزمینی کاران استان همدان با بیان اینکه در حال حاضر واحد فعالی در زمینه صنایع تبدیلی سیب زمینی در استان همدان وجود ندارد اما پروژههایی در حال انجام است، گفت: باید از خامفروشی این محصول جلوگیری شود و فرآوری و توجه به بستهبندی سیبزمینی را در نظر بگیریم.
وی در پاسخ به اینکه آیا نبود صنایع تبدیلی و بسته بندی مناسب برای این محصول، در دوران شیوع کرونا خسارتهایی به بخش صادرات آن وارد کرده است؟ گفت: بله، هر ساله در این زمان شاهد تقاضای کشور ترکمنستان بودیم اما امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا این تقاضا نبود.
رئیس انجمن ملی سیبزمینی همدان با تأکید بر اینکه باید رعایت پروتکلهای بهداشتی در بسته بندی محصولات کشاورزی مدنظر باشد، عنوان کرد: این موضوع، نه تنها به سبب شیوع ویروس کرونا بلکه به سبب تغییر ذائقه مصرف کنندگان داخل کشور نیز باید مدنظر باشد چراکه مصرف کنندگان به مرور به سمت استفاده از محصولات کشاورزی بسته بندی سوق پیدا کردهاند.
طالبی با بیان اینکه صادرات خام و حتی فرآوری شده محصولات کشاورزی، در حال و آینده با مشکلاتی مواجه است، تأکید کرد: نیاز است تا مسئولین به شعار سال یعنی جهش تولید توجه ویژه ای داشته باشند تا شاهد جهش تولید واقعی باشیم.
علاوه بر بخش خصوصی، بخش دولتی و مجلس نیز پای کار بیاید
وی در پاسخ به اینکه چه نیازهایی باید لحاظ شود؛ گفت: از سویی، هزینههای مربوط به درجهبندی، دستهبندی و بستهبندی محصولات کشاورزی بالا است و از سویی، با توجه به وضعیت صادرات و واردات محصولات کشاورزی نیاز به یک بسیج عمومی داریم یعنی باید علاوه بر بخش خصوصی، بخش دولتی و مجلس نیز پای کار بیاید.
رئیس انجمن ملی سیبزمینی ایران تاکید کرد: بخش خصوصی در این زمینه نمیتواند به تنهایی پای کار بیاید چراکه هزینهها در صنایع تبدیلی، درجهبندی، دستهبندی و بستهبندی محصولات کشاورزی بالا است و باید فرهنگ تعاونی به عنوان یک نجات بخش در این خصوص، جا بیفتد.
به راستی در صورتی که بخواهیم در مسیر تحقق جهش تولید گامی برداریم یکی از اساسیترین اقدامات توجه به مقوله صنایع تبدیلی و تکمیلی، فرآوری و بسته بندی محصولات کشاورزی است؛ راهی که با کمک آن میتوان در زمینه صادرات محصولات کشاورزی فعال بود و نه تنها بازارهای سابق خارجی را در این زمینه از دست نداد بلکه بازارهای جدید را نیز در دست گرفت.
استان همدان در زمینه تولیدات برخی محصولات کشاورزی به ویژه سیب زمینی، انگور، سیر و گیاهان دارویی توانایی ورود به صنایع تبدیلی و فرآوری قدرتمند را دارد؛ و بر همین اساس امیدواریم با همکاریهای مسئولانه و البته دلسوزانه در این زمینه شاهد برنامه ریزی های مناسب و در نتیجه ورود قدرتمند به این عرصه باشیم؛ چراکه نه تنها با این گامها، میتوان اشتغال پایدار و درآمدزایی را برای این استان به ارمغان آورد بلکه میتوان سیاستهای جهش تولید را به نحو مناسبی دنبال کرد.
نظر شما