به گزارش خبرنگار مهر، مهدی عباس زاده در گفتگو با خبرنگاران در حاشیه نشست علمی مجازی «آسیب شناسی پژوهش در علوم انسانی» از سلسله نشست‌های همایش مجازی «علوم انسانی- اسلامی، پژوهش و فناوری» که ظهر یکشنبه از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد، در تبیین اهمیت پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی گفت: در مورد اصل ضرورت پژوهش در علوم انسانی باید گفت، اگر برای دانش سه ضلع قائل شویم به اهمیت پژوهش می رسیم.
معاون پژوهشی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه هر دانشی در هر رشته‌ای اعم از علوم انسانی و غیر آن سه ضلع دارد و آن سه ضلع آموزش، پژوهش و ترویج و عمومی سازی است و به نظر می‌رسد پژوهش جایگاه ویژه ای دارد و اگر قرار باشد که دانش تولید بشود از رهگذر پژوهش است، افزود: بدون پژوهش و تحقیق سخن از تولید علم جدید بی معنا و بی مفهوم است اما اگر پژوهش صورت گرفت و علم تولید شد، آنگاه راه برای آموزش و عمومی سازی هموار می‌شود، بنابراین پژوهش رکن اصلی در تولید دانش جدید است و از این منظر اهمیت این مسأله برای هیچکس پوشیده نیست.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به آسیب‌های پژوهش‌های علوم انسانی گفت: نوع دستگاه‌های پژوهشی که در علوم انسانی فعالیت می‌کنند عمدتاً حرکتشان به سمت موضوع محوری است یعنی به این صورت است که در ابتدای هر سال برنامه سالانه ای دارند و موضوعاتی را برای پژوهش و تحقیق تعیین کرده و به محققان و اعضای هیأت علمی می‌سپارند.
ضرورت کشف مسئله بجای مسئله سازی در پژوهش
وی با اشاره به اینکه سعی می‌شود در انتخاب موضوعات به شناسایی اولویت‌ها و نو بودن موضوع توجه شود اما آن چیزی که به همین اندازه اهمیت دارد این است که مسأله چیست؟ و ما باید سراغ چه مسأله ای برویم که در آن ضعف وجود دارد گفت: مهمترین ویژگی پژوهش مسأله محوری این است که مسأله تشخیص داده شده و پژوهش بر مبنای مسأله باشد که می‌تواند نیازهای واقعی پاسخ دهد.
عباس زاده با تاکید بر اینکه مسأله یک امری عینی و واقعی است که حقیقتاً هست چه در پژوهش‌های راهبردی یا در پژوهش‌ها کاربردی یا بنیادی گفت: یکی از شیوه‌های کشف نیاز سنجی است که اعم از نیازهای عمومی مردم و نیازهای حاکمیت است و در هر صورت این نیاز سنجی برای کشف مسأله حقیقی باید صورت بگیرد تا مسأله سازی صورت نگیرد چون مسأله چیزی است که بالفعل وجود دارد و باید کشف شود.
عباس زاده با بیان اینکه هر تحقیقی باید به دنبال همین مسأله محوری باشد، افزود: چه در علوم انسانی و چه در علوم طبیعی و تجربی و دانش‌های فنی و غیر از آن، مسأله امری واقعی و موجود است که باید کشف شود نه اینکه ساخته شود و اولویت اصلی در آن نیازسنجی است.
نظر شما