لزوم اهتمام به پیشرفت حکمرانی فضای مجازی/ قانونمند شدن پلتفرمها

به گزارش خبرنگار مهر، هزار نفر از اساتید دانشگاه و حوزه در نامه‌ای به رؤسای قوای سه‌گانه، خواستار اهتمام جدی به رفع عقب‌ماندگی و جلوگیری از آسیب‌های گسترده فضای مجازی کنونی ایران شدند. نویسندگان و امضاکنندگان این نامه، ضمن توجه دادن مسئولان به مطالبات مکرر رهبر معظم انقلاب درباره لزوم حکمرانی و سالم‌سازی عرصه فضای مجازی، انتظارات خود را در این زمینه به صورت روشن از هر یک ازسران قوا بویژه ریاست محترم جمهور مطرح کردند.

متن کامل نامه به شرح زیر است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

جناب حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر ابراهیم رئیسی، رئیس محترم جمهوری اسلامی
جناب حجت‌الاسلام و المسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس محترم قوة قضائیه
جناب آقای دکتر محمدباقر قالیباف، رئیس محترم مجلس شورای اسلامی

سلام علیکم

«همان‌گونه که مستحضرید امروزه فضای مجازی، یکی از مهم‌ترین زمینه‌ها و مؤلفه‌های پیشرفت دولت‌ها و جوامع به شمار می‌آید و کشورهایی که دارای فناوری بالا و برنامه‌ریزی مناسب در زمینة فضای مجازی هستند، از آن به عنوان موتور پیشران در ابعاد و عرصه‌های گوناگون بهره می‌برند: اشتغال‌زایی و خلق فرصت‌های جدید شغلی، توسعة اقتصاد دانش‌بنیان، افزایش بهره‌وری در سایة اقتصاد دیجیتال، رشد علمی، ارتقای نظام اداری و تسهیل امور مردم، تقویت آرامش و امنیت جامعه، استحکام و پویایی نظام سیاسی، ترمیم شکاف‌های اجتماعی، و تقویت هنجارها و ارزش‌های فرهنگی و عرضه آنها به مردم دنیا، بخشی از ثمرات فضای مجازی در برخی کشورهای پیشرفته است.

مع‌الأسف ایران اسلامی ما که در حوزه‌های گوناگون علم و فناوری پیشرفت کرده و در برخی زمینه‌ها به قله‌های دانش دست یافته در عرصه فضای مجازی، به یک مصرف‌کنند تبدیل شده است، و همین وضعیتْ آسیب‌های جدیِ اقتصادی، علمی، امنیتی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در پی آورده است:
سوگمندانه باید گفت فضای مجازی که به عنوان یک فرصت می‌توانست با تبدیل ایران به قطب فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) در منطقه و جهان، فرصت های اقتصادی سرشاری پیش روی کشور قرار دهد، آسیب‌های جدی درسالیان گذشته برای کشور بوجود آورده است که تأثیرگذاری در عدم ثبات اقتصادی، یکی از آن موارد به شمار می‌رود؛

فضای مجازی می‌توانست با برنامه‌ریزی صحیح، به بستری برای بروز توانمندی‌های جوانان متخصص و نخبة کشور در صنعت فاوا ( ICT ) تبدیل شود، و زمینة پیشرفت فزاینده علمی کشور و صدور فناوری به جهان را فراهم آورد؛ اما وابستگی و انفعال در فضای مجازی ، موجب کاهش رشد علمی در این حوزه، و سرخوردگی نسبی تحصیل‌کردگان آن شده است؛

ابزاری که می‌توانست برای تقویت امنیت و آرامش جامعه به‌کار آید، امروز، عملاً ناامنی اجتماعی را به ارمغان آورده است؛ سرقت، کلاه‌برداری، تهدید، قتل، هتک حیثیت افراد، تجاوز به حریم خصوصی، فروپاشی خانواده و ... بخشی از رهاورد وضعیت اسفبار فضای مجازی کنونی ایران است.

فضای مجازی که می‌بایست از جهت سیاسی باعث رشد و پویایی و استحکام نظام اسلامی شود، به آسیب‌پذیری نظام انجامیده است و دشمنان از طریق طرح شایعات و اتهامات گسترده، گردآوری کلان داده‌ (Big Data) و مدیریت افکار عمومی بر اساس آن، اهداف خود را پیش ‌برده‌اند؛

فضای مجازی که می‌توانست با ترمیم شکاف‌های اجتماعی و تقویت هویت ملی، در کیفیت زندگی مردم و رفاه جامعه تحول ایجاد کند، به دلیل عدم مدیریت و بهره‌برداری صحیح، به یک تهدید جدی برای عناصر هویت اجتماعی ایرانیان تبدیل شده است و پیامدهای سوء آن را از جمله می‌توان در تغییر سبک زندگی از ایرانی ـ اسلامی به غربی ـ مادی مشاهده کرد.

فضای مجازی که قابلیت گسترش معنویت و اخلاق، اشاعة اندیشةتوحیدی و صدور اسلام ناب را به سراسر عالم دارد، به محل لجن‌پراکنی نسبت به اعتقادات، تضعیف معنویت و ارزش‌های اخلاقی، و زیر پاگذاشتن احکام مسلم اسلامی و قوانین صریح کشورمان تبدیل شده است؛ در چنین وضعیتی به جای زمینه‌سازی برای پاک‌زیستن مردم به‌ویژه جوانان و نوجوانان کشور عزیزمان، بستر کاملا مساعدی برای کشانده‌شدن و سوق دادن آحاد جامعه حتی کودکان به انواع فساد و فحشا فراهم شده است؛ گو آنکه به‌ اجبار مردم را باید به جهنم برد!

چنان‌که اشاره شد، بخش مهمی از آسیب‌های مذکور از آن روست که امروز فضای مجازی کشور از عرصه‌های وابسته و عقب‌مانده است؛ همان‌گونه‌که بسیاری از زیرساخت‌ها و سخت‌افزارهای ارتباطی کشور از تولیدات خارجی است؛ کنترل و مدیریت مهم‌ترین سرویس‌های ارتباطی و موتورهای جستجوگر در اختیار مخالفان ایران اسلامی است؛ گسترده‌ترین شبکه‌های اجتماعی ـ که بخش مهمی از فضای مجازی را دربرمی‌گیردـ غیربومی است، و مدیران آن از عوامل صهیونیزم جهانی یا در ارتباط با آنان‌اند؛ غالب بازی‌های رایانه‌ای درکشور که تأثیر مهمی در شکل‌دهی فرهنگ و هویت کودکان و نوجوانان ما دارد، بدست بیگانگان و بلکه مخالفان فرهنگ اسلامی ـ ایرانی ساخته می‌شوند.

یکی از علل اصلی عقب‌ماندگی و وابستگی فضای مجازی در ایران ـ به رغم وجود ظرفیت‌های گسترده و استعدادهای بالقوه در جهت پیشرفت در این زمینه ـ تفکر سطحی و ارتجاعی حاکم بر برخی مسئولان امر بوده است که پیشرفت در حوزة فضای مجازی را توسعة ظاهری این فناوری در کشور دانسته، رشد مصرف‌گرایی و افزایش امکانات فضای مجازی هرچند در بستر خارجی را نشانة توسعه‌یافتگی می‌پندارد. این رویکرد به پیشرفت، بازگشت به توسعة وابسته قجری و پهلوی است که صورت امروزی آن در برخی کشورهای عربی و توسط بن‌سلمان‌ها تداوم یافته است.

این همه، در حالی است که مقام معظم رهبری از اوایل توسعة اینترنت با مدیریت نظام سلطه، بر لزوم مراقبت و انجام دادن اقدامات لازم در این زمینه تأکید فرمودند. معظم له در سال ۱۳۹۰ با تشکیل «شورای عالی فضای مجازی»، تلاش برای مدیریت فضای مجازی، بومی‌سازی سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای پرکاربرد، بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌های فضای مجازی و پیشگیری جدی از مخاطرات و آسیب‌های آن را از مسئولان امر مطالبه کردند. کوتاهی و بلکه بی‌توجهی متولیان و مجریان نسبت به این مطالبات، باعث شد ایشان در سال‌های اخیر، بارها از وضعیت آسیب‌زا و رهاشدة فضای مجازی موجود کشور و سلطة دشمنان بر آن، به‌شدت اظهار نارضایتی نموده، و از کوتاهی مسئولان گلایه کنند. چنان‌که مراجع عظام تقلید حوزه قم نیز،‌ ضمن حمایت از پیشرفت کشور در فضای مجازی، مکررا انتقادها و اعتراض‌های خود را به وضعیت لجام‌گسیخته فضای مجازی کنونی کشور بیان کرده‌اند.

با توجه به آنچه ذکر شد، و با عنایت به مدیریت کلان قوای سه گانه توسط چهره‌های معتقد به ارزش های اسلامی و آرمان‌های نظام، بسیاری از دغدغه‌مندان و فعالان گفتمان انقلاب اسلامی ـ با علم به اینکه کارهای به‌زمین مانده زیادی بویژه در عرصه اقتصادی روی دوش مسئولان سنگینی می‌کند ـ امیدوار و متوقع هستند به خواست خداوند و با هماهنگی و عزم و تدبیر مسئولان محترم قوا، تحقق حکمرانی فضای مجازی و پیشرفت حقیقی در این حوزه، جزء امور اولویت‌دار قرار گیرد و اقدامات لازم و عاجل برای رفع‌ آسیب‌های گسترده و خارج کردن این فضا از سیطرة دشمن صورت پذیرد. مسلما، نتایج تحقق چنین امری، می‌تواند در زمینه اقتصادی نیز از جهت «افزایش بهره‌وری و ایجاد فرصت‌های جدید از جمله اشتغال‌آفرینی»، «رفع مشکلاتی چون دامن‌زدن به بی‌ثباتی اقتصادی» و «پیش‌گیری از برخی مخاطرات مهم درباره کسب و کارهای مجازی» تأثیرگذار باشد.

ما امضاکنندگان این نامه، به طور خاص، از ریاست محترم جمهوری اسلامی، جناب حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر رئیسی ـ که با رویکرد عدالت‌گرایانه و اقدامات جهادی خود بارقه‌های امید را در دل‌های ملت شریف ایران روشن کرده‌اند ـ خواستاریم:

۱. مسئولان و مدیرانی که در شکل‌گیری وضعیت اسفبار فعلی فضای مجازی نقش داشته‌اند و طبق قانون و تأکیدات حضرتعالی باید بدلیل ترک فعل‌هایشان محاکمه شوند ـ برکنار گردند و نیروهای متخصصِ متعهد و دغدغه‌مند به جای آنها منصوب شوند.

۲. برنامه‌ریزی و اقدامات عملی برای تقویت و توسعة سرویس‌های پرکاربرد داخلی بویژه شبکه‌های اجتماعی و موتورهای جستجو، و مزیت‌بخشی به آنها در برابر نمونه‌های مشابه خارجی در دستور کار دولت قرار گیرد.

۳. تصمیمات و پی‌گیری‌های نتیجه‌بخش برای الزام شبکه‌های اجتماعی خارجی به «اخذ مجوز فعالیت و تبعیت از قوانین کشور» انجام پذیرد؛ چنان که برخی کشورهای دیگر نیز با جدیت در این جهت اقداماتی کرده و توفیقاتی بدست آورده‌اند؛

۴. شورای عالی فضای مجازی، به رغم قصورات و تقصیرات، برخی مصوبات مفید دارد که متأسفانه توسط دولت قبل اجرا نشده است. تقاضامند است دولت محترم در کوتاه‌ترین زمان ممکن، این مصوبات را ـ‌که عمل به آنها بخشی از معضلات فضای مجازی را کاهش می دهدـ اجرایی کند.

از ریاست محترم قوه مقننه، جناب آقای دکتر قالیباف مصرانه خواهانیم: ضمن توجه به وظیفة نظارتی و مطالبه‌گری مجلس، در تصویب قانونی جامع و پیشران که، همچون برخی کشورهای دیگر ِموفق در این زمینه، قادر به ایجاد تحول در ابعاد و سطوح گوناگون فضای مجازی و تحقق حکمرانی در این حوزه مهم باشد تعلل صورت نگیرد و به مسئولیت این نهاد مهم قانون‌گذار در دستیابی به فضای مجازی تراز و شایستة ملت بزرگ ایران اسلامی اهتمام ورزیده شود. مقام معظم رهبری در اولین دیدار با نمایندگان مجلس کنونی، «مدیریت فضای مجازی را»‌ از جمله «مسائل مهم» و «کلیدی» و فوری شمرده، از نمایندگان مجلس خواستند اهتمام جدی به این مسئله داشته باشند.

طبعا، در جهت وضع قانون، توجه جامع و دقیق به مطالبات رهبری که از مهم‌ترین آنها لزوم قطع سلطة دشمن در فضای مجازی است، اهمیت اساسی دارد. در همین راستا، از نمایندگان محترم خواستاریم تحت تأثیر تبلیغات و فشارهای سنگین و گسترده رسانه‌های دشمنان قرار نگیرند. بدیهی است دشمن برای حفظ «دیکتاتوری رسانه‌ای»، تمام تلاش و توان خود را در مخالفت با تدوین قانون در این زمینه به کار می‌برد؛ زیرا می‌داند تأثیرگذاریش در عرصه‌های گوناگون، تا حدود زیادی مرهون رهاشدگی و بی‌ضابطگی فضای مجازی کنونی است که بخش عمده این فضا تحت مدیریت کلان آنهاست؛

از ریاست محترم قوة قضاییه، جناب حجت‌الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای نیز انتظار داریم تا در راستای احیای حقوق عامه، بدون مسامحه، به وظیفة ذاتی قوة قضائیه در پیشگیری از جرائم مرتبط با فضای مجازی، برخورد قاطع با موارد تخلف و نقضِ مقررات کشور، و انجام مسئولیت خود در قبال بسترهای جرم‌خیز عمل کنند.

ذکر یک نکته پایانی را هم لازم می‌دانیم: بی‌تردید، آگاهی‌بخشی و روشنگری دربارة فضای مجازی، تبیین گفتمان انقلاب اسلامی در این زمینه و ارائة پاسخ‌های مستدل و مستند به برخی پرسش‌ها، ابهامات و شبهات، از بایسته‌هایی است که متأسفانه مورد کم‌توجهی، غفلت و تغافل متولیان امر قرار گرفته است. دشمنان نیز از این خلأ برای تأثیرگذاری بر ذهنیت مردم با هدف حفظ سلطه بر فضای مجازی، ضربه‌زدن به ارزش‌های دینی و منافع ملی، و عقب‌نگاه داشتن کشور در زمینه فضای مجازی استفاده کرده‌اند

. بر این اساس، از مسئولان رسانه‌های رسمی نظام جمهوری اسلامی به‌ویژه صدا و سیما و خبرگزاری‌های مهم خواستاریم در این عرصة بسیار مهم وارد شوند و در راستای افزایش آگاهی‌های عمومی، پاسخ به پرسش‌ها و شبهات، و مطالبه‌گری مردم از حاکمیت دربارة تحقق فضای مجازی تراز انقلاب اسلامی، نقش فعال ایفا کنند.

مزید توفیقات حضرات عالی را در انجام وظایفتان در راستای رفع آسیب‌ها، ایجاد پیشرفت حقیقی و تحقق حکمرانی در حوزه مهم و حیاتی فضای مجازی از خداوند متعال خواهانیم.

اسامی اساتید امضاکننده این نامه در اینجا قابل مشاهده است.