مستند باید واقعیت را به طور کامل انعکاس دهد

ارد زند راجع به ویژگی های فیلم های مستند - داستانی در کشور به خبرنگار مهر گفت: "در وهله نخست ما باید از آثار سینمایی چه در عرصه داستانی و چه در زمینه مستند تعریف مشخص ارائه بدهیم تا این موضوع مشخص شود که این دو عرصه در چه جاهایی به همدیگر نزدیک می شوند."

وی ادامه داد: "به عقیده من، غیر از تعریفی که روبر برسون در مورد مستند ارائه می کند و آن را بیان خلاقانه واقعیت می داند، چند عنصر دیگر هم در شکل گیری این گونه آثار نقش دارند. زمان، مکان، موضوع و افرادی که در یک مستند وجود دارند، باید تا پایان اثر ثابت بمانند. هر کدام از این مسایل از مستند کم شود، اثر جنبه سندیت خود را از دست می دهد."

این کارگردان در این زمینه با بیان نمونه ای اظهار داشت: "وقتی قرار است که از فعالیت متفاوت یک کشاورز مستندی ساخته شود، این اثر در صورتی ارزش دارد که واقعه و شخصیت در حال انجام باشد. اما اگر به ضرورت شرایط، اتفاق در همان محل، اما زمانی دیگر و استفاده از بازیگر بازسازی شود، وجه مستند بودن اثر مخدوش می شود. فیلمی که یک واقعه مستند را عین به عین بازآفرینی می کند، دیگر مستند نیست. مستند باید در لحظه شکل بگیرد."

وی خاطرنشان ساخت: "فیلمبرداری از یک مسابقه فوتبال که کارگردان و فیلمبردار هیچ نقشی در ایجاد اتفاقات ندارند. مستندی که در زمان وقوع جنگ تهیه شده است، اثر سندی دارد و یک مستند ناب محسوب می شود. در صورتی که اگر فیلمی درباره جنگ یا فوتبال ساخته شود و کارگردان با استفاده از عناصر خلاقانه به بازسازی همه جزئیان بپردازد، باز هم فیلم مستند محسوب نمی شود."

زند با بیان اینکه ارایه تعاریف و چارچوب ها جنبه تخصصی دارد، توضیح داد: "البته تمامی این مسایلی که بیان شد راهی برای به دست آوردن موقعیت ارزیابی آثار مختلف سینمایی است. وگرنه برای مخاطب ژانر فیلم تفاوت نمی کند. برای بیننده جذابیت اثر اهمیت دارد و اینکه فیلم بتواند تاثیر لازم را روی بیننده داشته باشد. هرچند ما همواره در زمینه ارایه تعریف ها از غربی ها عقب هستیم. باید میان تجربه ها و توان فیلمسازان نیز تعادل به وجود بیاید."

ارد زند ساخت مجموعه مستند تلویزیونی "جغرافیای تاریخی مشروطیت" در مقام تهیه کننده و یکی از قسمت های مجموعه "گنج های پنهان" را در مقام تهیه کارگردان بر عهده داشته است. وی همچنین فیلم های "زبان ایلامی و من" و "کاخ گلستان" را کارگردانی کرده است.