پارادوکس ملخ کشی یا پرندگان مهاجر در خلیج گرگان

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: چند روز قبل خبری مبنی بر سمپاشی رویشگاه‌ها و زیستگاه‌های ساحلی خلیج گرگان در محدوده شهرستان بندرترکمن اعلام شد.

بر این اساس جهاد کشاورزی با شناسایی کانون اجتماع ملخ‌های مدیترانه ای اقدام به سمپاشی این مناطق کرده است، مناطقی که جزو سرحدات شرقی پناهگاه حیات وحش و ذخیره گاه زیست کره میانکاله و محل تجمع هزاران قطعه از انواع پرندگان مهاجر زمستان گذران تلقی می‌شود. همپوشانی محل تجمع ملخ‌های مراکشی با کانون زیست پرندگانی همچون گیلانشاه، حواصیل و کاکایی و البته گونه‌های مختلف پرنده‌های شکاری به یک چالش تبدیل شد.

فارغ از تاثیر مستقیم سم بر پرنده‌های مهاجر و شکاری، یک دغدغه دیگر هم موجب نگرانی علاقه مندان به حیات وحش شد و آن هم نوع جیره غذایی برخی از این پرندگان واقع در پناهگاه حیات وحش میانکاله است.

با توجه به اینکه ملخ‌ها به عنوان جیره غذایی اصلی برخی از پرندگان حاضر در خلیج گرگان محسوب می‌شوند، این نگرانی وجود دارد که بر اثر خوردن ملخ‌های مرده، جان پرندگان هم به مخاطره بیفتد.

با وجود این حوادث حامیان حیات وحش نگران آن هستند که بار دیگر شاهد تلفات گسترده پرندگان در خلیج گرگان باشند. تصاویر دلخراش مرگ ده‌ها هزار پرنده در سنوات قبل بر اثر بوتولیسم، همچنان بر ذهن بسیاری از علاقه مندان به حیات وحش و دوستداران طبیعت نقش بسته و ساحل نشینان، از تکرار آن واهمه دارند.

ملخ‌ها غذای اصلی گیلانشاه‌ها

عضو سازمان‌های مردم نهاد حامی حیات وحش در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: حدود دو هفته از ورود دسته‌های بزرگ «گیلانشاه» به خلیج گرگان می‌گذرد.

عبدالحکیم ادریسی افزود: جیره غذایی اصلی گیلانشاه از حشراتی همچون ملخ تشکیل شده و امسال شاهد هجوم گسترده این ملخ‌ها به رویشگاه‌های ساحلی پناهگاه حیات وحش میانکاله و خلیج گرگان هستیم.

وی گفت: در حال حاضر حدود دو هزار قطعه انواع پرنده‌های گیلانشاه در نوار ساحلی خلیج گرگان در بندرترکمن زندگی می‌کنند که سم پاشی انجام شده، جان این پرندگان را تهدید می‌کند.

ادریسی ادامه داد: اگر کشندگی این سموم اندک هم باشد انتظار بر آن بود که با مطالعه و دقت نظر بیشتری این عملیات سمپاشی انجام می‌گرفت تا ریسک مرگ و میر پرندگان کاهش یابد.

رسوب سم جان پرندگان خلیج گرگان را تهدید می‌کند

علی مقدم یکی دیگر از علاقمندان به طبیعت هم به خبرنگار مهر گفت: علاوه بر اینکه ملخ‌ها در چرخه غذایی پرندگان شکاری مانند دلیجه، قرقی و پیغو قرار دارند، برخی پرندگان آبزی و مهاجر مانند گیلانشاه هم از ملخ‌ها تغذیه می‌کنند.

رسوب احتمالی سموم در نعش و لاشه ملخ‌ها برای جان پرندگان مخاطره آمیز است وی افزود: رسوب احتمالی سمپاشی در نعش و لاشه ملخ‌ها برای جان پرندگان مخاطره‌آمیز است.

مقدم ادامه داد: نوار ساحلی شهرستان بندرترکمن در زمره پناهگاه حیات وحش میانکاله محسوب می‌شود که هرگونه اقدام پر ریسکی در این منطقه باید همراه با پیوست‌های محیط زیستی باشد.

وی گفت: هرچند از بین بردن کانون ملخ‌های مراکشی بسیار ضروری است اما باید به فکر جان دیگر زیستمندان منطقه هم باشیم.

مقدم افزود: فقط در دو سه سال گذشته حدود ۱۰۰ هزار انواع پرنده مهاجر در خلیج گرگان بر اثر بوتولیسم تلف شده و نباید دوباره اجازه تکرار چنین وقایع تلخی را بدهیم.

به محیط زیست اطلاع داده‌ایم

یکی از مسئولان جهاد کشاورزی شهرستان بندرترکمن به عنوان مجری سمپاشی در حاشیه پناهگاه حیات وحش میانکاله در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: قبل از سمپاشی موضوع به محیط زیست منعکس و اطلاع رسانی شده است و ساز و کارهای اجرایی آن منظور شد.

وی که خواست نامش در این گزارش قید نشود، گفت: مناطق ساحلی خلیج گرگان از روستای قره سو به سمت اسکله شهرستان سمپاشی شد و به بومیان منطقه هم اطلاع رسانی شد تا از چرای دام در این مناطق طی روزهای آینده خودداری کنند.

با نهادهای متولی هماهنگی شد

عبدالغفور غراوی، فرماندار شهرستان بندرترکمن هم در گفتگو با مهر موضوع سمپاشی در نوار ساحلی خلیج گرگان را تایید کرد و گفت: کانون فعالیت ملخ‌های مدیترانه‌ای در رویشگاه‌های حاشیه خلیج گرگان در محدوده روستای قره‌سو تا اسکله شهرستان ترکمن توسط کارشناسان جهاد کشاورزی شناسایی و پس از هماهنگی‌های لازم با ارگان‌های متولی به روستاییان منطقه هشدار داده شد تا از ورود دام‌های خود به این مناطق طی روزهای آینده خودداری کنند.

سمپاشی در سواحل میانکاله نداشتیم!

خبرنگار مهر موضوع را از مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گلستان پیگیری کرد که محمدرضا کنعانی گفت: در روزهای اخیر موردی از سمپاشی در نوار ساحلی پناهگاه حیات وحش میانکاله در سواحل شهرستان ترکمن اتفاق نیفتاده و سمپاشی در اراضی کشاورزی رخ داده است.

به گزارش خبرنگار مهر، خلیج گرگان مأمن هزاران قطعه پرنده مهاجر است و تکرار این بی احتیاطی‌ها، جان آنها را به خطر می‌اندازد لذا لازم قبل از اقداماتی مانند سمپاشی همه موارد را لحاظ کرد.

گفتنی است که، پناهگاه حیات‌وحش و ذخیره‌گاه زیست‌کره میانکاله در جنوب دریاچه خزر و در محدوده جغرافیایی استان‌های گلستان و مازندران واقع شده است.

تالاب بین‌المللی میانکاله دارای ۴۰ هزار هکتار مساحت آبی است که از دهستان میانکاله در شهرستان بهشهر تا آشوراده در استان گلستان گسترده است.

این منطقه به دلیل داشتن پهنه آبی مناسب با ذخایر غذایی غنی و آبزیان همه ساله پذیرای بیش از ۳۰ تا ۴۰ گونه از پرندگان مهاجر زمستان‌گذران و بیش از ۱۰۰ گونه از پرندگان بومی آبزی و کنارآبزی است.

این تالاب با داشتن پناهگاه حیات وحش به مساحت حدود ۲۸ هزار هکتار و تنوع گیاهی از جمله درختان سازیل و انار وحشی به عنوان منبع تغذیه برخی پرندگان توانست بیش از ۵۰۰ گونه جانوری را در خود جای دهد و با این تنوع زیستی به عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره جهان از سوی سازمان‌های جهانی حفاظت از محیط زیست قرار بگیرد.