داوران اعتبارشان را از دفاع مقدس می گیرند / افت کمی آثار در کتاب سال

به گزارش خبرنگار مهر، محمد رضا سنگری دبیر علمی کتاب سال دفاع مقدس در محل بنیاد حفظ آثار، از راه اندازی جایزه 25 سالگی کتاب دفاع مقدس با عنوان "ربع قرن دفاع مقدس" خبر داد و گفت: بحثهای اولیه برای این جایزه انجام شده و تاکنون نیز چند نشست را با حضور وزیر ارشاد، رئیس بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، رئیس حوزه هنری و نمایندگانی از صداوسیما برگزار کرده ایم و مقدمات انتخاب داوران و معیارهای جایزه انجام شده است. بعد از اتمام یازدهمین دوره کتاب سال دفاع مقدس، کارهای مربوط به جایزه ربع قرن دفاع مقدس نیز آغاز می شود.

وی در ادامه با اشاره به دو چهره پارادوکسیکال اسطوره ژانوس و مجسمه آن در یونان - یکی زشت و دیگری زیبا - به بیان مشکلات امسال جایزه کتاب سال دفاع مقدس پرداخت و گفت: میزان کیفیت این جایزه بسته به زاویه نگاه است و اگر از زاویه زشت به آن بنگریم، قطعاً آن را زشت می بینیم و بالعکس. جایزه امسال هم تفاوتهایی با سالهای گذشته داشت و متاسفانه باید به مشکلاتی در این زمینه اعتراف کنیم.

وی اضافه کرد: ما امسال با کاهشی 13 درصدی در ارسال آثار روبرو بودیم. 283 اثر دریافت کردیم که 210 اثر کمتر از دوره قبلی است. همچنین 219 اثر از ناشران دولتی دریافت کردیم که در این مورد هم نسبت به سال قبل 174 مورد کاهش را می بینیم و 68 اثر را هم ناشران خصوصی فرستادند که 32 اثر کمتر از سال قبل است.

سنگری با بیان اینکه آثار مربوط به ادبیات کودک و نوجوان امسال جدا از هم مورد داوری قرار گرفت و رشته های داوری به عدد 13 افزایش پیدا کرد، گفت: البته در کنار ریزشهای کمی ما با رشدی کیفی مواجه بودیم و تعداد آثار برتر بیشتر از سال گذشته است.

وی در پاسخ به انتقاد برخی نویسندگان و ناشران درخصوص شیوه همکاری انتشارات صریر و تزریق بی اندازه و بدون قاعده کتاب از سوی این انتشارات به جایزه کتاب سال، گفت: نشر صریر رقیبی برای دیگر ناشران نیست و اتفاقاً کار این نشر آسیب شناسی و آسیب زدایی از ادبیات دفاع مقدس است اما برخی فکر می کنند که جایزه کتاب سال تنها از این منبع تغذیه می شود که با فعال شدن ناشران خصوصی این ابهام برطرف شده است، کما اینکه 14 اثر از 48 اثر برتر امسال متعلق به این ناشران است.

دبیر علمی جایزه کتاب سال دفاع مقدس با اشاره به رشد استعدادهای جوان در زمینه ادبیات دفاع مقدس، ابراز امیدواری کرد که این جایزه روز به روز بهتر شود.

وی گفت: من مطمئنم که جایزه کتاب سال دفاع مقدس در دوره آتی بسیار درخشان تر از امسال برپا خواهد شد، چرا که استعدادهای خوبی در شهرستانها و استانهای مختلف کشور ظهور کرده اند. حضور زنان و اقلیتها نیز در عرصه ادبیات دفاع مقدس پررنگ تر از گذشته شده است. در جایزه امسال در میان برندگان یکی از رتبه های دوم به هموطنی ارمنی تعلق گرفته است.

سنگری در ادامه با اشاره به همکاری بسیج و سپاه در خلق آثار دفاع مقدس، از نقش کمرنگ ارتش در این زمینه انتقاد کرد و افزود: امسال تنها دو اثر از ارتش جمهوری اسلامی به دبیرخانه ارسال شد ولی با این وجود همین آثار ارزنده و درخور تقدیرند.

وی با رد این ادعا که جایزه کتاب سال دفاع مقدس اعتبارش را از برخی چهره های دانشگاهی می گیرد که کار داوری آثار را انجام می دهند، گفت: هیچ کس به این مجموعه (ادبیات دفاع مقدس) اعتبار نمی دهد و همه اعتبارشان را از آن می گیرند، چرا که دفاع مقدس هویت و اعتبار ماست و اینکه گفته می شود حضور یا انصراف برخی چهره ها از داوری این جایزه، اعتبار آن را تحت الشعاع قرار داده، صحیح نیست.

دبیر علمی جایزه کتاب سال دفاع مقدس افزود: متاسفانه ما در حوزه ادبیات کودک و نوجوان دفاع مقدس کاری جدی نکرده ایم و اساساً نه نویسندگان خوبی در این حوزه داریم و نه ناشران قوی و به همین دلایل امسال در این حوزه هیچ اثری به عنوان اثر برتر انتخاب نشد.

سنگری ادامه داد: امسال 48 اثر در انتخابهای نهایی پذیرفته شده اند که 46 تای آنها حائز رتبه های برتر و یا برگزیده و 2 اثر نیز شایسته سپاسگذاری تشخیص داده شدند. در رشته شعر مجموعاً 8 مورد حائز رتبه و شایسه تقدیر داریم. در حوزه ادبیات داستانی با وجود 52 اثر ارسالی به دبیرخانه جشنواره تنها یک اثر شایسته تقدیر شناخته شد و باید گفت که ما همچنان در انتظار خلق یک داستان خوب در این زمینه هستیم. در حوزه زندگینامه تنها 11 اثر ارسالی داشتیم که 33 مورد کمتر از سال گذشته است و در حوزه جُنگ و زندگی نیز 15 اثر ارسال شد که با کمال تاسف 72 اثر کمتر از سال گذشته است. در رشته خاطره 70 اثر به دبیرخانه آمد که 40 عنوان کمتر از سال قبل است اما آثار برگزیده این رشته نسبت به سال قبل بیشتر شده است و مجموعاً 8 خاطره به عنوان آثار برگزیده انتخاب شد. در رشته شعر کودک نیز هیچ اثری شایسته رتبه برتر و حتی تقدیر نبود. در رشته پژوهشهای نظامی و حقوقی هم 35 اثر ارسال شد و با اینکه 6 مورد به مرحله پایانی راه یافت، آثار ارسالی 10 مورد کمتر از پارسال بود. در رشته تحقیق ادبی و هنری نیز از 25 اثر ارسالی به دبیرخانه 6 مورد برنده شدند اما تعداد آثار ارسالی 24 اثر کمتر از سال قبل بوده است.