به گزارش خبرگزاری مهر، همانطور که انسان به بیماری جسمی مبتلا می شود به امراض روحی هم گرفتار می شود، اما باید دانست که امراض روحی و اخلاقی هم پیچیدگی و تکثر بیشتری دارد و هم درمان آن بسیار سخت است. از جمله بیماری روحی خودنمایی و جلوه گری در محافل است.
بیماری خودنمایی آن است که فردی برای اینکه توجه دیگران را به خود جلب کند در محافل، مجالس و گردهمایی های فامیلی و دوستان سعی می کنند دیگران را مورد تمسخر خود قرار دهد و یا با زبان دیگران را اذیت و آزار دهد. او این کار را فقط برای جلب توجه دیگران و خوش آمدگویی آنان انجام می دهد و دوست دارد مورد توجه دیگران قرار گیرد.
استهزاء و مسخره کردن دیگران یا از روی حسد است، یا کینه و دشمنی، یا برای جبران کمبودهای شخصیتی است، یا برای برتربینی. این صفت زشت روابط اجتماعی را تیره و سرد می کند و بذر عداوت می افشاند و طرف مقابل را به دشمنی بر می انگیزد، چرا که هیچکس دوست ندارد مورد تمسخر دیگران قرار گیرد و هر کس برای خود شخصیتی قائل است و استهزاء را توهین به جایگاه خویش می داند فرقی نمی کند که استهزاء به خاطر زبان کسی باشد یا رنگ چهره یا قیافه و اندام، یا شغل و نژاد و اقلیت و ...
از نظر روانکاوی کسانی که مردم را مسخره می کنند نوعی کمبود شخصیت دارند و از طریق کوچک کردن مردم می خواهند کمبودهای خود را جبران کنند و از این راه خود را اشباع نمایند و لذا افراد با شخصیت که کمبود و نقصانی در خود احساس نمی کنند هرگز دست به این کار نمی زنند و از مشاهده چنین رفتاری سخت رنج می برند.
تمسخر دیگران ممکن است دستاورد کوتاهی داشته باشد از جمله اینکه برای انسان در جلسه خوشی گذرا درپی داشته باشد، اما این افراد باید بدانند که عقوبت اعمال و رفتارشان ابدی است و در دنیا و آخرت به مکافات عمل خود خواهند رسید. خوشی چند ساعت نسبت به عقوبت و مکافات بعد از عمل بسیار بی ارزش است . آبروی مومن نزد خداوند باارزش است و هیچکس حق ندارد دیگری را به باد استهزاء و تمسخر بگیرد . قرآن در سوره حجرات آیه 58 می فرماید: کسانی که مرد و زن مومن را بدون جهت آزار می رسانند بهتان و گناه بزرگی انجام داده اند.
استهزاء دیگران به هر شکلی که باشد حرام و کاری غیر اخلاقی است، چه شفاهی، چه کتبی، چه صوتی، چه تصویری و چه با خنده. ریشخند از نوع خنده هایی است که مسخره کردن می باشد. قرآن کریم می فرماید: منافقان به مومنان می خندند و چون بر آنان می گذرند اشارات مسخره آمیز دارند. روز قیامت هم مومنان به کافران می خندند".
نگاه آمیخته به تحقیر و تمسخر به یک مسلمان نیز ناپسند است. رسول خدا (ص) فرمودند: کسی که مومنی را آزار دهد مرا آزار داده و کسی که مرا اذیت کند خدا را اذیت کرده و لعنت خدا و ملائکه و تمام مردم بر چنین فردی.
یک نکته قابل تامل در تاریخ بشر وجود دارد و آن اینکه کافران و بت پرستان همیشه پیامبران الهی را مسخره می کردند تا بدین وسیله آنان را در نظرها سبک و کوچک کنند و مانع گرویدن مردم به مکتب انبیاء شوند. نسبت های ناروا و برچسب های بد و لقب های نامناسب و توهین آمیز جلوه هایی از این استهزاء است که درباره پیامبر خدا (ص) از سوی مشرکین به کار گرفته می شد. نتیجه همه این استهزاء آن شد که تاریخ کافران را لعن می کند و پیامبر مورد توجه و عنایت هستند.
در پایان باید گفت هیچ گاه و به هیچ بهانه ای نباید نگاه، سخن، رفتار و برخورد تحقیرکننده و استهزاء آمیز در معاشرت یک مسلمان با دیگران باشد و باید تکریم و احترام و ادب جایگزین آن شود.
---------------------
منابع:
- سبحانی جعفر، نظام اخلاقی اسلام
- جامع السعادات ، ج 1
نظر شما