وضعیت اسفبار چهار دریاچه کشور/ دریاچه های کشور کویر می‌شوند!

به گزارش خبرنگار مهر، دکتر علی درویش زاده پنجشنبه در میزگرد تغییرات اقلیم و اثرات گرم شدن زمین، وجود گرد و غبار در کشور را ناشی از روند گرم شدن زمین دانست و گفت: ورود گرد و غبار در کشور ناشی از پدیده گرم شدن زمین است. این ذرات شامل آهن و کودهای مغذی است که به شدت محیط زیست را آلوده می کند و با تغییر شیمیایی در آب موجب مرگ مرجانهای خلیج فارس می شود.

وی ادامه داد: گرمای شدید هوا موجب افزایش دمای سطح زمین شده و در نتیجه هوا را منبسط و سبک و محیط کم فشاری ایجاد می کند که این امر موجب صعود شدید هوا به آسمان می شود و حتی گردباد محلی را ایجاد کرده و ذرات شن و ماسه را با خود به هوا بلند می کند.

عضو پیوسته گروه علوم پایه فرهنگستان علوم با اشاره به ذرات گرد و غبار موجود در کشور خاطرنشان کرد: بخش اعظم این گرد و غبار با توجه به جریان هوای غالب از صحرای عربستان، عراق و شیخ نشین های حاشیه خلیج فارس و حتی آفریقای شمالی و حاشیه جنوبی ایران به داخل کشور وارد شده است.

درویش زاده اضافه کرد: طبق تحقیقات انجام شده ترکیبات این غبار شامل آهن، نیترات و کودهای مغذی به همراه پستیسیدها (Pesticides) و پلی آروماتیک، هیدروکربن و میکروارگانیزمهای عالی است که بر سلامت و محیط زیست اثرات مخربی را بر جای می گذارد.

وی به اثرات گرد و غبار بر مرجانهای خلیج فارس اشاره کرد و یادآور شد: در طی 40 سال اخیر مرجانهای خلیج فارس به دلیل آلودگی آب دریا، حرکت کشتی ها، هجوم انگل های قرمز و قهوه ای و گرد و غبار در حال نابودی هستند.

این محقق در این باره تاکید کرد: یکی از شرایط مهم رشد مرجانها و ایجاد کلنی های عظیم، وجود آبهای شفاف و کم تحرک است ولی با فرونشینی گرد و غبار در آبها علاوه بر کدر شدن آب، ترکیبات شیمیایی آب نیز تغییر می کند و با ورود آبهای اسیدی به دریا مرگ مرجانها در خلیج فارس رخ می دهد.

درویش زاده با تاکید بر اینکه زمین در چند قدمی بحران تغییرات آب و هوایی کره زمین قرار دارد افزود: این تغییرات شامل ناپایداری اقلیم های مختلف کره زمین بر اثر افزایش گازهای CO2 (گازگربنیک)، متان و سایر گازهای گلخانه ای می شود.

عضو پیوسته گروه علوم پایه فرهنگستان علوم با اشاره به اینکه از 200 سال قبل با روی آوردن بشر به سمت استفاده از سوختهای فسیلی پدیده گرم شدن زمین آغاز شده است خاطرنشان کرد: در یکصد سال اخیر با صنعتی شدن جوامع شهری و رشد سریع آن، استخراج نفت، زغال سنگ و مصرف روز افزون آنها، تولید گازهای گلخانه ای سرعت سرسام آوری داشته است. این گازها ترکیبی از بخار آب، گاز کربنیک، متان و دی اکسید نیتروژن است.

درویش زاده افزایش گازهای گلخانه ای را موجب افزایش دمای اتمسفر زمین دانست و خاطرنشان کرد: در پایان قرن بیستم افزایش دمای اتمسفر زمین 5 دهم درجه افزایش یافت که با روند کنونی انتظار این است که در پایان قرن 21 شدت افزایش دما بسیار فاجعه بار و مقدار آن تا 4/5 درجه سانتی گراد برسد.

استاد زمین شناسی دانشگاه تهران، نزول بارانهای اسیدی، افزایش گاز متان در ترکیبات اتمسفر را از دیگر پیامدهای افزایش گاز کربنیک ذکر و اضافه کرد: در یخهای قطبی حجم عظیمی از گاز متان از عصر یخبندان چهارم به تله افتاده است که با ذوب شدن این یخها بر اثر گرم شدن زمین این گاز وارد اتمسفر می شود.

درویش زاده در ادامه پدیده جهانی ال نینو را ناشی از تغییرات اقلیم دانست و در این باره توضیح داد: ال نینو پدیده ای است که وقتی دمای سطح آب گرم تر از حالت معمول در اقیانوس باشد اتفاق می افتد و تاثیرات مهمی بر جریانهای اتمسفر و هیدروسفر به جای می گذارد.

وی بحران آب را از دیگر پیامدهای گرم شدن زمین دانست و با اشاره به وضعیت رودها و دریاچه های ایران یادآور شد: دریاچه هامون در طی 30 سال تقریبا به صورت باتلاق درآمده است. دریاچه جازموریان فقط دو ماه زمستان کمی آب دارد و در حال حاضر به کویر تبدیل شده است. دریاچه بختگان به کلی خشک شده است و دریاچه "تشک" از 5 ماه قبل خشک شده است و در حال حاضر تنها نیزاری از آن برجای مانده است.

درویش زاده آمریکا، ژاپن، روسیه، استرالیا و کشورهای اروپایی را از بزرگترین تولید کنندگان گازهای گلخانه ای ذکر کرد و گفت: به منظور کاهش پدیده گرم شدن زمین تدوین برنامه همگانی و فراگیر برای خارج کردن سوخت های فسیلی، تغییر الگوی مصرف انرژی و ارائه راهکارهای مناسب برای کاهش پدیده گرم شدن زمین ضروری است.