به گزارش خبرنگار مهر، خانه تاریخی مهرور از قدیمی ترین بناهای تاریخی بیرجند است که در 19 اسفند ماه 1380با شماره ثبت 4794 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
بناهای تاریخی در حالی نشانه ارزشمند مفاخر ایرانی محسوب می شوند که امروزه با بی توجهی مسئولان امر شاهد ویرانی بسیاری از این بناها در گوشه و کنار کشورمان هستیم و این تخریب ها مسئولان میراث را از خواب غفلت بیدار نمی کند تا چاره ای برای این بناهایی که دست روی آن گذاشته اند و آنها را در فهرست آثار ملی به ثبت رسانده اند، انجام دهند.
کم نیستند از این دست بناهایی که ثبت ملی شده اند و امروز مراحل تخریب و ویرانی را طی می کنند که اگر امروز به آنها رسیدگی نشود شاید فردایی در کار نباشد و این میراث گذشتگان با خاک یکسان شده باشند.
خانه تاریخی مهرور که روزگاری زیبایی منحصر به فردی داشت و به واسطه همین زیبایی نیز در فهرست آثار ملی به ثبت رسید، اکنون چیزی به جز انباشتی از خاک از آن باقی نمانده است تا از به عنوان یک اثر ملی یاد کنیم و یا افتخاری از داشتن آن داشته باشیم.
این بنای تاریخی از جمله بناهایی است که امروز و فرداهایی را پشت سر گذاشته که مسئولان به جز ثبت آن هیچ اقدامی و یا یادی از آن نکرده اند و امروز که ویران شده است به این فکر افتاده اند که تقصیر این ویرانی را بر گردن چه کسی بیندازند و یا منتظر باشند کارشناسان چه کسی را مقصر اعلام کنند.
ترکیدگی لوله ،عامل تخریب بنای تاریخی/ میراث مقصر نیست!
خانه تاریخی مهرور که روز گذشته بر اثر ترکیدگی لوله و نشت آب فرو ریخته است امروز به جز انبوهی از خاک چیزی از آن به چشم نمی خورد.
مدیرکل میراث فرهنگی خراسان جنوبی در گفتگو با مهر در خصوص تخریب این اثر ملی گفت: ترکیدگی لوله آب عامل تخریب این بنای تاریخی است و میراث فرهنگی در این زمینه مقصر نیست.
رضایی با بیان این که بنای تاریخی مهرور از لحاظ سازه هیچ مشکلی نداشته است، بیان کرد: بنای تاریخی از خشت و گل است و با اندک آب کرفتگی و نشت آب فرو می ریزد.
وی در پاسخ به این سوال که از زمان ثبت این بنا تا کنون چه اقداماتی میراث برای آن انجام داده است، گفت: میراث فرهنگی بر حفظ آثار بودجه اضطراری دارد که در صورت مشکل یک بنا برای آن با رعایت اولویت ها هزینه خواهد کرد و بنای مهرور هیچ مشکلی در بنا و سازه نداشته که برای آن اقدامی انجام دهیم.
وی با بیان اینکه مالکان بنا موظف به نگهداری این گونه بناها هستند، تصریح کرد: بسیاری از مالکان خانه های تاریخی میراث را موظف به نگهداری و حفظ این بنا می دانند در صورتی که میراث تنها این خانه ها را به دلیل زیبایی ها و ویژگی های منحصر به فرد تاریخی به ثبت ملی رسانده است و در حقیقت مسئول نگهداری و حفظ بنا مالکان این بناها هستند.
وی بیان داشت: میراث فرهنگی آمادگی دارد با مشارکت 50 درصدی با مالکان بناهای تاریخی این بناهای تاریخی را با شرایط و ضوابط قانونی بازسازی کند.
اگر چه میراث فرهنگی در انجام ساخت و ساز ها در بناهای تاریخی و یا حریم آن قوانین و مقررات خاصی را دارد اما بسیاری از مالکین و یا ساکنین بناهای اطراف بناهای تاریخی معترض هستند که چرا میراث در برخی موارد برای اشخاص و ارگان های خاص این ضوابط و مقررات را اجرا نمی کند و تنها برای اقشار ضعیف و یا عادی جامعه این قوانین را به مرحله اجرا در می آورد که این خود جای سوال دارد که مسئولان میراث باید پاسخگوی آن باشند.
سازه بنای تاریخی مهرور در آستانه تخریب بوده است
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: وقتی یک بنای تاریخی تخریب می شود باید پرسید آیا میراث فرهنگی به تعهدات خود که در قبال این بنای تاریخی داشته عمل کرده است ؟
سید مجتبی عراقی زاده با بیان اینکه تخریب این بنای تاریخی احتمالا ناشی از مشکل سازه و فرسودگی بنا بوده است، عنوان کرد: بنایی که ظرف مدت یک ساعت بر اثر نشت آب ویران می شود یقینا مشکل سازه ای داشته است که طی سالهای گذشته به آن رسیدگی نشده و امروز در آستانه تخریب بوده است.
وی با بیان اینکه شواهد حاکی از آن است که هیچ گونه اقدامات مرمتی در جهت بازسازی و نگهداری این بنای تاریخی انجام نشده است، تصریح کرد: ترکیدگی یک لوله مگر در ظرف یک ساعت چقدر می تواند به یک بنا آسیب برساند که آن را به کلی ویران و با خاک یکسان نماید.
وی با بیان اینکه نمی توان با اظهار نظر های غیر کارشناسی تخریب این بنا را بر گردن یک ارگان انداخت، بیان داشت: شرکت آب نیز مدعی این است که شرکت گاز به دلیل عدم رعایت حریم لوله آب، این زمینه را فراهم کرده که بستر زیرین این لوله خالی شود و در نهایت منجر به ترکیدگی لوله آب شود.
عراقی زاده گفت: اگر بر اساس اظهار نظرات کارشناسانه شرکت آب و فاضلاب به تنهایی مقصر این قضیه باشد پاسخگو خواهیم بود.
ساکنین بنای تاریخی مهرور سرگردان شدند
تخریب این بنای تاریخی باعث این شده که مستاجر 21 ساله این بنای تاریخی نیز بی خانمان شود و ضرر و زیان های زیادی را متحمل شود و مسئولان امر نیز با بحث بر سر اینکه چه کسی مقصر این قضیه است همان باید پاسخگو باشد تا کنون هیچ اقدامی برای رفع مشکل این بنا و ساکنان آن انجام ندادهاند.
مستاجر خانه تاریخی خانه مهرور در گفتگو با مهر با اشاره به اینکه مدت 21 سال است که در این خانه مستاجر هستم، گفت: از یک ماه گذشته زیرزمین این بنا رطوبت برداشته بود که به همین دلیل طی تماس با صاحب ملک ( در مشهد) قرار شد به سازمان میراث فرهنگی مراجعه کنم.
علی خسروی تاکید کرد: در مراجعه به میراث فرهنگی، مسئولان این نهاد گفتند که نامه بنویسید که 22 دی ماه مسئولان این نهاد برای تهیه عکس به منزل آمدند و پس از آن دیگر هیچ اقدامی از جانب آنها صورت نپذیرفت.
وی با اشاره مشکلات انشعابات آب این بنا نیز گفت: در مراجعه به اداره آب و فاضلاب و با حضور کارشناس این اداره، مشکل برطرف شد ولی در حال حاضر به دلیل ترکیدگی لوله آب این خانه به کلی تخریب شده است.
خسروی با بیان اینکه تمامی زندگی من بر اثر تخریب خانه به کلی از بین رفته است، یادآور شد: در حال حاضر خانواده من در منزل آشنایان ساکن هستند و با توجه به اینکه کارگر ساختمانی هستم قدرت تهیه مکان و وسائل لازم برای زندگی را ندارم و تنها اداره آب و فاضلاب گفته است به مدت یک هفته اسکان خانواده مرا متقبل می شود.
غلامرضا مهر آور، یکی از مجاروان بنای تاریخی مهرور نیز با تاکید بر اینکه بر اثر ترکیدگی لوله و نشت آب به خانه مسکونی من نیز خساراتی وارد کرده است، گفت: خانه تاریخی مهرور باید هرچه زودتر تخریب شود در غیراین صورت خسارات بیشتری برجا خواهد گذاشت.
وی عنوان کرد: اگر این بنا به صورت کامل ویران نشود و نشت آب به منازل مسکونی مجاور خسارت بیشتری وارد کند احتمال فرو ریختن منازل آنها نیز وجود دارد.
تعلل میراث فرهنگی در مرمت بنا عامل اصلی تخریب خانه مهرور است
یکی از ورثه این بنای تاریخی نیز به خبرنگار مهر گفت: خانه تاریخی مهرور به دلیل تعلل مسئولان میراث فرهنگی تخریب شده است.
مرضیه مهرور با اشاره به مراجعه مکرر خود به این نهاد برای بازسازی و یا خرید کامل ملک توسط سازمان میراث فرهنگی افزود: میراث فرهنگی در پاسخ به پیگیریهای ما، بازسازی مشترک این بنا را با پرداخت 50 درصد هزینه ها متقبل شد.
مهرور مساحت تقریبی این بنای تاریخی را بیش از 350 مترمربع عنوان کرد و افزود: سازمان میراث فرهنگی برای خرید این بنای تاریخی تنها 25 میلیون تومان پیشنهاد داد.
وی گفت: ورثه این بنا قادر به بازسازی این بنای قدیمی نبودند و این بنای تاریخی چون باید بر اساس ضوابط میراث فرهنگی ساخته می شد ما تمایلی برای ساخت و همچنین قادر به صرف هزینه های هنگفت برای بازسازی نبودیم.
اینکه مسئولان میراث فرهنگی برای این خانه و این قبیل خانه ها که در شهر بیرجند و استان خراسان جنوبی کم نیستند چه می خواهد انجام دهد آن هم در استانی که روی گسل های زلزله قرار دارد و اگر امروز با ترکیدگی لوله آب یکی از آنها ویران شد شاید فردا با لرزش زمین تخریب و جان عده ای انسان به خطر بیفتند کسی پاسخگو نیست.
امیدواریم مسئولان امر اگر امروز به فکر این میراث ملی نیستند حداقل به فکر انسانهایی باشند که در این بناها سکونت دارند.
................................
گزارش و عکس : فاطمه زیراچی
نظر شما