دریاچه ارومیه جان می گیرد/ رهاسازی یک میلیارد مترمکعب آب

به گزارش خبرنگار مهر، هر چند بر اساس اعلام کارشناسان محیط زیست و منابع آبی کشور این دریاچه برای عبور از بحران کم آبی و خشکی، سالانه 3 میلیارد مترمکعب آب نیاز دارد و رهاسازی یک میلیارد مترمکعب آب ذخیره شده در پشت سدهای استان بخش کوچکی از نیاز این تامین می کند ولی این اقدام می تواند بارقه های امید را برای نجات این تالاب ارزشمند در پی داشته باشد.

از سال آبی 75 - 74 تا کنون رقم های ارتفاعی سطح تراز آب دریاچه ارومیه سیر نزولی پیدا کرده و در طول سالهای اخیر آب دریاچه بالاتر از شش متر کاهش داشته است که نیاز به یک عزم ملی و منطقه‌ای برای نجات این اکوسیستم با ارزش و بحران زده است.

بنا بر تحقیقات انجام شده از 12 سال پیش تا کنون نمودار تراز آب پارک ملی دریاچه ارومیه رو به پایین است و مطالعات مدیریت زیست بوم حوضه آبریز دریاچه ارومیه که با همکاری بانک جهانی به اتمام رسیده، نشان می‌دهد دریاچه ارومیه به عنوان دومین دریاچه شور جهان تا کمتر از 20 سال آینده با بحران شدیدی مواجه می شود.

پارک ملی دریاچه ارومیه با ویژگیهای خاص خود بعد از دریاچه شور بحر المیت در دنیا به عنوان دومین دریاچه شور و بزرگ در جهان به شمار می رود، این دریاچه به عنوان بزرگترین تالاب دایمی با دارا بودن 102 جزیره بزرگ و کوچک در استان قابلیت های زیادی را در دل خود جای داده است.

مساحت این دریاچه بیش از 570 هزار هکتار است. با به خطر افتادن وضعیت این دریاچه علاوه بر تهدیدات زیست محیطی استان، حیات گونه های با ارزش و نادر کشور از جمله گوزن زرد ایرانی و... نیز به خطر خواهد افتاد.

در سالهای اخیر در پی بروز این بحران نشستها، همایشها، کارگروههای متعددی با حضور مقامات ارشد کشوری و استانی برای یافتن راه حلی برای نجات دریاچه ارومیه برگزار و مصوباتی زیادی ازجمله انتقال آب از سایر حوزه ها، اصلاح سیستم آبیاری سنتی، بارورسازی ابرها و... نیز به تصویب رسید که برخی از این طرح ها گام های ابتدایی اجرایی شدن را طی می کنندولی هنوز دریاچه ارومیه همچنان با بحران کم آبی دست و پنجه نرم می کند.

این مشکل موجب شده است معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا امروز و دیروز (8 اسفند) راههای برون رفت از این بحران را بار دیگر با معاون امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی، مدیران و کارشناسان آب منطقه ای، محیط زیست و جهاد کشاورزی استانهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه مرور کنند.

تامین آب مورد نیاز دریاچه ارومیه 

در جلسه کارگروه دریاچه ارومیه که با حضور معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا ، معاون عمرانی استاندار آذربایجان غربی و مدیران آب منطقه ای، جهاد کشاورزی و محیط زیست استانهای آذربایجان غربی، شرقی و کردستان در مهاباد برگزار شد آخرین نتایج مطالعات علمی محققان و اساتید مراکز دانشگاهی در خصوص عوامل موثر در وضعیت دریاچه ارومیه مورد بحث و بررسی قرار گرفت .

بررسی سیستم اقلیمی موثر در حوضه دریاچه ارومیه، بررسی تغییرات دما درچند سال اخیرو اثرات تبخیر برروی دریاچه، وضعیت بارشها در یک دوره بلند مدت، آخرین نتایج مطالعات بارورسازی ابرها وانتقال آب از حوزه های همجوار به همراه طرح ساماندهی انهار سنتی و رودخانه های ورودی به دریاچه در این جلسه 3 ساعته بررسی شد.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در ادامه این جلسه گفت: تامین آب مورد نیاز دریاچه ارومیه از برنامه های اولویت دار وزارت نیرو است که در این زمینه 3 برنامه اجرایی کوتاه، میان و درازمدت در دست اجرا و تدوین است.

محمدرضا عطار زاده لایروبی انهار، ساماندهی چاههای غیر مجاز، تغییر الگوی کشت و بهینه سازی مصرف آب از جمله طرح های کوتاه مدت پیش بینی شده است که برنامه اجرایی آنها در حال انجام است.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در بازدید از تالاب یادگارلوی نقده نیز گفت: تامین نیازهای زیست محیطی تالابهای حاشیه دریاچه ارومیه از وظایف تکلیفی وزارت نیرو است و با هماهنگی های ایجاد شده با سازمان محیط زیست آب مورد نیاز تالابهای حوضه دریاچه ارومیه تامین می شود .

عطار زاده افزود: دریاچه ارومیه از مباحث محوری وزارت نیرو است و برای اجرای راهکارهای موثر در حل معضل کم آبی این زیست بوم تمامی تلاشهای خود را انجام می دهیم .

کاهش 15 درصدی بارندگیها در کشور

معاون وزیر نیرودر ادامه اظهار داشت: با وجود افزایش نسبی بارشها در سال آبی امسال ،‌متوسط بارندگی در 5 ماه اول سال آبی در مقایسه با دوره درازمدت 34 ساله 15 درصد کاهش دارد و باید منابع آب موجود را به نوعی مدیریت شود تا آب کافی برای تمامی بخشها استفاده شود.

وی با بیان اینکه تغییرات اقلیم منطقه ای در وضعیت بحرانی دریاچه موثر است گفت: از متخصصین و صاحبنظران در زمینه مباحث علمی برای تدوین برنامه منسجم مدیریت منابع آب حوضه آبریز دریاچه ارومیه در جلسات و کمیسیون های ویژه دریاچه ارومیه استفاده می کنیم .

معاون عمرانی استاندار آذربایجان غربی نیز کارگروه دریاچه ارومیه گفت: در یاچه ارومیه ریشه در فرهنگ و تاریخ مردم آذربایجان غربی دارد و احیاء دوباره آن اولویت اصلی مدیران ارشد استانی است.

جواد محمودی با اشاره به اقدامات مهم دولت در تشکیل ستاد ملی مدیریت دریاچه ارومیه افزود: نجات دریاچه ارومیه نیازمند عزم ملی است و در این زمینه نیز دولت و مسئولین اجرایی گامهای مهمی را برداشته اند.

73 میلیون مترمکعب نیاز آبی تالابهای دریاچه ارومیه

معاون عمرانی استاندار آذربایجان غربی همچنین در جریان بازدید معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا از تالابهای یادگارلو و درگه سنگی در جنوب دریاچه ارومیه گفت: 73 میلیون مترمکعب آب نیاز سالانه تالابهای اقماری دریاچه ارومیه است و با توجه به وضعیت ذخایر آب در پشت سدهای منطقه تامین آن امکان پذیراست.

وی افزود: حفاظت از زیست بومهای طبیعی و حیات وحش پارک ملی دریاچه ارومیه در اولویت برنامه های مدیران اجرایی استان است و در این زمینه نیز اقدامات اساسی درحفاظت و آبرسانی به جزایر و تالابهای دریاچه ارومیه انجام شده است.

رها سازی یک میلیارد مترمکعب آب به دریاچه ارومیه

معاون امور استاندار آذربایجان غربی همچنین در جریان بازدید معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا از تالابهای یادگارلو و درگه سنگی در حاشیه دریاچه ارومیه گفت: امسال میزان آب رهاسازی شده از سدها برای دریاچه ارومیه در مقایسه با سال گذشته 4 برابر افزایش یافته است و تا پایان 3 ماهه نخست سال 91 نزدیک به یک میلیارد مترمکعب آب به دریاچه سرریز می شود.

وی با بیان اینکه در جلسات کارگروه دریاچه ارومیه راهکارها و برنامه های موثر در وضعیت دریاچه بررسی و تصمیم گیری می شود افزود: لایروبی مصب رودخانه های ورودی به این دریاچه و بارورسازی ابرها در جلسات کارگروه به عنوان برنامه های کوتاه مدت و زود بازده توافق شده است و عملیات اجرایی این پروژه ها از سال آینده در حوضه آبریز دریاچه ارومیه آغاز می شود.

پارک ملی دریاچه ارومیه با ویژگیهای خاص خود بعد از دریاچه شور بحر المیت در دنیا به عنوان دومین دریاچه شور و بزرگ در جهان به شمار می رود، این دریاچه به عنوان بزرگترین تالاب دایمی با دارا بودن 102 جزیره بزرگ و کوچک در استان قابلیتهای زیادی را در دل خود جای داده است.

--------------------

گزارش از سکینه اسمی