بناهای ساسانی ـ اسلامی مدفون درزیرجاده بیشاپور/ لزوم ایجادمسیرجایگزین

به گزارش خبرنگار مهر، بیشاپور یکی از شهرهای باستانی ایران در 25 کیلومتری غرب کازرون است که در زمان ساسانیان ساخته شده، بیشاپور با 200 هکتار وسعت از شهرهای مهم آن زمان بوده و اهمیت ارتباطی داشته، این شهر از قدیمی ترین شهرهایی بوده که تاریخچه ساخت آن به صورت مکتوب در سنگ نوشته ای موجود است.

این شهر دارای طراحی و مهندسی ویژه آن روزگار بوده و در کتابهای تاریخی نام این شهر با عنوانهای بیشاپور، بیشابور، به شاپور، بیشاور و "به اندیوشاپور" ضبط شده است.

شهر بیشاپور مرکز ایالت و کوره اردشیر خوره بوده و تا قرن هفتم هجری آباد و مسکونی محسوب می شده اما پس از آن ویران شده که البته گنجینه ای از آثار ارزشمند ساسانی مانند معبد آناهیتا به شمار می رود.

بیشاپور به سال 266 میلادی و به دستور شاپور اول ساخته شده است، پس از پیروزی شاپور بر والرین امپراتور روم، وی دستور داد که در ناحیه ای خوش آب و هوا بر سر راه تخت جمشید به تیسفون شهری بنا کنند و نام خود را بر این شهر نهاد.

شهر بیشاپور با روش مهندسی یونانیان که توسط هیپوداموس ابداع شده بود در زمینی مستطیلی به گونه ای طراحی شده که چهار دروازه و دو خیابان آن یکدیگر را قطع می کردند.

این شهر را می توان در ردیف بزرگترین شهرهای دوره ساسانی دانست که با زیباترین و ثروتمندترین شهرهای دنیای متمدن آن روزگار، مانند انطاکیه و بیزانس، شهرهای زیبای روم شرقی، رقابت داشته و به حق می توان این مجموعه تاریخی را تخت جمشید عصر ساسانی به شماره آورد.

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: در زیر جاده فعلی که از شهر تاریخی بیشاپور می گذرد بناها و آثار باستانی متعددی از دوران ساسانی و اسلامی نهفته در حالیکه روزانه تعداد قابل توجهی از اتومبیلها از روی این آثار پرارزش تردد می کنند.

محسن عباسپور افزود: از جمله اسنادی که می توان با تکیه به آن از وجود آثار در زیر جاده فعلی خبر داد، کشف سردیس گچی در فاصله سه متری از جاده فعلی در اوایل دهه 80 بود، سردیسی که گفته می شد مربوط به دوره اسلامی است و از نمونه های نادر در نوع خود محسوب می شود.

وی ادامه داد: از دیگر بناهایی که بخشی از آنها بیرون از خاک و مابقی آنها در زیر جاده فعلی بیشاپور قرار دارند می توان به برج و باروهای شهر بیشاپور و همچنین ادامه کاخ والرین اشاره کرد.

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان اظهار داشت: علاوه بر اینها در طول حدود یک کیلومتری که این جاده از روی آثار بیشاپور می گذرد چندین اثر کشف نشده دیگری نیز وجود دارد که همچنان در لایه های پایین خاک فشار کامیونها و خودروها را تحمل می کنند.

وی با اشاره به اقدامات جدید در این شهر تاریخی بیان کرد: به تازگی اقداماتی برای جاده سازی در منطقه بیشاپور آغاز شده که چنانچه این اقدامات به جای تعریض و یا دوباره آسفالت کردن مسیر به سمت ریشه کن کردن اصلی مشکل پیش برود و به دنبال احداث جاده ای جایگزین برای مسیر فعلی باشد هم آثار پرارزش شهر تاریخی بیشاپور حفظ خواهند شد و هم مردم و اهالی در تردد روزانه خود از این محور دچار مشکل نمی شوند.

عباسپور گفت: در غیر اینصورت چنانچه جاده سازیها و عملیات آسفالت ریزی متوجه محور فعلی باشد، به طور حتم صدمات بیشتری را به آثار موجود در زیر خاک وارد خواهد کرد.

وی اظهار داشت: آثار موجود در شهر بیشاپور علاوه بر آنکه از لحاظ مطالعه مربوط به دوران ساسانیان پرارزش محسوب می شوند به لحاظ مطالعات باستان شناسی برای چگونگی ورود اسلام به ایران نیز حائز اهمیت است زیرا به عنوان مثال در فاصله 70متری از همین جاده و در چند قدمی معبد آناهیتا، بقایای یکی از قدیمی ترین مراکز فراگیری علوم اسلامی را داریم بنایی که در آن به راحتی می توان خطوط اسلامی و آیات قرآنی را مشاهده کرد.

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان با بیان اینکه علاوه بر این مدرسه اسلامی چند حمام دوره اسلامی و بنای دیگری موسوم به دارالحکومه در محدوده 200هکتاری بیشاپور قرار دارد، افزود: این بناها همگی در اوایل دوران ورود اسلام به ایران احداث شده اند و از طریق آنها می توان به چگونگی ورود فرهنگ اسلامی به معماری ایرانی دست یافت بنابراین شهر بیشاپور نه تنها به لحاظ مطالعات دوران ساسانی بلکه به لحاظ مطالعات شیوه پذیرش اسلام در ایران نیز حائز اهمیت است.

وی ادامه داد: باتوجه به شواهد موجود همچون کشف سردیس گچی و چند سند دیگر، به احتمال قریب به یقین در زیر آسفالت فعلی که از روی شهر بیشاپور می گذرد آثار اسلامی دیگری موجود است که رهاسازی آنها از زیرخاک می تواند کمک شایان توجهی به مطالعات باستان شناسی در این زمینه کند.

عباسپور افزود:علاوه بر اینها عبور جاده فعلی از روی شهر تاریخی بیشاپور باعث شده که این شهر از موهبت ثبت در فهرست آثار جهانی باز ماند و درصورتیکه مسئولان ذی ربط نسبت به احداث جاده جایگزین که طرح آن نیز آماده شده اقدام کنند بدون شک هم کمک شایانی به این مجموعه خواهند کرد و هم مشکلات تردد اهالی را حل خواهند کرد.