به گزارش خبرنگار مهر، زراعت در زیراشکوب درختان از قدیم الایام ریشه در تأمین معیشت سنتی وابسته به جنگل و باورهای نادرست اجتماعی جوامع محلی ساکن در رویشگاه های جنگلی داشته و متأسفانه در میان دولتمردان همه دولت ها گذشته هیچگاه نگاه جامع نگرانه ای به طراحی چیدمان توسعه و برخورداری این مناطق از سهم اشتغال های غیر وابسته به منابع طبیعی وجود نداشته و همچنان معیشت سنتی دامداری و کشاورزی سایه خود را بر سر این جنگل های ارزشمند گسترانیده است.
پیامد این بی توجهی ها، نزدیک شدن جنگل های کشورمان به آستانه تخریب و تهدید جدی تنوع زیستی گیاهی و جانوری و وقوع پدیده فاجعه بار بیابان زایی در این مناطق است. در حقیقت همین کارکردهای زیست محیطی و تأثیر غیرقابل کتمان جنگل ها در نفوذ و ذخیره آب در سفره های زیرزمینی، جلوگیری از فرسایش خاک و انباشته شدن رسوبات در پشت سدهای بزرگ بوده که در قوانین و مقررات منابع طبیعی کشور، هر نوع واگذاری جنگل ها مطلقاً ممنوع اعلام شده و حفاظت و پاسداری از آنها در رأس وظایف و مأموریت های سازمان جنگل ها قرار گرفته و تمامی دستگاه ها و نهادهای دولتی ملزم و مکلف به همکاری در صیانت از این منابع حیاتی کشور شده اند.
منابع ارزشمندی که بدون شک در هیچ زمانی چون امروز، این گونه شکننده و با تهدیدهای طبیعی مثل تغییر اقلیم و خشکسالی های پی در پی و تهدیدهای انسان ساز از قبیل زراعت در زیراشکوب، چرای مفرط دام، قطع جنگل، طغیان آفات و بیماری ها، آتش سوزی ها، ریزگردها، رها سازی زباله و پروژه های عمرانی مخرب مواجه نبوده اند.
اما خبرهای رسیده از منطقه جنگلی فلارد واقع در شهرستان لردگان در چهار محال و بختیاری گواه آن است که برخی از عالی ترین مقامات اجرایی منطقه به بهانه حمایت از جوامع محلی، مأموران منابع طبیعی را تحت فشار قرار داده و در این شرایط حساس و شکننده، در برابر تجاوز به عرصه های جنگلی برای زراعت غیرقانونی در زیراشکوب درختان سکوت کرده که سبب ترویج بی قانونی دربین جوامع محلی و دست اندازی های بیشتر متجاوزان به جنگل های منطقه می شود.
یک فعال محیط زیست در این باره می گوید: منطقه فلارد یکی از بهترین رویشگاه های جنگلی استان چهار محال و بختیاری بوده که با تلاش و زحمات شبانه روزی مأموران منابع طبیعی، کمترین تجاوزات و تخریب در جنگل های آن رخ داده و نسبت به دیگر مناطق جنگلی لردگان از وضعیت نسبتاً بهتری برخوردار است.
هومان خاکپور اضافه می کند: انتظار می رود مقامات اجرایی منطقه به جای چراغ سبز نشان دادن و حمایت های غیر قانونی از برخی متجاوزان فرصت طلب در منطقه، براساس وظایف ذاتی و تکالیف قانونی نهاد مربوطه، در این شرایط حساس از مأموران منابع طبیعی پشتیبانی و مانع گسترش تجاوزات سودجویانه به جنگل های منطقه شوند.
به گفته او، قطعاً پشتیبانی های قانونی آن مقامات از مأموران منابع طبیعی و حضور قانون محور و آینده نگرانه در منطقه، می تواند به شایعات تحریک کننده این متجاوزان فرصت طلب در روستاهای منطقه پایان داده و تا دیر نشده آنان را برای تن دادن به قانون تشویق کرده و از ورود خسارت های جبران ناپذیر به جنگل های این منطقه و سایر روستاهای لردگان جلوگیری کنند.
به اعتقاد خاکپور، راهکار برون رفت از چالش های اقتصادی و اشتغال زایی منطقه به هیچ عنوان هزینه کردن غیراصولی و نادانسته سرمایه های طبیعی نیست بلکه باید نهادهای اجرایی مؤثر در حوزه معیشت مردم، ملزم به انجام تکالیف و وظایف قانونی خود در راستای ایجاد فرصت های اشتغال سازگار با طبیعت در منطقه شده و با بهره گیری از ظرفیت های حقیقی اشتغال زایی در زمینه های گردشگری طبیعی، کشاورزی نوین، کشت گیاهان دارویی صنعتی و توسعه صنایع سازگار، انتظارات به حق مردم منطقه پاسخ داده شود.
از سوی دیگر در نخستین همایش ملی حقوق محیط زیست و منابع طبیعی زاگرس که پنجشنبه گذشته با حضور فعالان و صاحب نظران حوزه محیط زیست در خرم آباد برگزار شد دکتر مجید مخدوم استاد برجسته محیط زیست اعلام کرد: سالانه 63 هزار هکتار از جنگل های زاگرس و شمال کشور ازبین می رود که مهمترین عامل این تخریب ها حرص و آز مردم و نه نیاز آنهاست.
به هر حال به نظر می رسد با روند کنونی تخریب جنگلها در شمال و به ویژه غرب کشور از سویی و کم لطفی مسئولان محلی نسبت به این منابع ارزشمند از سو ی دیگر اگر مسئولان سازمان جنگلها و مراتع هم از این گونه تجاوزات به عرصه های طبیعی چشم پوشی کنند طی چند سال آینده نابودی جنگلها شتاب فزاینده ای می یابد اگرچه به اعتقاد اساتید این حوزه در کنار نظارت مسئولان، آموزش مردم و فرهنگ سازی توسط انجمن های مردمی فعال در حوزه محیط زیست نقش مهمتری در کاهش تخریب منابع طبیعی دارد.
نظر شما