آينده فلسفه براي كودكان در ايران روشن است

به گزارش خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر"  خانم الهام عبدي در گزارش خود آورده است : تابستان امسال فرصتي داشتم تا به ايران سفر كنم تا با كساني كه فلسفه براي كودكان را در ايران گسترش مي دهند، ديداري داشته باشم. اولين ديدارم با "صفا صفائيان" بود. وي تهيه كننده برنامه اي يكساعته در راديو جوان است. همانطور كه از عنوان اين برنامه  برمي آمد: "من فكر مي كنم پس وجود دارم" ، او سعي مي كند به برخي اهداف فلسفه براي كودكان جامعه عمل بپوشاند؛ چرا كه كودكان در ايران ياد نمي گيرد كه فكر كنند؛ آموزگار در صحبت هاي خود همه چيز را به آنها مي دهد. از ديگر مسئوليت هاي وي مي توان به برقراري يك پايگاه اينترنتي تازه و تعليم برخي آموزگاران براي تدريس فلسفه براي كودكان اشاره كرد. درديداري كه با يكديگرداشتيم، روش ليپمن به طور كامل براي او توضيح داده شد. "صفائيان" اشاره كرد كه در پايان ماه آگوست به انگلستان سفر كرده بود تا مطالعات دكتراي خود را ادامه دهد و در آنجا با "رابرت فيشر" نيز ديداري داشت. وي همچنين در همايش فلسفه براي كودكان آكسفورد نيز شركت كرده بود و در همايش فلسفه آموزش اسكاتلند نيز ثبت نام كرده است. "صفائيان" اميدواراست درباره ريشه هاي فلسفه براي كودكان در فرهنگ ايران تحقيق و بررسي كرده، مقاله هايي ترجمه كند و در زمينه فلسفه براي كودكان فعاليت هاي بيشتري انجام دهد.

در ديدار بعدي با دبير گروه دين و انديشه خبرگزاري "مهر" ، "مريم صفايي" مترجم خبرگزاري،" امير حسين اصغري" محقق بنياد فلسفه ملاصدرا، " حسين كاجي" خبرنگار گروه دين و انديشه كه در رشته فلسفه تحصيل كرده و علاقمند به گسترش فلسفه براي كودكان است ، و "سعيد ناجي" روزنامه نگارو پژوهشگر پژوهشگاه فرهنگ و مطالعات علوم انساني  كه دو مصاحبه با دكتر" ليپمن" و" آن مارگارت شارپ" انجام داده  در خبرگزاري "مهر" ملاقات داشتم.

فلسفه براي كودكان مفهوم نسبتاً تازه اي در ايران است و تمام اين افراد فلسفه براي كودكان را از طريق اينترنت شناخته اند. از آنجا كه اكثر آنها دانش آموخته فلسفه هستند، هدفشان اين است كه فلسفه را از تئوري به عمل تبديل كنند. از اين روي، توجه اصلي ما به روند آموزش در ايران و تعييراتي متمركز شد كه مي توان در نظام آموزشي كنوني به وجود آورد. من توضيح دادم كه تغييرات در جامعه از تغيير كودكان در مدارس ناشي مي شود كه بحث درباره موضوعاتي همچون احترام گذاشتن به ديگران و يا دموكراسي را مي توان از طريق فلسفه براي كودكان دنبال كرد.علاوه بر اين "سعيد ناجي" كه شش سال است تحقيق و نوشتن درباره فلسفه براي كودكان را آغاز كرده گفت : در ابتدا هيچ كس به اين موضوع توجه نمي كرد. در شرايطي كه وي معتقد است اين برنامه موثر خواهد بود و او كارش را ادامه مي دهد.

خانم عبدي در ادامه گزارش خود  درباره گفت وگو با اعضاي گروه دين و انديشه خبرگزاري "مهر" آورده است : يكي از موضوعاتي كه ما درباره آن صحبت كرديم ترجمه كتابهاي درسي فلسفه براي كودكان بود. اين امر مورد توافق همه بود كه كودكان ايراني ممكن است با برخي واژه ها و موضوعات فرعي نا آشنا باشند. به منظور اين كه كتابهاي درسي فلسفه براي كودكان مطابق با فرهنگ ايراني باشد، يك گروه مترجم بايد تغييرات جزئي را اعمال كنند و "مريم صفايي" در پيوستن به اين گروه علاقه نشان داد.

در اين نشست توضيح داده شد كه پس از اين كه كودكان با كتابهاي درسي فلسفه براي كودكان آشنا شدند، آموزگاران بايد بتوانند از ادبيات فارسي در اين راستا بهره بگيرند. دبير گروه دين و انديشه خبرگزاري "مهر" مثالهايي را از اشعار فارسي ارائه كرد كه مفاهيم فلسفي دارند. آقاي "كاجي" اشاره كرد كه 80 درصد ايرانيان اعتقاد دارند كه آموزگاران قابل اعتمادترين قشر جامعه هستند، بنابراين ترويج و گسترش فلسفه براي كودكان و اضافه كردن كتابهاي فلسفي به برنامه درسي كار دشواري نيست. علاوه براين ، "امير حسين اصغري" كه اعتقاد دارد فلسفه براي كودكان نه تنها مي توانند تعييرات مثبتي ايجاد كند بلكه روش خوبي براي  مطالعه و بحث كردن نيز هست. وي توسط مدير يك دبيرستان در آلباني دعوت به همكاري شده بود.

خبرگزاري "مهر" در حال ترويج و گسترش فلسفه براي كودكان از طريق چاپ كتابي است كه دربرگيرنده تمام مصاحبه ها و مطالبي است كه توسط  همكاران اين خبرگزاري به فارسي ترجمه شده است. افراد ديگري نيز در چنين زمينه اي فعاليت مي كنند كه من موفق به ديدار آنها نشدم، اما به آثارشان در اين نشست اشاره شد. در ميان اين افراد مي توان به " مصطفي ملكيان" كه در زمينه فلسفه اخلاق ، فلسفه دين ، و معرفت شناسي  تحقيق مي كند  و ديگر آموزگاران در بنياد فلسفه ملاصدرا كه روش "متيو ليپمن" را در پيش گرفته اند اشاره كرد. من با "منصور مرعشي" كه دانشجوي دوره دكترا دانشگاه اهواز است تلفني گفت و گو كردم وي رساله دكتراي خود را با استفاده از روش ليزا و دانش آموزان راهنمايي مي نويسد. همچنين در دانشگاه اهواز دكتر "صفايي مقدم" و دكتر "باقري" كه در استراليا به فلسفه براي كودكان آشنا شدند درحال ترويج و گسترش اين برنامه هستند.

از اين كه با افراد بسياري ملاقات كرده كه واقعاً به فلسفه براي كودكان علاقه دارند بسيار تحت تاثير قرار گرفتم. در آن زمان احساس كردم كه فلسفه براي كودكان در ايران نيازمند كمي مساعدت است. اين افراد تمام تلاش خود را براي گسترش اين برنامه به اميد تعليم و تربيت نسل آينده به به كار گرفته اند. از آنجا كه براي ايرانيان سفر به ايالات متحده براي شركت درهمايش ها بسيار دشوار است، درخواست شده است كه برخي از اين همايش ها در كشوهاي ديگري همچون بلغارستان، اكراين، تركيه يا دبي برگزار شود. با تلاش اين افراد و حمايت موسسه پيشرفت فلسفه براي كودكان، من آينده روشني را براي فلسفه كودكان در ايران مي بينم.

الهام عبدي آموزگار تربيت بدني در ليوسنگستون است و اكنون در حال اتمام دوره فوق ليسانس فلسفه براي كودكان است.