به گزارش خبرنگار مهر، هر چند با ماشینی شدن عصر حاضر و درگیریهای مردم برای گذران زندگی مردم را از برخی آداب و رسوم و آیینهای محلی دور کرده و دغدغه نشستن غبار فراموشی بر برخی رسوم زیبا را دوچندان کرده اما به لطف پایبندی برخی از مردم به این مراسم همچنان این آئین ها که می تواند پیوند دهنده روابط انسانی نیز باشد پابرجاست.
مراسم پنجاه بدر یکی از این آیینها و شاید مهمترین آنها برای حاجتخواهی ازخداوند برای بارش باران است که تنها به قزوینی ها تعلق دارد.
این آیین در بعدازظهر امروز نوزدهم اردیبهشت برگزار می شود و قزوینیها بویژه ساکنان محله های قدیمی در مصلای قدیمی شهر که در میان باغستانهای سنتی محصور شده است، گردهم جمع می شوند.
مصلی، آب انباری در خیابان "راه ری" واقع در جنوب شهر قزوین است که اطراف مصلی را باغ های منطقه محصور کرده که مردم با حضور در آنها ضمن نیایش به درگاه خدواند مراسمی مشابه سیزده بدر را در ابعادی کوچکتر برگزار می کنند.
نادر محمدی معاون گردشگری اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: مراسم سنتی " پنجاه به در" یكی از اصیل ترین آیین های قزوین است كه مردم این استان باورهای عمیقی برای شركت در آن دارند.
وی افزود: هر سال حدود هشت هزار نفر از مردم استان به منظور شركت در مراسم " پنجاه به در" در شهر قزوین حضور می یابند و این مراسم به نوعی سپاسگزاری و نیز درخواست مردم از خداوند برای نزول باران است.
محمدی بیان كرد: اگر از روز نخست سال تا پنجاهمین روز آن نزول باران فراوان باشد؛ مردم در آیین " پنجاه به در" نماز شكر به جا می آورند و چنانچه باران نباریده باشد مردم با دعا و نیایش و اقامه نماز باران از خدا طلب باران می کنند.
معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی استان قزوین یادآرشد: اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تلاش می کند تا از مراسم " پنجاه به در" در راستای معرفی مهد تمدن و تاریخ كشور استفاده شود لذا علاوه بر انعكاس این برنامه در رسانه های تصویری و مكتوب، با برپایی چادرهای اطلاع رسانی و توزیع اقلام تبلیغاتی جاذبه های گردشگری قزوین را به اهالی این استان و نیز سایر گردشگران حاضر در این مراسم معرفی خواهد کرد.
گشت و گذار با خوردن غذاهایی سنتی
خوردن غذاهایی از جمله آش رشته و دُیماج ( پیشغذایی محلی که مخلوطی از نان خردشده، پنیر، سبزی، گردو، کشمش و سیر است) و انواع تنقلاتی چون آجیل و شیرینی باقی مانده از عید، بخشی از رسوم پنجاه بدر در قزوین است.
مراسم سنتی پنجاه بدر چیزی شبیه همان سیزده به در است که البته به آن اندازه شناخته شده نیست اما در میان مردم قزوین هنوز هم پابرجاست و قزوینی ها در این روز که به عبارتی پنجاهمین روز از سال جدید است، از خانه بیرون می زنند و به دامان طبیعت می روند تا از خداوند به خاطر نعمت هایش تشکر کنند و در واقع پنجاه بدر رسم دینی، آیینی است که هم با باورهای مذهبی مردم و هم با اعتقادات آیینی و سنتی شان سروکار دارد.
این مراسم در بهترین روز فصل بهار از لحاظ آب و هوایی برگزار میشود و در واقع تجدید پیوندی دوباره با طبیعت است اما بیش از هر چیز به نظر می رسد ریشه ای تاریخی داشته باشد که عمر آن به دوران پیش از اسلام هم می رسد.
محمد مهدی رضاپور کارشناس میراث فرهنگی هم در این باره می گوید: از گذشته های دور مردم قزوین در نوزدهمین روز از ماه دوم سال جدید که برابر با پنجاهمین روز سال است در راستای اجرای یک مراسم آئینی به مصلای شهر می روند و در این مکان با خداوند راز و نیاز می کنند.
وی افزود: اگر تا آن روز از سال باران خوبی آمده باشد مردم در مصلی نماز شکر هم بجای می آورند و از خداوند به خاطر نزول باران رحمت سپاسگزاری می کنند اما اگر سال کم بارانی باشد نماز استسقاء به جای می آورند و طلب باران رحمت می کنند.
سلیمه رجبی یکی از بانوان قزوینی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: مردم قزوین در آئین سنتی و قدیمی "پنجاه بدر" و به پاس بارش های بهاری، این روز را در طبیعت سپری می کنند که خوردن غذاهایی از جمله آش رشته و دُیماج هم که پیشغذایی محلی و مخلوطی از نان خردشده، پنیر، سبزی، گردو، کشمش و سیر است و تنقلاتی چون آجیل و شیرینی باقی مانده از عید، بخشی از رسوم پنجاه بدر در قزوین بشمار می رود.
یکی دیگر از بانوان قزوینی در این باره به خبرنگار مهر گفت: این مراسم از گذشتگان به ارث رسیده و ما هرساله در اردیبهشت ماه به همراه اکثر افراد فامیل و خویشاوندان با درست کردن عصرانه به طبیعت می رویم تا هم روحیه تازه کنیم و هم بخاطر نعمتهای الهی بویژه باران بهاری شکرگزار خدا باشیم.
زهره فلاح می گوید: این مراسم بهانه ای برای صله رحم نیز هست و در ایام سال بدلیل مشغله های فراوان کمتر فرصتی برای حضور خانواده ها در کنار هم فراهم می شود لذا از این مراسم استقبال می کنیم و همه ساله آن را بدون هیچ وقفه ای انجام می دهیم و نشاط آن هم موجب قرابت بیشتر فامیل و تقویت روابط خانوادگی می شود.
وی افزود: خوردن هندوانه، آجیل مشگل گشا و میوه نیز در این روز مرسوم است و بسیاری از کسانی که به پنجاه بدر می روند آش رشته نیز درست می کنند و با خود به باغ و دشت و دمن می برند و حال و هوای دیگری پیدا می کنند.
گفته می شود مردم قزوین با برگزاری این مراسم عمق رفاقت، صمیمیت و میهمان دوستی خود را که تا پنجاه روز بعد از عید نیز ادامه دارد به رخ می کشند و با تداوم این مراسم درصدد ترویج فرهنگی اصیل ایرانی و تقویت رفاقت و خویشاوندی و صله رحم هستند.
حضور خیل عظیم خانواده ها در سرسبزی باغها و دشتهای طبیعی قزوین چشم اندازهای زیبایی خلق می کند و تصاویر به یادماندنی را در تاریخ این منطقه ثبت می کند.
آيين مذهبي " پنجاه به در"، بعدازظهر امروز جمعه نوزدهم ارديبهشت نیز مانند سنوات گذشته ماه در محل مصلي شهر قزوين به پاس تشکر ازنعمات الهی از جمله بارش باران برپا مي شود که امیدواریم بخشهای تفریحی و گشت و گذار و خوراکی های آن بر فضای معنوی نیایش غلبه نکند و با برنامه ریزی مناسب بتوان در کنار حفظ محتوا و ارزشهای اصیل این مراسم مذهبی به نشاط و شادابی خانواده ها هم کمک کرد.
نظر شما