به گزارش خبرنگار مهر، در حالی که این روزها معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با چالش های مختلفی رو به رو است و مسایلی چون کمبود بودجه در زمینههای تئاتر و موسیقی، بیسرانجامی ارکسترهای ملی و سمفونیک، انتقادهایی به وضعیت محتوایی برخی آثار که به تعطیلی و لغو برخی اجراهای تئاتری و موسیقایی منجر میشود و ... به عنوان گرههایی ناگشوده در بیش از یک سال فعالیت دولت یازدهم بروز و ظهور دارند، علی مرادخانی معاون هنری وزارت ارشاد در سفری بدون هیچ شفافیت رسانه ای به آمریکا می رود.
وی که قرارست 11 آبان به ایران بازگردد در این سفر علی ترابی مدیرعامل انجمن موسیقی ایران وابسته به ارشاد را با خود برده است و البته نکته قابل توجه این است که پیروز ارجمند مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد به عنوان نفر اول مدیریت موسیقی این وزارتخانه نفرِ غایب سفر است.
و اما از آنجا که برخلاف معاونت هنری وزارت ارشاد و یا آن بخش از بدنه دولت که این سفر را تدارک دیده که اعتقادی به پاسخگویی و شفافیت اطلاع رسانی ندارند، طرف آمریکایی در این باره سکوت نکرده و ابتکار رسانه ای را به دست گرفته است و اخبار این سفر و حتی جزئیات و حاشیه های سیاسی آن در آن سوی آب ها منتشر می شود.
خبر اصلی این بوده است که یک هیات از مقامات ایرانی هفته پیش دیداری از آمریکا داشتند که در آن با شماری از رهبران شرکت های بزرگ و یک نماینده ارشد از وزارت امور خارجه آمریکا که در نشست تجاری پیتسبورگ در روز سه شنبه حضور داشت، ملاقات کردند.
این سفر نادر تنها چند روز پس از این رخ داد که یک نشست تجاری پرسرو صدا با تمرکز بر حضور ایران در لندن برگزار شد. ایران هنوز تحت تحریم های اقتصادی بین المللی قرار دارد و شماری از کارشناسان سیاست خارجی می گویند چنین رویدادهایی به تضعیف تحریم ها و تضعیف اهرم های آمریکا در مذاکرات هسته ای منجر می شود.
حسین موسویان و علی مرادخانی در آمریکا
پایگاه آمریکایی «فری بیکن» در خبری مدعی شد در سفری که هیات ایرانی به سرپرستی معاون هنری وزیر ارشاد به آمریکا داشته، هیچ تعامل هنری انجام نشده و برنامه اصلی، رایزنی حسین موسویان با مقامات آمریکایی بوده است. حسین موسویان عضو پیشین هیئت مذاکرهکننده اتمی ایران است که با همراهمی فرزین پیروزپی در هفتمین نشست تجاری پیتسبورگ حضور داشته اند. البته نام مهدی فریدزاده نیز به عنوان فرد ایرانی حاضر در این سفر نیز برده شده است. سایت فری بیکن سمت وی را از انجمن بین المللی تعامل برای فرهنگ ایرانی آورده است.
گرگ سالیوان، هماهنگکننده و مشاور ارشد ارتباطات استراتژیک وزارت خارجه آمریکا با ایران نیز در این نشست حضور داشته است. به گفته رسانه های خارجی، در این نشست گرگ سالیوان در مورد دیپلماسی فرهنگی سخنرانی کرده و سپس تریبون را به علی مرادخانی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران داده است.
سالیوان همچنین در هتل «فرمونت» در پیتسبورگ با مقامات ایرانی دیدار کرده است.
واکنش سخنگوی وزارت خارجه آمریکا
و اما این خبر تا حدی برای آمریکایی ها مهم بود که واکنش ماری هارف سخنگوی وزارت خارجه آمریکا را به دنبال داشت و او در توئیتر خود در واکنش به گزارش «فریبیکن» نوشت: این سفر هیچ ارتباطی به مسائل تجاری نداشته و هیچ چیز مشکوکی در مورد تبلیغ روابط فرهنگی و مردمی که کلا این ملاقات درمورد آن بوده وجود ندارد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در جای دیگر اشاره می کند: ما هرگز نه آگاهی داشتیم و نه تایید میکنیم که صحبتی خارج از بحث درباره همکاریهای فرهنگی در این نشست مطرح شده باشد. فهم ما این است که سفر آقای مرادخانی به منظور بحث درباره همکاری احتمالی بین مرکز سمفونی ارکستر پیتسبورگ و ارکستر سمفونیک تهران بوده است.
مذاکره با ارکستر سمفونیک آمریکا انجام نشد
از سوی دیگر سایت «فری بیکن» مطلبی از سیمین کورتیس سازماندهنده کنفرانس تجاری که او نیز در نشست پیتسبورگ حاضر بود نوشته است. وی موضوع تبادل فرهنگی بین مرکز سمفونیک پیتسبورگ و تهران را رد کرد و گفت: هیات ایرانی دیداری با ارکستر سمفونیک پیتسبورگ نداشت و طرح همکاری بین دو ارکستر در ماه مارس متوقف شده است. این سفر درباره سمفونی نبود و مقامات وزارت خارجه آمریکا آگاه بودند که سفر مذکور (برای گفتگو درباره همکاری دو سمفونی) به تعویق افتاده بود... حتی ما ابتدا با وزارت خارجه در این باره صحبت کردیم اما به تعویق افتاد.
وی که به عنوان رییس انستیتو آمریکایی خاورمیانه در پیتسبورگ فعالیت می کند، افزود که با وزارت خارجه آمریکا برای سفر هیات ایرانی هماهنگی کرده بود.
کورتیس با بیان اینکه تعامل بین هیات ایرانی و جامعه تجاری بسیار محدود بود، گفت: معاون وزیر فرهنگ ایران در میزی نشسته و نظارهگر کنفرانس بود و ارتباطی با تاجران حاضر برقرار نکرد و ما نیز هیچ ملاقات خاصی ترتیب ندادیم و ما فقط میخواستیم که آنها در این نشست باشند.
علی آلفونه عضو ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی در باره این نشست گفت ملاقات پیتسبورگ به نظر می رسد تلاشی از سوی موسویان برای «بسیج جامعه تجاری آمریکا به عنوان گروه فشاری است که بتواند منجر به برداشته شدن نظام تحریم وضع شده از سوی آمریکا شود».
آلفونه گفت: انگیزه جمهوری اسلامی برای شرکت در این کنفرانس قابل درک است. حسین موسویان که دیپلماتی متبحر است، مشتاق است تا این پیام را به جامعه تجاری آمریکا برساند که درهای ایران به روی همکاری های تجاری باز است.
این تحلیلگر اما در جای دیگر اشاره کرد: حضور هیاتی از سوی جمهوری اسلامی در پیتسبورگ قطعا کمکی به تقویت قدرت چانهزنی آمریکا در مذاکرات هستهای نمیکند و دولت با اجازه حضور هیاتی از ایران در آمریکا، سیگنال غلطی به دیگران میدهد.
وزارت امور خارجه آمریکا که گفته است نقشی در سازمان دهی این سفر به جز فراهم کردن ویزاها برای این هیات نداشته، گفت این دیدار برای حمایت از دیپلماسی فرهنگی صورت گرفته است.
عنوان این کنفرانس «رشد تجاری بین آمریکا و خاورمیانه» بود و از نظر رسمی در آن چهرههای رده بالا از وزرای کشورهای خاورمیانه، آمریکا و نیز تصمیم گیران شرکتهای بزرگ جهانی شرکت داشتند تا بر افزایش فرصتهای تجاری بین آمریکا و کشورهای خاورمیانه تمرکز کنند.
این نشست در زمینه انرژی، فناوری و موضوعات پزشکی به بررسی پرداخت و حامیان مالی این کنفرانس شرکتهای PhRMA, Comcast (CMCSA), Marcellus Shale و شرکت Westinghouse که در زمینه انرژی هستهای فعالیت میکند، بودند.
به گزارش مهر، حال جای سوال دارد که این سفر در شرایط فعلی چه ضرورتی داشت، چه بخش از مسایل و مشکلات فرهنگی کشورمان در این سفر حل و فصل میشود، در اولویتهای فرهنگی کشور و همچنین دیپلماسی خارجی ایران این سفر چه جایگاه و اهمیتی داشت، آیا این سفر برای ایجاد پوششی فرهنگی برای یک فعالیت سیاسی بوده است و سوال مهم تر اینکه چرا این سفر باید در سکوت خبری انجام گیرد در حالیکه برای طرف آمریکایی اطلاع رسانی آن به عنوان یک برگ برنده و به منظور ایجاد چالش برای کشورمان استفاده شده است.
از نگاه سایت فری بیکن نزدیک به کنگره آمریکا این سفر ارتباط محکمی با تعاملات فرهنگی نداشته و برنامه اصلی رایزنی موسویان با مقامات آمریکایی بوده است.