به گزارش خبرنگار مهر، آهو یکی از حیوانات بومی ایران است که در دشت بردسیر زندگی می کند. دشت بردسیر در استان کرمان یکی از دشتهای پرورش آهوی ایرانی بوده و طرحهای مطالعاتی در این خصوص در حال انجام است.
این آهو که بسیار شبیه غزال ایرانی است جبیر نام دارد و بسیار ظریف و زیباست و به خوبی خود را با زندگی در کویر و مناطق گرم وفق داده و تکثیر یافته است. گستره زندگی این حیوان از هند تا پاکستان و ایران است.
اما این حیوان زیبا که کوچکتر از غزال ایرانی است به رغم توانمندیهای حیرت آورش این روزها در دستان شکارچیان و تنگناهای خشکسالی گرفتار شده است.
مرگ از جبیر سبقت گرفت
این حیوان به آب بسیار کمی نیاز دارد و بیشتر آب مورد نیازش را از گیاهان کویری تامین می کند و کمتر به آب به صورت مستقیم نیاز دارد و می تواند روزها اینگونه زندگی کند و آب بدنش را تامین کند اما خشکسالی آنچنان به این حیوان در استان کرمان فشار آورده است که حتی گیاهی هم برای تامین آب بدنش وجود ندارد به همین دلیل شاهد مهاجرتهای منطقه ای این حیوان در طبیعت استان کرمان هستیم.
جبیر یکی از تندروترین حیوانات گیاهخوار در طبیعت ایران است . جبیر توان رسیدن به سرعت ۸۰ کیلومتر در ساعت را دارد .
محمد احمدی زاده، فعال محیط زیست از وضعیت کنونی این حیوان به خصوص در برخی از مناطق استان بسیار نگران است.
وی در گفتگو با مهر اظهارداشت: این روزها خبرهای متعددی از شکار این حیوان بی پناه در طبیعت کرمان می شنویم و چه افراد بومی و چه شکارچیان غیر بومی این حیوان زیبا را در تیررس خود می بینند.
زنده گیری حیوان توسط عشایر و روستاییان
احمدی زاده افزود: زنده گیری این حیوان بارها در استان کرمان دیده شده است آخرین بار مردم یک روستا در هفته گذشته به ناگاه این جانور در معرض انقراض را در کوچه های روستا دیدند که این مورد به محیط بانان خبر داده شد و محیط بانان حیوان را زنده گیری و مورد رسیدگی قرار دادند.
وی گفت: بارها موارد زنده گیری و نگهداری این حیوان در منازل مسکونی دیده شده است که بسیار دردآور است حتی عشایر نیز به زنده گیری این حیوان روی آورده اند .
وی افزود: جبیر به هیچ عنوان غزال ایرانی نیست و تفاوتهای بسیاری با آهوی ایرانی دارد، هر دو جنس نر و ماده شاخ دارند و جثه آن کوچیکتر و البته بسیار سخت جان تر است و سرعت بیشتری از آهوی ایرانی دارد.
این حیوان در شرق استان کرمان تقریبا منقرض شده است و حداکثر ۱۰ تا ۱۵ راس از این حیوان در شرق کرمان دیده می شود
وی ادامه داد: روزگاری این حیوان در کرمان به وفور یافت می شد اما هم اکنون بیشترین جمعیت این حیوان در مناطق محافظت شده یافت می شود که در بهترین حالت در این مناطق که حیوان مورد حمایت است حداکثر ۴۰۰ راس وجود دارد اما در کمال تعجب محل اصلی زندگی که کویر است تقریبا عاری از وجود جبیر شده است بطوریکه این حیوان در شرق استان کرمان تقریبا منقرض شده و حداکثر ۱۰ تا ۱۵ راس از این حیوان در شرق کرمان دیده می شود.
وی گفت: باید برای حفاظت از این حیوان فکری کرد . شکارچیان غیر مجاز همیشه به فکر شکار این حیوان هستند و شاهد شکار این حیوان توسط این افراد هستیم بطوریکه با وجود غیر قانونی بودن شکار در کرمان اما قوچ و جبیر در تیررس افراد سوء استفاده کننده قرار دارند و این نگران کننده است. در کنار شکارچیان، خشکسالی در طبیعت کرمان به خصوص در شرق کرمان نیز بسیار جدی است در نتیجه گیاه و آبی برای زندگی این حیوان وجود ندارد.
وی افزود: در بسیاری از عشیره ها این حیوان زنده گیری می شود از سوی دیگر گرگها، کراکال، یوزها و پلنگها نیز در کمین این حیوان هستند و خشکسالی نیز از سوی دیگر بر این حیوان فشار آورده است.
جبیر در معرض انقراض است
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش استان کرمان در گفتگو با مهر اظهارداشت: جبیر یکی از گونه های بومی استان کرمان است که دارای ارزش بسیار بالایی در طبیعت است و تلاشهای گسترده ای برای حفاظت از این حیوان صورت گرفته است.
منصور پور سینا ادامه داد: باید جلوی کاهش جمعیت این حیوان در طبیعت کرمان گرفته شود که دلیل اصلی کاهش جمعیت نیز خشکسالی و شکار بی رویه و دخالت های انسانی در محیط زیست است.
پور سینا تأکید کرد: شاهد تداخل محل زندگی این حیوان با انسان هستیم در واقع این تداخل ها در خصوص سایر حیوانات نیز دیده می شود دلیل آن هم این است که انسان هر روز بیشتر به محیط زندگی حیوانات نزدیک می شوند.
تداخل در چرخه زندگی یوز و پلنگ
وی فعالیتهای دامی، کشاورزی و معدنی را مهمترین دلایل تخریب محیط زندگی این حیوان اعلام کرد که باید فکری برای کنترل این تهدیدها کرد.
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش استان کرمان ادامه داد: بیشترین کاهش جمعیت جبیر در شرق کرمان دیده می شود که برای توقف این وضعیت نیاز به آگاهی بخشی به جوامع محلی داریم زیرا مردم بومی در صورتیکه اهمیت وجود این حیوان را بدانند نه تنها آن را شکار نمی کنند بلکه برای تکثیر حیوان نیز همکاری می کنند.
مردم محلی باید آگاه شوند
وی گفت: ما به شدت با شکارچیان برخورد می کنیم و درصورتیکه گزارشی در این خصوص دریافت شود حتما براساس قانون پیگیری می کنیم و فرد خاطی مجازات می شود.
وی ادامه داد: روزگاری این حیوان به سادگی در طبیعت دیده می شد اما هم اکنون انگشت شمار شده است.
گزارش: اسما محمودی
نظر شما