«برنامه درسی در ایران؛ فاصله نظر و عمل» بررسی می‌شود

در سیزدهمین همایش سالانه انجمن مطالعات برنامه درسی ایران که ۳۱ اردیبهشت‌ماه در دانشگاه تربیت مدرس برگزار می‌شود، موضوع «برنامه درسی در ایران؛ فاصله نظر و عمل» بررسی می‌شود.

به گزارش خبرنگار مهر، برنامه درسی به عنوان یک حوزه علمی، از شاخه‌های علوم تربیتی است که با وجود نوپا بودن و سابقه تاریخی اندک، از بعد مباحث نظری یکی از چالش‌زاترین حوزه‌ها در رشته علوم تربیتی است.

تاکنون در ادبیات علمی این عرصه، سه برداشت متفاوت از برنامه درسی طرح شده است: برخی برنامه درسی را به منزله یک سند مدون تلقی کرده‌اند. عده‌ای دیگر برنامه درسی را به عنوان یک نظام در نظر گرفته‌اند و شماری دیگر از برنامه درسی در مقام یک حوزه مطالعاتی یاد کرده‌اند. بر اساس هر کدام از این سه برداشت، برنامه درسی به صورت‌بندی، پیش‌بینی و سازمان‌دهی فعالیت‌های آموزشی و پرورشی در حیطه یادگیری می‌پردازد؛ به عبارت دیگر باید گفت برنامه درسی اموری هم‌چون تدوین، اجرا و ارزش‌یابی فعالیت‌های آموزشی و پرورشی را بر عهده دارد.

از سوی دیگر وقتی به مناسبات بین «نظر» و «عمل» در عرصه تعلیم و تربیت توجه می‌شود، شکاف بین این دو، از جمله مشکلات پربسامدی است که فرصت‌های پرشماری را می‌سوزاند و ظرفیت‌های زیادی را راکد نگاه می‌دارد. چنین شکافی به بیان ساده، گاه بدین معناست که میان آن‌چه در حوزه نظر، ارائه یا پذیرفته می‌شود و آن‌چه بدان عمل می‌شود یا نتیجه عمل به محتوای نظریه است، یک‌سانی وجود ندارد. بنابراین چنین شکافی در معنای خاص کلمه در دو مقام مطرح است: نخست شکافی که میان محتوای نظریه تربیتی و عمل تربیتی بروز می‌کند و دوم شکافی که میان این محتوا با ثمر و نتیجه‌ای که از عمل کردن به نظریه به‌دست می‌آید، نمودار می‌شود. در هر صورت، مراد از شکاف بین نظر و عمل گاه به این معناست که عالم، علم خویش را به کار نگیرد و گاه از این قرار است که نظریه یا نظرورزی‌ها، قابلیت عملی‌شدن نداشته باشند یا این امکان، بسیار تنگ و بسته بروز یابد.

سیزدهمین همایش سالانه انجمن مطالعات برنامه درسی ایران که با موضوع «برنامه درسی در ایران؛ فاصله نظر و عمل» برگزار می‌شود، این معضل را در لایه‌ها و ابعادی هم‌چون اسناد سیاست‌گذاری، تدوین برنامه‌های درسی و اجرای برنامه‌های درسی بازکاوی می‌کند.

این همایش سالانه، ۳۱ اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۴ در دانشگاه تربیت مدرس برگزار می‌شود. همایش «برنامه درسی در ایران؛ فاصله نظر و عمل» به کوشش انجمن مطالعات برنامه درسی ایران و با هم‌کاری دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه تهران، دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه تبریز، دانشگاه شیراز، دانشگاه جامع علمی کاربردی، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه شهید رجایی، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشگاه هرمزگان و دانشگاه بوعلی سینا برگزار می‌شود.

دبیری علمی این همایش را دکتر محمود مهرمحمدی، استاد دانشگاه تربیت مدرس و سرپرست دانشگاه فرهنگیان برعهده دارد و دکتر جواد حاتمی، دانشیار دانشگاه تربیت مدرس دبیر اجرایی این گردهمایی علمی است.

محورهای فراخوان مقاله این همایش به شرح زیر است:

الف) فاصله نظر و عمل در اسناد سیاست‌گذاری

سند تحول بنیادین در آموزش‌وپرورش

برنامه درسی ملی

سایر اسناد مرتبط با موضوع

ب) فاصله نظر و عمل در تدوین برنامه‌های درسی

برنامه‌های مربوط به دوره‌های تحصیلی

برنامه‌های مربوط به موضوعات یا مواد درسی

ج) فاصله نظر و عمل در اجرای برنامه‌های درسی

عاملیت کارکنان ستادی

عاملیت مدیران آموزشی

عاملیت معلمان