ضعف دراصول فقه ویژگی مشترک جریان های تکفیری است/حدیث گرایی افراطی

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام حامد کاشانی، شامگاه سه شنبه در همایش«بررسی جریان تحجرگرایی دینی در جهان اسلام» که در تالار همایش های بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی برگزار شد به معرفی و بررسی شیوه تحلیل مبانی دینی در میان اندیشه های تحجرگرایانه پرداخت و اظهار کرد: جریان های افراطی و تحجرگرایانه در جهن اسلام  چه در میان شیعیان و چه غیر آن ها شباهت ها و افتراق هایی دارد.

وی ویژگی مشترک جریان های تکفیری را ضعف در اصول فقه دانست و افزود: وقتی در آموزش فقه به اصول آن توجهی نشود کیفیت بحث های علمی کاهش یافته و افرادی که اصول فقه را نیاموخته باشند در استدلال های فقهی دچار سطحی نگری می شوند.

این استاد حوزه و دانشگاه مثال هایی از نحوه استدلال کردن وهابیان را بیان کرد و گفت: وهابیان که خوراک فکری گروه های تکفیری و سلفی را تأمین می کنند با توجه نکردن به اصول فقه دچار سطحی نگری شده اند.

وی مباحث سطحی نگرانه مطرح شده از طرف وهابیان و حتی گروه های متحجر شیعی را حاصل سهل اندیشی و دقت نکردن در بحث عنوان کرد و افزود: حدیث گرایان در جریان های افراطی غیرشیعه تعقل را حرام می دانند و به همین دلیل آیاتی را که برای خداوند جسمیت قائل شده اند، پذیرفته و خداوند را دارای جسم معرفی می کنند.

حجت الاسلام کاشانی با بیان اینکه افراط گرایان با ساده انگاری الفاظ قرآن کریم را می سنجند، ادامه داد: در قرآن کریم آیاتی وجود دارد که برای نشان دادن قدرت و سیطره خداوند در هستی، دستان خداوند را بالاتر و قدرتمندتر از همه مخلوقات معرفی می کند و این گروه ها با سطحی نگری به این گونه آیات نگریسته و از آن تعبیر به جسمیت خداوند می کنند.

حدیث گرایی افراطی

وی به بررسی جریان انحرافی در میان برخی از مذاهب پرداخت و گفت: جریان انحرافی در حدیث گرایی راه افراط را پیش گرفته و حتی احادیثی را محدثان بزرگ رد کرده اند به عنوان سندی برای صدور احکام فقهی خود بیان می کنند.

حجت الاسلام کاشانی با بیان اینکه گسترش تحجر در جامعه روند رشد و اصلاح را متوقف می سازد، گفت: متحجران غالبان قدرت تعمق در دین و استنباط و فهم احکام شریعت را نداشته و همواره اسیر قالب های حوادث می شوند و نمی توانند از صورت ظاهری حوادث بگذرند و به مبانی و خمیرمایه های رخدادهای اجتماعی دست یابند.

وی ادامه داد: متحجران دربرابر مقتضیات زمان انعطاف پذیر نیستند و بر حفظ قالب های کهن و برداشت از روبنای دین اصرار می ورزند که این امر باعث  توقف رشد اجتماعی و انزوای قشر متحجر می شود.

ارتباط عملی هزارساله شیعه و سنی

حجت الاسلام کاشانی به سخنان برخی متحجران که به گفت و گوی میان مذاهب اسلامی و بحث تقریب مذاهب انتقاد کرده و آن را مربوط به 50 سال اخیر می داند، اشاره کرد و گفت: بیش از هزار سال است که علمای شیعه و سنی مراوده علمی داشته و حتی در تأیید یا رد یکدیگر کتاب نوشته اند.

وی به شرح علامه حلی بر کتاب ابن حاجت دانشمند اهل سنت اشاره کرد و گفت: این کتاب علامه تا سال ها در مدارس سنی مذهب به عنوان یک منبع درسی مورد استفاده قرار می گرفت.

استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: این کثیر مفسر مشهور اهل سنت است که در کتب خود بارها به شیعیان می تازد و همین فرد خانه شیخ مفید را محل رفت و آمد عالمان اهل سنت معرفی می کند و همین نمونه هایی برای اثبات مرواده علمی میان شیعیان و سنیان در هزار سال پیش است.

وی به بهره گیری علامه طبرسی از تفسیر کشاف زمخشری اشاره کرد و گفت: علامه مجلسی در مقدمه جوامع الجامع خود می گوید که به دلیل اینکه در تفسیر جامع البیان خود از عظمت کشاف زمخشری بهره نبرده است، جوامع الجامع را نگاشته است و سایه این کتاب تفسیری اهل سنت در تمام صفحات تفسیر جوامع الجامع مشاهده می شود.

حجت الاسلام کاشانی با تأکید بر اینکه ادب اختلاف میان شیعه و سنی سابقه بسیار بیشتر از 50 سال دارد، گفت: امروز در موقعیتی مواجهیم که اهل سنت به سادگی به سمت جریان های تکفیری جذب می شوند و در این وضعیت به رخ کشیدن اختلافات هیچ سودی برای مسلمانان ندارد.