به گزارش خبرگزاري مهر، اخلاق اسلامى اخلاقى دينى است كه همه ويژگيها و امتيازات يك نظام اخلاقى دينى را شامل مي شود، از آنجا كه هر نظام اخلاقى دينى، متكى بر وحى است اين ويژگى موجب مي شود كه راهنمايىهاى اخلاقى آن مصون از خطا باشد.
احكام اخلاقى در حقيقت بيانگر راههاى تحقق كمال انسان هستند، به اين معنا كه هر دستور يا رهنمود اخلاقى در واقع بيان مى كند كه اگر فلان فعل را انجام دهيم به كمال وجودى خود نزديكتر خواهيم شد.
اخلاق دينى ضامن اجرايى قوى درونى و هميشگى دارد، انسان مؤمن با اعتقاد به وجود خداوند و باور به معاد تعهد بيشترى براي اجراى احكام اخلاقى دارد.
اخلاق دينى از طريق جهان بينى دينى در جان انسان مؤمن تحكيم مىشود، در جهان بينى دينى همه عالم هدفدار آفريده شده و به سوى غايتى حكيمانه در حركت است و انسان مؤمن با انجام وظايف اخلاقى خويش، خود را با نظام هستى هماهنگ مى كند و به سوى سرانجامى ارزشمند و مطمئن سوق مي يابد.
در اين ميان اخلاق اسلامي به طور اخص، تمام عرصه هاى حيات را در بر مى گيرد. برخى از اديان جهان نظام اخلاقى خود را به تنظيم بخشى از روابط انسان محدود كرده اند اين ويژگى تكليف اخلاقى افراد را در عرصه هاى ديگر روشن نمي كند . در حالى كه اسلام به تمام ابعاد وجودى انسان توجه داشته و همه روابط انساني را تحت پوشش هدايت اخلاقى خود دارد.
يكى از ويژگيهاى اخلاق اسلامى، قابليت تطبيق آن با شرايط زمانى و مكانى مختلف است . اين ويژگى از برجسته ترين جنبه هاى اخلاق اسلامى است چرا كه هر نظام اخلاقى در صورتى پاينده و برقرار مى ماند كه به نيازهاى اخلاقى انسان بهتر پاسخ دهد.
از آنجا كه اخلاق اسلامى معطوف به نيازهاى اخلاقى انسان است، ثابت و پايدار بوده و چون طى زمانى طولانى توسط معصومين با شرايط مختلف اجتماعى و تاريخى تطبيق شده است، وجه انعطاف پذير ظواهر و مظاهر آن نيز شناسايى شده بنابراين به خوبي پاسخگوى نيازهاي انسان در همه زمانها و جوامع خواهد بود .
از ويژگيهاى اخلاق اسلامى اين است كه مسير رشد اخلاقى را بر همه انسانها به طور مساوى هموار مي كند، اين ويژگى ناشى از انسان شناسى اسلامى و تربيت اسلامى است . در تربيت اسلامى شرايط سنى، محيطى و معرفتى افراد در نظر است و پاداش و كيفر هر فرد به تناسب شرايط او تعيين مي شود، تناسب پاداش و كيفر با شرايط هر فرد موجب مىشود، انسان هرگز از حركت به سوى كمال باز نايستد .
انسان مسلمان و با ايمان هرگز شرايط سنى خود را بهانه اى براى سستى در مسير كمال قرار دهد و البته هيچ فرد مسلمانى نبايد فقدان امكانات و ابزار مادى را بهانه كرده، تكاليف اخلاقى و شرعى خود را ترك كند. در نظام فقهى و اخلاقى اسلام ، هر فرد در هر شرايطى تكليف خاصي بر عهده دارد و اصول مباني اسلامي اين امكان را در اختيار همگان قرار داده تا به سوى كمال حركت كنند .
در مورد منابع اخلاق اسلامي بايد گفت كه اين منابع غنى و گسترده هستند، برجسته ترين اين منابع قرآن كريم است، قرآن سرچشمه زاينده معارف اخلاقى است كه شرايط و چگونگى تطبيق معارف كلى اخلاقى اسلام بر موقعيتهاى مختلف زندگى فردى و اجتماعى را آموزش مى دهد.
اخلاق اسلامي اخلاق الهي، اخلاق اجتماعي و اخلاق فردي را شامل مي شود . اخلاق الهي مواردي چون رابطه انسان با خدا، معرفت خدا، ايمان و عبادت را شامل مي شود، اخلاق اجتماعي نيز مواردي مانند زهد و تواضع بوده و اخلاق فردي نيز خودشناسي و حقيقت جويي را شامل مي شود .
آنچه در اخلاق اسلامي بيش از هر چيز اهميت دارد خير و سعادت اخروى است كه نصيب انسان مي شود . رسيدن به اين درجه از كمال تنها با انجام اعمالى محقق مي شود كه با نفس متعالى انسان هماهنگي دارد .
نظر شما