به شروط ۹ گانه رهبری در خصوص برجام عمل می کردیم وضع بهتری داشتیم

فؤاد ایزدی در گفتگو با خبرنگار مهر، پیرامون بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب در خصوص نقض برجام و بدعهدی از طرف آمریکا اظهار داشت: نکات مهمی در صحبت های رهبری بود و اولین آن نکته این بود که ببینیم هدف مذاکرات هسته ای ما چه بود؟ هدف مذاکرات لغو تحریم ها بود. ایشان فرمودند مسئولین مذاکره کننده هم به شخص رهبری و هم به مردم گفتند که تحریم‌ها لغو می شود ولی اینطور نشد.

استاد دانشگاه تهران افزود: چون آن هدف اصلی اتفاق نیفتاده، دوستان در وزارت خارجه دارند صورت مسئله را پاک می کنند و یک صورت مسئله جدید را مطرح می کنند مبنی بر این که از ابتدا ما به دنبال لغو تحریم ها نبودیم بلکه به دنبال حق غنی سازی خود بودیم، این منحرف کردن اصل داستان است.

ایزدی با بیان اینکه هیچ جای برجام نگفته که ایران حق غنی سازی دارد، ادامه داد: مسئله ای که در برجام آمده این است که در فلان بازه زمانی، ایران می تواند تا ۵ درصد غنی سازی داشته باشد البته ما نیازی هم به گفتن آمریکایی ها یا دیگر طرف های غربی مبنی بر اینکه حق غنی سازی داریم یا نه، نداریم چون عضو NPT هستیم و بر اساس بند ۴ آن از حق غنی‌سازی برخورداریم.

وی گفت: اینکه می گویند رفتیم تا حق غنی سازی را به ما بدهند این یک داستان انحرافی است چرا که آمریکایی ها به ما حق غنی سازی را هنوز هم نداده اند و همان طور که گفتم ما اصالتا به دلیل عضویت در NPT از این حق برخوردار هستیم و باید این را بگویم که ما از ابتدا حق غنی سازی را از آنها نمی خواستیم بلکه خواسته ما لغو تحریم ها بود.

کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: در پاراگراف اول تفاهم نامه ژنو فرمولی داشتیم که می گفت ایران در حوزه هسته ای محدودیت بپذیرد، تحریم های آن لغو می شود. بخشی از این اتفاق در توافق نهایی برجام رخ داد ولی در عمل آنچه روی کاغذ اتفاق افتاد را نمی بینیم.

وی با بیان اینکه لغو تحریم ها آنطور که باید اتفاق می افتاد، رخ نداد افزود: اینکه می گویند تحریم ها به تدریج لغو می شود نکته دومی است که در صحبت های رهبری هم دیدیم ایشان به این موضوع اشاره داشتند و باید بگویم که داستان بر سر این نبود که به تدریج چیزی بخواهد درست شود بلکه مسئله این بود که تحریم ها به طور کامل و یکجا لغو شود.

استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: این موضوع لغو تدریجی تحریم ها،  هم یکی از خطوط قرمز بود و هم در نامه رهبری بیان شده بود که گفته شده زمانی که ایران تعهداتش را عمل کرد آقای اوباما نامه بنویسد و تحریم ها را لغو کند ولی تا کنون نه نامه ای آمده و نه امضایی از آقای اوباما.

ایزدی ادامه داد: بنابراین بحث تدریجی لغو تحریم ها بحث غلطی است و اینکه گفته می شود شما صبر داشته باشید، گفته غلطی است چرا که شما یک سال که هیچی، ده سال هم صبر کنید این موضوع حل شدنی نیست مثلا «یوتل» که نقل و انتقالات ارزی است را آمریکایی ها به بهانه قطعنامه ۱۸۳۳ در سال ۲۰۰۸ به روی ایران بستند و الان اگر تحریم های هسته ای باید برداشته شود در کنار آن یوتل هم باید به روی ما باز شود.

کارشناس مسائل بین الملل افزود: وزارت دارایی آمریکا در سال ۲۰۰۸ در بیانیه رسمی که داد یوتل را به روی ما بست و الان هم باید بیانیه رسمی بدهند تا آن باز شود اما اینها این کار را نمی کنند و این یک نمونه دیگر از نقض برجام است.

وی تصریح کرد: اینکه می گویند این کار زمان بر است، ادبیات درستی نیست و مشکل اصلی ما پیدا کردن مشتری های از دست داده مان نیست بلکه مشکل اصلی در مسائل مالی و بانکی بود که حل نشده چون آمریکایی ها در خصوص آن نقض برجام کرده اند.

استاد دانشگاه تهران ادامه داد: بر اساس متن برجام، ایران باید به پول ها و دارایی های خود در سراسر جهان دسترسی داشته باشد اما آیا ما به پول ها و دارایی های بلوکه شده خود دسترسی داریم و آیا پول فروش نفت را می توانیم به راحتی به کشور بیاوریم؟ بنابراین این مشکلات هنوز حل نشده است.

ایزدی با بیان اینکه قرار بر این بود بعد از برجام تحریم دیگری نداشته باشیم و طرف مقابل اخلالی در تجارت ایران ایجاد نکند، اظهار داشت: دیدیم کنگره آمریکا قانون ویزایی را مطرح کرد و برای تجاری که به ایران می آیند مشکلاتی را به وجود آوردند.

کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: متاسفانه مشکلی که داریم این است که در برابر نقض برجام طرف مقابل توجیه های زیادی را مطرح می کنیم یعنی کاری که سخنگوی وزارت خارجه آمریکا باید توضیح دهد که چرا مکررا نقض برجام می کنند را عده ای در داخل برای آنها انجام می دهند.

وی افزود: نکته سوم بیانات رهبری این بود که ایران برجام را مشروط پذیرفت و آن شروط ۹ گانه رهبری بود که به آن توجهی نشد که اگر نسبت به آن شروط توجه لازم را می داشتند الان در شرایط بهتری قرار داشتیم.

کارشناس مسائل هسته ای تصریح کرد: باید به نامه رهبری و شروطی که فرموده بودند رجوع کنیم، همچنین قانون مجلس که گفته بود در صورت نقض برجام طرف مقابل، ما باید روند اجرای برجام را متوقف کنیم این اتفاق هم نیفتاد،  مجلس باید در این حوزه بیشتر فعال و راهگشا باشد که هنوز چنین چیزی را از آنها ندیده ایم، نقض برجام هم باید به صورت رسمی اعلام شود ولی تاکنون بیشتر توجیه نقض برجام را دیده ایم.

کارشناس مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: قدم آخر اینکه با توجه به تجربه ای که از برجام داریم باید یک بازبینی کنیم که آمریکا چگونه موجودی است. چرا که عده ای در داخل کشور بودند که می گفتند ما با آمریکایی ها مذاکره کنیم یکسری امتیازاتی را به آنها بدهیم و در نهایت مشکلات مان را حل کنیم.

وی ادامه داد: اما امروز ما نه تنها امتیازات زیادی را به آنها دادیم بلکه آنقدر هم مذاکره با آنها داشتیم که رکورد زدیم ولی همچنان مشکلات اصلی سر جای خودش باقی است.

کارشناس مسائل سیاسی تاکید کرد: آن افراد باید امروز تحلیل های اشتباه خودشان را بپذیرند و از طرفی دیگر ما باید نسبت به آمریکا به یک اجماع داخلی در کشور برسیم.

ایزدی با بیان اینکه ما به یک بازبینی ریشه ای در سیاست خارجی نیاز داریم افزود: حوزه سیاست خارجی را نباید وارد بحث های سیاسی و جناحی داخلی کنیم و آن را ابزاری برای رقابت های انتخاباتی داخل کشور کنیم چراکه حوزه سیاست خارجی مربوط به امنیت ملی کشور است.

کارشناس مسائل بین الملل در پایان تصریح کرد: فکر می کنم صحبت های اخیر رهبری هم در حقیقت تبیین کننده این ادبیات بود و در واقع اگر این مسیر را اصلاح کنیم قابلیت کمتر ضربه زدن به منافع ملی کشور به وجود می آید و اگر همان مسیر قبلی را برویم قطعا مشکلات بیشتری پیش خواهد آمد.