خبرگزاری مهر، گروه بین الملل-پیمان یزدانی: در حدود یک سال گذشته به ویژه در ماه های اخیر پس از پیروزی های ایران و متحدانش در عرصه تحولات منطقه و مبارزه با تروریست ها در سوریه و عراق پس از ظهور و قدرت گیری گروه تروریستی داعش در خاورمیانه، بحث نقش ایران در نبرد با تروریسم و مهمتر از آن، تأثیر این نقش آفرینی بر جایگاه منطقه ای ایران و تحولات آتی منطقه، به طور جدی در محافل مختلف مطرح بوده است.
در گفتگو با پروفسور «آرشین ادیب مقدم» رئیس مرکز مطالعات ایرانی مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن به موضوعات سیاست منطقه ای ایران و حمایت های ایران از محور مقاومت و علل گسترش نفوذ ایران و آینده جایگاه منطقه ای ایران و چالش های پیش روی منطقه پرداخته ایم که مشروح آن در زیر آمده است.
استاد دانشگاه لندن درباره افزایش نفوذ ایران در منطقه و جوامع اسلامی و علت آن در دهه های گذشته گفت: از زمان انقلاب سال ۱۹۷۹، نفوذ طبیعی ایران در منطقه فزاینده بوده است.
وی در ادامه افزود: هیچ حکومتی در ایران نتوانسته است به اندازه جمهوری اسلامی ایران در جهان عرب قدرت نفوذ داشته باشد. حتی شاه که از حمایت های آمریکا و قدرت نظامی برخوردار بود نتوانست اینقدر نفوذ داشته باشد. این دورنمای منطقه ای استراتژی محاسبه شده ای است که به عنوان ستون اصلی معماری سیاست خارجی ایران نهادینه شده است.
ادیب مقدم در تبیین سیاست های منطقه ای ایران بر حول «محور مقاومت» و ورود ایران به برخی درگیری ها در سوریه گفت: محور معروف به «محور مقاومت» کلید اصلی آن است زیرا ایران با همراهی حزب الله و سوریه اتحادی قدرتمند را تشکیل داده است که موجب توازن قوا در برابر اسرائیل است. ایران علاقمند به حفظ آرامش در مرزهای خودش است و همزمان با آن مصمم به حمایت از متحدان خود در ژئوپلیتیک منطقه است. این چیزی است که هر کشوری برای حفظ امنیت خود انجام می دهد.
وی با اشاره به موفقیت های سال های اخیر ایران در مبارزه با تروریسم در عراق و سوریه و بطور کلی در منطقه و اینکه آیا این دستاوردها در دراز مدت حفظ خواهند شد یا خیر، ابراز خوش بینی کرد و گفت: در منطقه من نتایج را همواره به نفع ایران پیش بینی می کنم. من فکر می کنم سیاست های ایران بیشتر استراتژیک هستند تا کوتاه مدت و صرفا تاکتیکی. دیدگاه ایدئولوژیک ایران موجب می شود تا جنبش های دارای طرز فکر مشابه در منطقه از سیاست های ایران حمایت کنند. ایران برای ایجاد حقایق موجود در منطقه از منابع ایدئولوژیک و مادی تواما بهره برده است.
ادیب مقدم در ادامه با اشاره به گرایش ترکیه به محور اتحاد ایران و روسیه در خصوص تداوم پیروزی ها و موفقیت استراتژیک ایران در منطقه افزود: هم اکنون هم اتفاقات مهمی در جریان است بطوریکه ایران در حال تثبیت خود به عنوان یک قدرت منطقه ای در ائتلاف جدید بازیگران منطقه است. ائتلافی که در آن عراق، سوریه، لبنان، یمن وجود دارند و اگر مسائل اخیر سوریه هم حل و فصل شود احتمالا ترکیه هم جزئی از این ائتلاف خواهد بود.
استاد دانشگاه لندن در پاسخ به برخی انتقادها و ادعاها (از قبیل توافق هسته ای و همکاری در برخی مسائل در عراق) در سال های گذشته در خصوص همکاری ایران با آمریکا در منطقه با وجود سیاست کلی استکبار ستیزی ایران، گفت: بارها گفته ام روابط ایران و آمریکا مشابه مدل روابط چین و آمریکاست. چین در حالیکه روابط تجاری گسترده و روابط دیپلماتیک کاملی با آمریکا دارد، با اینحال دو کشور دارای اختلافات خود بر سر تایوان، کره شمالی و ژاپن هستند. ایران می تواند در خصوص منافع مشترک از جمله جنگ با داعش، القاعده و غیره با آمریکا همکاری کند و در عین حال از سوی دیگر اختلافاتش با واشنگتن بر سر فلسطین و حزب الله همچنان باقی است.
ادیب مقدم درباره برخی اتهامات و ادعاها که ایران را هم مانند عربستان سعودی متهم به فرقه گرایی در منطقه می کنند، تصریح کرد: انگیزه های فرقه گرایانه در جهت اهداف سیاسی بکار گرفته می شوند. این استراتژی برای ایران به عنوان یک کشور شیعی کاربردی ندارد در مقایسه با عربستان که رقابت خود با ایران را در منطقه در قالب فرقه گرایی مبتنی بر شیعه و سنی دنبال می کند. اینگونه گفتمان ها دارای تبعاتی هستند که زندگی مردم منطقه را با مشکلات زیاد و افتراق مواجه می کند.
نظر شما