قطار وعده‌هادرایستگاه شهریور/طلسم راه‌آهن قزوین-رشت شکسته می‌شود؟

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- مریم قاضی‌زاده- مائده اسفندمز: وعده‌های چندین و چندباره‌ای که برای افتتاح راه‌آهن رشت- قزوین بارها توسط مسئولان کشوری و استانی داده‌شده و به سرانجام نرسیده، بهره‌برداری از این پروژه را به رؤیایی دست‌نیافتنی تبدیل کرده است.

وعده افتتاح پروژه از سال ۹۴ تا شهریور ۹۶

زمانی که در سال ۸۱ کلنگ احداث راه‌آهن قزوین- رشت به زمین زده شد و حتی بعد از زمانی چهارساله که برای آغاز عملیات اجرایی این پروژه در سال ۸۵ طی شد، شاید کمتر کسی فکر می‌کرد که احداث این خط ریلی در ایستگاه‌های پایانی خود با کش‌وقوس‌های فراوانی روبرو شود و با وجود پیشرفت بیش از ۸۰ درصد، بهره‌برداری از آن با تعویق‌های پیاپی همراه شود.

نخستین وعده افتتاح این پروژه در دولت یازدهم برای سال ۹۴ داده شدهرچند به گفته مسئولان تا قبل از سال ۹۲ پروژه راه‌آهن قزوین- رشت با کندی پیشرفت و در زمان‌هایی با توقف در احداث روبرو شده بود اما بنا بر ادعای مدیران دولت یازدهم این پروژه ملی هم‌زمان با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید شتاب بیشتری گرفته و نخستین وعده افتتاح این پروژه در دولت یازدهم برای سال ۹۴ داده شد.

این پروژه قرار است زمینه اتصال استان گیلان، بندر انزلی و مرز آستارا به شبکه ریلی کشور، تسهیل مبادلات بین بنادر شمالی و جنوبی کشور از طریق حمل‌ونقل ریلی، ایجاد یک مسیر تمام ریلی در کریدور ترانزیتی شمال- جنوب (ارتباط مستقیم ریلی خلیج‌فارس و شبه‌قاره هند با کشورهای روسیه و آسیای میانه و قفقاز و  کشورهای اروپائی)  و امکان گسترش مبادلات تجاری و بازرگانی با کشورهای حاشیه دریای خزر، بنادر باطومی و پوتی در دریای سیاه و کشورهای اروپایی را فراهم کند.

اگرچه تأکید مدیران استانی به‌ویژه استاندار گیلان و همچنین دولتمردان دولت یازدهم بر اتمام هرچه سریع‌تر این پروژه بود و حتی رئیس‌جمهور در نخستین سفر خود به گیلان در سال ۹۴ بر افتتاح هرچه سریع‌تر خط ریلی قزوین- رشت تأکید کرده و آن را از مهم‌ترین اولویت‌های دولت خوانده بود اما کمبود اعتبارات تخصیص داده‌شده به این پروژه به دلیل کاهش درآمدهای دولت در بودجه سال ۹۴ سبب شد تا وعده افتتاح راه‌آهن قزوین- رشت در آن سال بر روی زمین‌ مانده و چشم‌ها به سال ۹۵ دوخته شود.

سال ۹۵؛ سال وعده‌های افتتاح

اما شاید بتوان سال ۹۵ را یکی از سال‌های پرفرازونشیب و پر وعده درباره پروژه ملی راه‌آهن قزوین- رشت نام برد.

بعد از وعده روحانی، وعده محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت برای افتتاح این پروژه و اتصال آن به راه آهن آستارا- آستارا در دهه فجر سال ۹۵ ، مهمترین وعده داده شده بود

حسن روحانی رئیس‌جمهور نخستین کسی بود که وعده افتتاح راه‌آهن در سال ۹۵ را به ملت به‌ویژه مردم گیلان داد. وی در جریان پانزدهمین سفر استانی خود به گیلان در ۲۶ فروردین‌ماه ۹۴ اعلام کرد: «پروژه راه‌آهن قزوین- رشت در سال ۹۵ تکمیل می‌شود و قطار از تهران به رشت خواهد رسید».

بااین‌حال گذر زمان در سال ۹۵ و افتتاح نشدن این پروژه به دهه فجر رسید و بعد از وعده روحانی، وعده محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت برای افتتاح این پروژه و اتصال آن به راه‌آهن آستارا- آستارا در دهه فجر سال ۹۵ ، مهم‌ترین وعده داده‌شده بود. وعده‌ای که هرچند بر قطعی بودن زمان آن تأکید فراوان شد اما، تنها کمی مانده به زمان مقرر، به زمانی بعدتر موکول شد و حتی افتتاح نمایشی آن در محدوده قزوین به کوهین هم نتوانست بدعهدی دولت در افتتاح این پروژه را تحت شعاع قرار دهد.

محمدعلی نجفی استاندار گیلان نیز ازجمله کسانی بود که بارها بر ضرورت و اهمیت بهره‌برداری از این پروژه ملی تأکید کرده بود اما زمانی که امیدهای وی نیز از افتتاح خط ریلی قزوین- رشت در دهه فجر سال ۹۵ نا امید شد، ابتدا نامه‌ای برای رئیس‌جمهور نوشته و خواستار تسریع در روند احداث آن شد و در نهایت در جمع مدیران ارشد وزارت صنعت و معدن، زمان بهره‌برداری از این پروژه ملی را به قبل از پایان دولت یازدهم موکول کرد.

وعده‌های بهاری بی‌سرانجام

سال ۹۵ با تمام کش‌وقوس‌ها و وعده‌های ریزودرشت مدیران به پایان رسید و حالا نوبت سال ۹۶ است تا بار دیگر روزهایش نظاره‌گر گذر زمانی باشند که پایانش، شروع تحولی بزرگ در صنعت حمل‌ونقل ریلی کشور است.

سفر روحانی به گیلان در فروردین ۹۶ با وعده افتتاح راه آهن تا پایان دولت یازدهم همراه بود و اسحاق جهانگیری معاون اول وی هم در سفر دو هفته گذشته خود اعلام کرده بود که راه آهن تا شهریور ۹۶ به بهره برداری می رسد

هرچند ۲۰ روز از تابستان ۹۶ گذشته اما، نوبخت وعده افتتاح راه‌آهن را در بهار ۹۶ به مردم گیلان داده بود.

وی در آخرین روزهای سال ۹۵ و درست زمانی که برای افتتاح بخشی از آزادراه قزوین- رشت (دیگر پروژه مهمی که بعد از گذشت سال‌ها هنوز تکلیف ۱۱ کیلومتر باقیمانده از آن نامعلوم است) به رودبار آمده بود، بهار ۹۶ را زمان بهره‌برداری از راه‌آهن شمال یادکرده و گفته بود: «راه‌آهن گیلان در بهار ۹۶ افتتاح می‌شود و امیدواریم شاهد تحول بزرگ‌تر در راه‌اندازی این پروژه باشیم.»

همچنین دومین سفر روحانی به گیلان در فروردین ۹۶ نیز با وعده افتتاح راه‌آهن تا پایان دولت یازدهم همراه بود و اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور نیز در سفر دو هفته گذشته خود به گیلان اعلام کرده بود که راه‌آهن تا شهریور ۹۶ به بهره‌برداری می‌رسد اما این روزها زمزمه‌هایی از احتمال تأخیر در بهره‌برداری از این پروژه ملی به گوش می‌رسد.

دلایل تأخیر در افتتاح راه‌آهن شمال

بنا بر اعلام وزارت راه و شهرسازی، معاون ساخت راه‌آهن شرکت ساخت دلایل تأخیر در تکمیل راه‌آهن قزوین ـ رشت را عبور پل کیلومتر ۵۵ راه‌آهن قزوین ـ رشت از روی جاده و مسیر ۴۰ کیلومتری دوخطه با شیب و فراز ۳۰ در ۱۰۰۰ در همان نقطه اعلام کرد و گفت: باید این پل در ابعاد کوچک‌تر در کمترین وزن ممکن و با استفاده از فولادی با ضخامت بالا ساخته می‌شد لذا تأمین فولاد SD۵۲ که توسط طراح پل در نظر گفته‌شده بود طی سه ماه اخیر با مشکل مواجه شد.

جبار ذاکری افزود: از ۹ دهانه پل مذکور تاکنون پنج دهانه تکمیل‌شده و فقط چهار دهانه باقیمانده است و طی دو هفته اخیر یک‌سوم مصالح موردنیاز آن تأمین‌شده و در اختیار پیمانکار قرارگرفته است و امیدواریم در روزهای آینده، مصالح موردنیاز این پل تأمین شود.

شهریور؛ پایان انتظار ۱۵ ساله؟

بااین‌حال، معاون امور عمرانی استانداری گیلان همچنان معتقد است که صدای سوت قطار قزوین- رشت، شهریورماه در گیلان به گوش می‌رسد.

حجت شعبان پور اگرچه چند عامل را در تأخیر برای افتتاح راه‌آهن رشت- قزوین در کنار هم دخیل می‌داند اما به خبرنگار مهر می‌گوید: اگرچه دولت یازدهم اصرار داشت که راه‌آهن قزوین-رشت در طول عمر این دولت به افتتاح برسد اما عواملی مانند پیچیده بودن عملیات عمرانی با حفر کردن سه تا چهار تونل، کمبود نقدینگی برای پرداخت به پیمانکاران و همین‌طور سهمیه‌ای بودن ورقه فولادی که تولید داخل کشور است اما به‌صورت سهمیه‌ای برای پروژه‌های عمرانی بزرگ اختصاص می‌یابد باعث شده که راه‌آهن قزوین-رشت در دولت یازدهم به مرحله نهایی افتتاح نرسد.

وی می‌افزاید: باید بپذیریم که هم‌اکنون اولویت استان افتتاح راه‌آهن است و در سفر معاون اول رئیس‌جمهور به گیلان نیز افتتاح این پروژه تا پایان شهریورماه یعنی در نخستین ماه از آغاز دولت دوازدهم وعده داده‌شده است.

هم اکنون اولویت استان افتتاح راه آهن است و در سفر معاون اول رئیس جمهور به گیلان نیز افتتاح این پروژه تا پایان شهریور ماه یعنی در نخستین ماه از آغاز دولت دوازدهم وعده داده شده است

معاون امور عمرانی استانداری گیلان درباره درصد عملیاتی شدن وعده جدید درباره افتتاح راه‌آهن قزوین- رشت می‌گوید: توانایی پیمانکاران راه‌آهن قزوین-رشت به حدی است که در صورت تأمین نقدینگی‌ها و تزریق به‌موقع اعتبارات، این امکان وجود داشت که علاوه بر راه‌آهن قزوین-رشت، اتصال آن به آستارا نیز تا پایان سال ۹۵ تا بخش قابل‌توجهی پیشرفت کند لذا در توانایی پیمانکاران تردیدی نیست.

شعبانپور تأکید می‌کند: با توجه به مصمم بودن دولت در تزریق اعتبارات و همین‌طور پیگیری‌های مداوم استاندار و سایر مسئولان، شنیده شدن سوت قطار قزوین- رشت در گیلان در شهریور ۹۶ عملیاتی و امکان‌پذیر است.

هرچند محمدحسین قربانی نماینده مردم آستانه اشرفیه پروژه راه‌آهن قزوین - رشت را مشمول گفتاردرمانی دانسته و تزریق اعتبارات به این پروژه را قطره‌چکانی عنوان می‌کند و محمد رسول سماکچی نایب‌رئیس خانه صنعت و معدن گیلان هم ارائه کارشناسی نادرست مسئولان مربوطه به روحانی را دلیل وعده نامناسب وی برای افتتاح این پروژه دانسته و بهره‌برداری از آن را حتی تا پایان دولت دوازدهم عملی نمی‌داند اما، باید منتظر ماند و دید که قطار وعده‌ها در شهریورماه امسال به ایستگاه پایانی خود خواهد رسید یا خیر؟