۸ دی ۱۳۸۷، ۱۲:۱۷

آیینهای عاشورایی/

نخل برداری؛ کهن ترین آیین عزاداری محرم در دارالعباده

نخل برداری؛ کهن ترین آیین عزاداری محرم در دارالعباده

یزد - خبرگزاری مهر: ایام ماه محرم و صفر از دیرباز نزد ایرانیان از جایگاه خاصی برخوردار بوده و دو ماه خاص عزاداری شیعیان جهان به شمار می رود از اینرو در هر منطقه ای برگزاری آن با آداب و سنن خاصی همراه بوده، در یزد نیز شور برپایی این مراسم آغاز شده است.

به گزارش خبرنگار مهر در یزد، در استانهای مختلف کشورمان هر سال شاهد برگزاری مراسمی ویژه و خاص مناطق مختلف هستیم که برگزاری آن حاکی از ارادت و علاقه مسلمانان حتی اقلیتهای مذهبی به امام حسین(ع) و خاندان گرامی ایشان است.

در یزد نیز که استانی مذهبی است و آوازه عشق و ارادت مردم آن به ائمه اطهار(ع) به خارج از مرزها نیز رسیده است هر ساله مراسمی خاص برپا می شود و علاوه بر مردم استان که خود میزبان برگزاری مراسمهای مختلف هستند، افرادی از سایر استانهای کشور و تعداد بسیاری توریست خارجی نیز به تماشای شور حسینی این خطه از کشورمان می آیند.

مراسم عزاداری مردم یزد از نخستین روزهای ماه محرم و حتی در برخی مناطق در آخرین روزهای ذی الحجه آغاز می شود و هر منطقه از این استان آداب و رسومی خاص برای هر یک از روزهای محرم و صفر وجود دارد.

یکی از جذاب ترین رسومی که از آغازین روزهای ماه محرم آغاز می شود جمع آوری نذورات مردمی است.

در نخستین روز محرم، دیگهای بزرگ مسی در کوشه ای از معابر در چهارراهها، میدانهای اصلی شهر، اماکن زیارتی و مراکز پر تردد شهر قرار می گیرد که هر دیگ متعلق به هیئت و حسینه ای خاص است و مردمی که از سالها قبل به قول یزدیها "نیتی به دل گرفته اند" نذورات خود را داخل این دیگها می گذارند.

این نذورات از هر چیز و به هر میزانی می تواند باشد. از حبوبات و برنج و شکر گرفته تا وجه نقد. مقدار و ارزش ریالی آن نیز معمولا زیاد نیست.

این دیگها روز قبل از تاسوعا از سطح شهر جمع آوری می شوند و با محتویات آن نذورات مختلفی برای عزاداران حسینی طبخ می شود.

از دیگر رسوم کهن یزد که قدمتی دیرینه دارد و هر ساله بسیاری از مشتاقان در سراسر کشور و حتی دنیا را به خود جذب می کند، نخل برداری است. این مراسم از دیرباز نزد یزدیها مرسوم بوده است و جذابیتی خاص دارد.

"نخل" به عنوان تابوت امام حسین(ع) شناخته می شود که چوب بستی عظیم به شکل برگ درخت است اما شباهتی به برگ درخت خرما ندارد.

در ایام محرم نخل را با پارچه سر تا سر سیاهپوش می کنند و از آن صدها شمشیر، قمه و خنجر برهنه آویزان می کنند. این نخل تزئینات دیگری نظیر آینه، میوه، پولکهای مختلف، منگوله های تزئینی، دستمالهای ابریشمی رنگی نیز دارد که در دو طرف نخل بسته می شود.

در دهه اول محرم و یا در دهه آخر صفر، نخل توسط مردم عزادار مانند کشتی به حرکت در می آید و سه دور گرد میدان نخل می چرخد و آنگاه آرام آرام به درون آشیانه خود باز می گردد.

مراسم نخل برداری در بسیاری از شهرهای یزد مختص روز عاشوراست و در روزهای دیگر نخل برداری انجام نمی شود.

این مراسم هر سال با روضه خوانی، سینه زنی، عزاداری، پخش نذری، ذبح قربانی و دود کردن اسفند همراه است و در شهرستانهایی نظیر تفت با شکوه و عظمت خاصی برگزار می شود.

بزرگترین نخل استان یزد هم اکنون در شهرستان تفت قرار دارد و هر سال در روز عاشورا جمعیتی میلیونی در این مراسم شرکت می کنند و صدها نفر مردم قوی هیکل این سنبل عظیم را بر دوش می کشند و گرد میدان نخل به حرکت در می آورند.

نخلها در دیگر ایام سال بدون تزئیین در کنار حسینه ها، تکایا و میادین بزرگ شهر قرار دارند و سنبل عشق و ارادت مردم یزد به امام حسین(ع) به شمار می روند.

علاوه بر مسلمانان و شیعیان یزد، زرتشتیان نیز احترام ویژه ای برای امام حسین (ع) قائلند و از آنجا که دختر یزدگرد سوم یکی از همسران امام حسین(ع) بوده است، عزاداری امام حسین را پاس می دارند.

هم اکنون نیز در سراسر استان یزد شور فرا رسیدن ایام محرم و صفر به وضوع قابل مشاهده است. در هر محله ای جوانان در حال برپایی چادرها و تکایای عزاداری هستند. پرچمهای سیاه منقش به نام امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) بر سر هر محله ای مشاهده می شود. دیگهای بزرگ مسی از انبارهای مساجد خارج شده و به سفیدگریها سپرده شده اند. در سراسر استان نمایشگاه های متعدد هیئتهای عزاداری برپا شده است. جلسات ساماندهی هیئات مذهبی، روحانیون، مداحان و عزاداران حسینی در شهرستانهای مختلف برگزار شده و یزد یکپارچه می رود تا برای عزاداری باشکوه دیگری برای سرور و سالار شهیدان، ابا عبدالله الحسین(ع) آماده شود.

کد خبر 806451

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha