خبرگزاری مهر، گروه استانها- زهرا بهرامی: از سال گذشته با آمدن امیر عبدوس، به گلستان بارها موضوع واگذاری مدیریت پارک ملی گلستان مطرح شد و حتی عدهای مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان را متهم کردند که برای ماندن بر پست جدید سازمانی خود حاضر به معامله پارک ملی گلستان شده است.
پارک ملی گلستان قدیمیترین پارک ملی ثبت شده در کشور و پناهگاهی کمنظیر برای حیات وحش است که یکهزار و ۳۵۰ گونه گیاهی و ۳۰۲ گونه جانوری و حدود نیمی از گونههای پستانداران ایران را در خود جای داده است.
این پارک با وسعت حدود ۹۲ هزار هکتار به عنوان ذخیرگاه زیست کره در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده و همچنین یکی از بهترین زیستگاههای پستانداران بزرگی چون پلنگ، خرس قهوهای، مرال، شوکا و به ویژه قوچ و میش اوریال است.
هرچند ذخیرگاه زیست کره در سالهای اخیر مورد تهدیدهای بسیاری قرار گرفته اما همچنان یکی از ارزشمندترین مناطق ایران از نظر تنوع زیستی و حیات جانوری و گیاهی است.
حولِ حواشی مطرح شده در خصوص واگذاری پارک ملی گلستان، بهانه تشکیل شورای راهبری و هیئت امنایی شدن این ذخیرگاه زیست کره برای واگذاری مدیریت پارک به استان خراسان شمالی و تبدیل پارک به قُرقگاه شکارچیان حرفهای با امیر عبدوس به گفتگو نشستیم و مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان تاکید کرد که شفاف عمل میکنیم و پارک ملی گلستان واگذار نشده و نمیشود و موضوع واگذاری مدیریت آن به استان دیگر هم صحت ندارد.
*عدهای معتقدند با حضور شما در گلستان، در قالب هیئت امنایی شدن و تشکیل شورای راهبری پارک ملی گلستان واگذار شده؛ این موضوع صحت دارد؟
پارک ملی گلستان با تمام مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست متفاوت است و همین تفاوتها باعث شده این پارک، گُل سرسبد و نگین پارکهای ملی در کشور باشد.
پارک ملی گلستان تنها منطقهای است که سند ۶ دانگ آن در اختیار محیط زیست است؛ اینکه پارک ملی گلستان را در قالب شورای راهبری یا هیئت امنایی و یا هر عنوان دیگری واگذار کرده باشیم، صحت ندارد.
توجه ویژه حق پارک ملی گلستان بوده که تاکنون چنین توجهی به آن نشده است؛ سازمان حفاظت محیط زیست برای اینکه بتواند اعتبارات ملی و ردیف اختصاصی ویژهای در بودجه برای پارک درنظر بگیرد تصمیم گرفت پارک را به صورت مستقل و تحت نظارت خود سازمان، اداره کند.
*این اتفاق رقم خورد و هم اکنون به پارک ردیف اعتباری ویژه اختصاص یافته؟
آغاز روش جدید مدیریت پارک بله؛ سال گذشته با انتخاب و انتصاب مدیر پارک ملی گلستان با حکم معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست این روش آغاز شد اما هنوز اعتبار ملی و ردیف اختصاصی تخصیص نیافته چراکه بودجه ۹۷ مصوب شده بود.
اما با توجه به روشهای جدیدی که در به مشارکت گرفتن جوامع محلی و بومی اطراف در مدیریت و حفاظت پارک ملی به کار گرفته شده، تفاوت محسوسی را در جمعیت حیات وحش مشاهده میکنیم.
*یعنی شما معتقدید زاد و ولد حیات وحش در یکسال گذشته اینقدر چشمگیر بود؟!
خیر ناشی از زاد و ولد نبوده؛ همکاران اداره نظارت بر حیات وحش و هم همکاران سازمانی و همچنین تمام مهمانانی که از نقاط مختلف کشور در سرشماری جمعیت مرالها در فصل گاوبانگی اخیر در پارک ملی گلستان حضور داشتند اعلام میکنند امسال شاهد گلههای آرام و با جمعیت بالا بودهاند که این امر نشان دهنده برقراری آرامش و امنیت در پارک ملی است.
*کمی راجع به شورای راهبری و وظایف آن توضیح دهید.
شورای راهبری، روشی است که در تمام دنیا در ذخیرگاههای زیست کره انتخاب میشود؛ این دستورالعمل یونسکو است که ذخیرگاههای زیست کره را با مشارکت جوامع بومی اداره کنیم.
ما در تصمیمات و مدیریت تفرجگاهی پارک ملی به نظرات ۶ شهرستان از سه استان (گلستان، خراسان شمالی و سمنان) نیاز داریم نمیتوانستیم نظر یک شهر یا استان را در نظر بگیریم چراکه ممکن بود مورد مخالفت قرار گیرد و باعث شود پارک ملی از طرف جوامع مخالف آسیب ببیند.
برای اینکه همه جوامع محلی خودشان را در منافع و اتفاقات پارک ملی گلستان سهیم بدانند مدل یونسکو که مدل شورای راهبری یا هیئت امنایی است را انتخاب کردیم و اتفاقا از تشکیل شورا و مشارکت جوامع نتایج خوبی را شاهد بودیم.
*چه نتایجی؟
بعضی از اعضا مشارکت خوبی داشتند اما برخی تاثیر و نقش چندانی ایفا نکردند که تصمیم گیری راجع به حضور آنها قابل تغییر است؛ حدود دو ماه قبل در جلسه کارشناسی پیشنویس اساسنامه شورای راهبری تهیه شد و باید به تصویب شورای اصلی برسد.
*اعضای شورای راهبری و اصلی چه کسانی هستند؟
استاندار گلستان ریاست شورای راهبری پارک ملی گلستان را بر عهده دارد و استاندار خراسان شمالی، تعدادی از بازنشستگان و کارکنان سازمان حفاظت محیط زیست و کارکنان اداره کل و همچنین جوامع محلی عضو این شورای اصلی هستند. ذیل شورای راهبری کمیته کارشناسی به ریاست معاون محیط زیست طبیعی سازمان تشکیل میشود.
*انتقادات جدی در خصوص حذف برخی از اعضای شورای راهبری مطرح شده، کمی در این خصوص توضیح دهید.
حضور همه اعضای فعلی دعوت شده به جلسه شورای راهبری و کمیته کارشناسی هنوز قطعی و دائمی نشده و ممکن است تا زمان تصویب اساسنامه عدهای حذف و یا اضافه شوند؛ مهم این است که همه خود را سر این سفره سهیم بدانند.
کدام سفره؟ منظور شما مشخصا از سفره چه چیزی است؟
پارک ملی گلستان یک ظرفیت بسیار بالای اکولوژیک و تنوع زیستی ارزشمند برای استفادههای علمی، تفرجی و تحقیقاتی است که منافع حاصل از این ظرفیت باید نصیب جوامع محلی شود.
سالانه میلیونها گردشگر از پارک ملی گلستان عبور کرده و ساعاتی در آن توقف میکنند منافع و سود حاصل از حضور گردشگران و مهمانان خارچی پارک باید بر سر سفره جوامع محلی قرار گیرد و همه از آن منتفع شوند.
*عدهای معتقدند تعدادی از اعضای شورا از بین شکارچیان انتخاب شدهاند، حضور چنین افرادی را تایید میکنید؟
هیچ کدام از اعضاء شورای راهبری هماکنون شکارچی نیستند اما نباید از یاد ببریم هسته اولیه محیطبانان را شکارچیان تشکیل دادند و هماکنون شکارچیانی هستند که در نحوه مدیریت جدید برای حفاظت بهتر، به عنوان همیار به محیطبانان کمک میکنند؛ معتقدم اینها بهترین ظرفیت هستند برای اینکه جلوی شکار غیرمجاز را بگیرند به شرط اینکه تغییر شغل ایجاد کنیم چراکه عدهای از آنها برای تامین مالی به تخلف روی آوردهاند.
*عدهای میگویند شما برای ماندن بر پست مدیرکلی، پارک ملی گلستان را معامله کردهاید.
امیدوارم دوستانی که چنین مواردی را مطرح میکنند توجیه درستی برای حرفهای خود داشته باشند؛ واقعیت این است ما و سازمان شفاف عمل میکنیم، نه پارک واگذار شده و نه میشود و نه قرار است مدیریت آن به استان دیگری واگذار شود. برای اینکه پارک بهتر مدیریت شود و منابع بیشتری عاید آن شود شورای راهبری تشکیل شده و در مرحله تدوین پیشنهاداتی در بودجه ۹۸ هستیم.
*چه پیشنهاداتی؟
همان موضوعاتی که معاون سازمان برنامه و بودجه در جشن ۶۰ سالگی پارک ملی گلستان قول داد. برای اینکه وعدهها تحقق پیدا کند در پیشنویسی این موضوعات (تخصیص بودجه ویژه پارک) دیده شده و مراحل خود را در کارگروهها پشت سر گذاشته است؛ طرحی که برای مدیریت تفرجگاهها، هوشمندسازی، پایگاه اطفاء حریق و تمام برنامههای پارک ملی گلستان پیشنهاداتی دارد تا در لایحه بودجه ۹۸ گنجانده شود.
نظر شما